Η συνουσία, εκτός των… άλλων, είναι μακράν η πιο δημοφιλής και αποτελεσματική μέθοδος που διαθέτουμε σήμερα, για την αναπαραγωγή και επέκταση του οικογενειακού μας δέντρου. Ωστόσο, δεν θα ισχύει το ίδιο και σε 20-30 χρόνια, όπως ισχυρίζεται Αμερικανός καθηγητής.
Σύμφωνα με τον διευθυντή του Κέντρου Νομικής και Βιοεπιστημών της Νομικής Σχολής του Stanford, στο μέλλον η συνουσία θα θεωρείται μια «περιττή» διαδικασία για την τεκνοποίηση. Ο καθηγητής Hank Greely ισχυρίστηκε πριν από λίγες ημέρες στο Aspen Ideas Festival ότι η επιλογή των εμβρύων που θα καλλιεργούνται σε ένα εργαστηριακό περιβάλλον δεν θα είναι μόνο πιο συνηθισμένη, αλλά – κατά κάποιο τρόπο – και φθηνότερη.
Η διαδικασία που θα ακολουθείται, τουλάχιστον στην Αμερική, θα είναι η εξής: Αρχικά, τα έμβρυα θα καλλιεργούνται από το DNA και των δύο γονέων, τα οποία στη συνέχεια θα εξετάζονται από τους ειδικούς και τους δυνητικούς γονείς, ενώ τέλος θα ελέγχονται για γενετικές ασθένειες ή γονιδιακές μεταλλάξεις που αυξάνουν την πιθανότητα του μωρού για ασθένειες.
Είναι, επίσης, πιθανό να μπορούν να επιλέγονται χαρακτηριστικά της εμφάνισης, όπως το χρώμα των μαλλιών και των ματιών, ενώ τα γονίδια που συνδέονται με υψηλότερες γνωστικές ικανότητες θα μπορούν να επιλεγούν ή να συνδυαστούν. Κάθε επεξεργασία θα γίνεται με την εφαρμογή της CRISPR – της εξαιρετικά ακριβούς τεχνικής επεξεργασίας γονιδίων, η οποία χρησιμοποιείται σήμερα σε όλο τον κόσμο σε ιατρικές δοκιμές.
Η άποψη του Greely, ωστόσο, όπως είναι αναμενόμενο –και κατανοητό- φέρνει μαζί της και διάφορες δεοντολογικές ανησυχίες. Αν και λίγοι θα διαφωνούσαν με την αφαίρεση γενετικών ασθενειών από το γονιδίωμα ενός μωρού, η ιδέα της προσαρμογής των εξωτερικών χαρακτηριστικών, μαζί με τις αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου, προσεγγίζει περισσότερο το πεδίο της ευγονικής και αυτό ακριβώς είναι που προβληματίζει.
Από την πλευρά του, ο Greely απλώς προσπερνάει τους προβληματισμούς, με την πεποίθηση ότι θα αντιμετωπιστούν εκείνη τη στιγμή, ενώ φαίνεται να είναι πεπεισμένος ότι μια τέτοια διαδικασία επιλογής και προσαρμογής εμβρύων είναι αναπόφευκτη.
«Δεν πρόκειται για σχεδιασμένα ή σούπερ μωρά, αλλά για επιλογή των εμβρύων», δηλώνει ο ίδιος.
Όσον αφορά στο κόστος, δημιουργείται ένα εύλογο ερώτημα: Ποιοι θα μπορούσαν να ανταποκριθούν οικονομικά σε μια τόσο δαπανηρή διαδικασία;
«Ολόκληρη η διαδικασία θα είναι δωρεάν για όλους. Έτσι θα μπορούσε να αποτραπεί η ανισότητα και η οριοθέτηση στην πρόσβαση- έστω κι αν πλουσιότερα έθνη όπως η Κίνα και οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να προηγούνται», απαντά ο Greely.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η διαδικασία επιλογής εμβρύων είναι φθηνότερη από την παραγωγή μωρών με τον γνωστό, παραδοσιακό τρόπο, εάν υπολογίσει κανείς το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης μετά τη γέννηση. Εάν χρειάζονται 10.000 δολάρια για να δημιουργηθεί ένα μωρό χωρίς γενετικές ασθένειες, τότε η νέα μέθοδος θα μπορούσε να είναι πολύ φθηνότερη από την περίθαλψη των παιδιών που έχουν αυτές τις ασθένειες.
Αναμφισβήτητα, πρόκειται για μία καθόλου αδιάφορη τοποθέτηση και είναι ίσως εκπληκτικό το γεγονός ότι μια τέτοια διαδικασία θα συμβαίνει σε 2-3 δεκαετίες. Ωστόσο, φαίνεται λιγότερο περίεργο, αν αναλογιστεί κανείς τις απίστευτες προόδους που έχουν σημειωθεί στο πεδίο της CRISPR τα τελευταία χρόνια και γενικότερα τις επιστημονικές εξελίξεις, ιδίως στον τομέα της βιοϊατρικής.
