Πανδημία: Έως και πάνω από δεκαετία η διάρκεια των επιπτώσεων στην ψυχική και σωματική υγεία

Η πανδημία του νέου κορανοϊού και οι αλλαγές που έχει επιφέρει στη ζωή μας είναι πιθανό να οδηγήσουν σε μακροχρόνιες έμμεσες επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία των πληθυσμών, η διάρκεια των οποίων μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να υπερβαίνει την δεκαετία, σύμφωνα με μια νέα μελέτη με επικεφαλής τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Γέιλ.

Χρησιμοποιώντας δεδομένα από μια προοπτική μελέτη σε νεαρές μητέρες χαμηλού εισοδήματος που επέζησαν από τον τυφώνα Κατρίνα στη Νέα Ορλεάνη, οι ερευνητές διαπίστωσαν  ότι οι  συμμετέχουσες ανέφεραν μια σειρά τραυματικών εμπειριών κατά τη διάρκεια του Κατρίνα, πολλές από τις οποίες είναι παρόμοιες με αυτές της τρέχουσας πανδημίας.

Ειδικότερα, διαπίστωσαν ότι το πένθος, ο φόβος για την ευημερία των αγαπημένων προσώπων και η έλλειψη πρόσβασης σε ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη προβλέπουν αρνητικές συνέπειες στην ψυχική και σωματική υγεία μετά την καταστροφή, ορισμένες εκ των οποίων συνεχίζουν να υφίστανται ακόμη και 12 χρόνια μετά την καταστροφή.

Στο πλαίσιο της έρευνας, οι συμμετέχουσες ρωτήθηκαν κατά το προηγούμενο έτος και σε τρία διαστήματα μετά το χτύπημα του τυφώνα, το 2005.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι σε 1, 4 και 12 χρόνια μετά την καταστροφή, οι αναφορές συνδέονταν περισσότερο με μετατραυματικό στρες, ψυχολογική δυσφορία και συμπτώματα σωματικής υγείας, οι οποίες φαίνεται να είναι πιο συχνές και κατά την τρέχουσα πανδημία.

Οι συνέπειες ήταν πιο έντονες στους ευάλωτους πληθυσμούς, ωστόσο, ο συνυπολογισμός δυσμενών υγειονομικών και κοινωνικοοικονομικών συνθηκών που προϋπήρχαν, αν και ελάττωσε, δεν εξάλειψε αυτές τις συσχετίσεις.

«Αυτή η πανδημία είναι πιθανό να έχει βαθιές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες για τη σωματική και ψυχική υγεία. Οι επιπτώσεις είναι πιθανό να είναι ακόμη μεγαλύτερες από αυτές που έχουμε δει σε προηγούμενες καταστροφές, όπως ο τυφώνας Κατρίνα, δεδομένων των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζει η πανδημία ως καταστροφή», αναφέρει η Sarah Lowe, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής και Συμπεριφορικής Επιστήμης, στη Σχολή Δημόσιας Υγείας, του Πανεπιστημίου Γέιλ.

Σημειώνεται ότι η μελέτη δεν περιελάμβανε άλλες παραμέτρους που λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια της τρέχουσας υγειονομικής κρίσης, όπως οικονομικές απώλειες και ανεργία, οι οποίες είναι πιθανό να έχουν πρόσθετες και σημαντικές αρνητικές συνέπειες στη δημόσια υγεία.

Η πανδημία του νέου κορονοϊού είναι μια καταστροφή πρωτόγνωρης κλίμακας και εμβέλειας.  Εντούτοις, σύμφωνα με τους ερευνητές, οι εμπειρίες κατά τη διάρκειά της μοιάζουν με αυτές που είναι κοινές σε άλλες καταστροφές: Οι άνθρωποι φοβούνται για την ευημερία τους και για την ευημερία των αγαπημένων τους προσώπων, από τα οποία πολλοί είναι φυσικά απομονωμένοι.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η έρευνα για προηγούμενες πανδημίες δείχνει ότι οι παρατεταμένες περίοδοι καραντίνας οδηγούν σε μείωση της ψυχικής ευεξίας, που συχνά επιμένει στην πάροδο του χρόνου.

Επιπλέον, μερικοί στερούνται τακτικής πρόσβασης στην απαραίτητη ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη, ενώ άλλοι θρηνούν την απροσδόκητη απώλεια συγγενών ή φίλων

Οι ερευνητές τονίζουν ότι, καθώς οι ιατροί και οι εμπειρογνώμονες καταπολεμούν άμεσα την COVID-19, είναι επιτακτική ανάγκη να μετριαστούν και οι έμμεσες συνέπειες της πανδημίας στην ψυχική και σωματική υγεία.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences.

Περισσότερο «φως» αναμένεται να δώσουν τα αποτελέσματα περαιτέρω μελετών, που βρίσκονται σε εξέλιξη, μεταξύ των οποίων και μία παγκόσμια, στην οποία συμμετέχει και η Ελλάδα.