Καλοκαίρι εν καιρώ πανδημίας: Οι προβλέψεις για την Ελλάδα

Σε «γρίφο για δυνατούς λύτες” αναδεικνύεται ο ρόλος της αύξησης της θερμοκρασίας και της υγρασίας περιβάλλοντος στη διασπορά του νέου κορονοϊού, με τους ανά τον κόσμο ειδικούς να αδυνατούν να δώσουν σαφείς απαντήσεις.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να περιοριστεί η μετάδοσή του κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, εντούτοις, πρόκειται για έναν νέο ιό, για τον οποίον δεν είναι διαθέσιμα επαρκή επιστημονικά δεδομένα, προκειμένου να μπορούν να εξαχθούν σαφή συμπεράσματα.

Η εμπειρία από τους άλλους αναπνευστικούς ιούς αποτελεί ενθαρρυντικό στοιχείο, καθώς οι συγκεκριμένοι ιοί -κατά κανόνα- υποχωρούν το καλοκαίρι. Παρόλα αυτά, με τα δεδομένα που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή, το μόνο που μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα είναι ότι ο νέος κορονοϊός δεν θα εξαφανιστεί ούτε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

«Υπάρχουν κάποια βασικά επιστημονικά δεδομένα, σύμφωνα με τα οποία οι αναπνευστικοί ιοί το καλοκαίρι υποχωρούν. Το ξέρουμε για όλους τους αναπνευστικούς ιούς και τους κορονοϊούς, οι οποίοι μάλιστα έχουν και ένα περίβλημα από λίπος και σε υψηλές θερμοκρασίες αλλά με χαμηλή υγρασία, όταν δηλαδή δεν ευνοείται η πρόσβαση νερού στον ιό, το περίβλημα σπάει.

Από την άλλη μεριά, η πρόσληψη νερού και η σχετική υγρασία βοηθούν στο να πέφτουν τα σωματίδια που κουβαλούν τον ιό, δηλαδή τα σταγονίδια, πολύ γρήγορα κάτω.

Δεν ξέρουμε τι θα γίνει το καλοκαίρι με αυτόν το νέο ιό. Ελπίζουμε ότι θα μειωθεί η διασπορά, όπως γίνεται με όλους τους αναπνευστικούς ιούς και θα μειωθεί και η επιβίωσή του στο περιβάλλον στην πατρίδα μας, η οποία έχει κάποιες ειδικές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας», ανέφερε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας για το θέμα, καθηγητής Παθολογίας – λοιμωξιολόγος, Σωτήρης Τσιόδρας, στο πλαίσιο της τακτικής ενημέρωσης την Τρίτη (31/3/2020).

Ο ιός δεν θα εξαφανιστεί

Η επάνοδος του ιού σε περιοχές με υψηλές θερμοκρασίες, όπως το Χονγκ Κόνγκ, αποτελεί ενδεχομένως κακό οιωνό για το τι μέλλει γενέσθαι και στην χώρα μας, αναδεικνύοντας παράλληλα μία επιπλέον παράμετρο: την επανεισαγωγή κρουσμάτων.

Ακόμη, δηλαδή, και αν επικρατήσει το αισιόδοξο σενάριο και με την αύξηση της θερμοκρασίας και της υγρασίας περιοριστεί η διασπορά του ιού, θα κυκλοφορεί σε χώρες που έχουν διαφορετικές κλιματολογικές συνθήκες από τις δικές μας και θα μπορεί να εισαχθεί από αυτές.

«Ελπίζουμε ότι οι ζεστές θερμοκρασίες θα μειώσουν την διασπορά του ιού στο περιβάλλον. Δεν θα εξαφανίσουν τον ιό, αυτό είναι σίγουρο. Και φυσικά θα υπάρχει δυνατότητα επανεισαγωγής του από χώρες στις οποίες θα κυκλοφορεί. Δεν μπορούμε να αποκοπούμε από όλους για πάντα. Και θέλει πάρα πολλή προσοχή για να υπάρχει μια επαγρύπνηση.

Εμείς ελπίζουμε στο καλό σενάριο: ότι η χώρα μας θα έχει κλιματολογικές συνθήκες που δεν θα ευνοούν τη διασπορά του ιού. Αλλά δεν το γνωρίζουμε. Κανένας αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να το πει με σαφήνεια», υπογράμμισε ο καθηγητής.

Όπως ο ίδιος επεσήμανε, αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος για τον οποίο ορισμένοι επιστήμονες μιλούν για δεύτερο κύμα της επιδημίας.

«Το 2009, στην πανδημία γρίπης, μία γρίπη που με μαθητική ακρίβεια και αυτή υποχωρεί το καλοκαίρι, είχαμε δεύτερο κύμα την άνοιξη του επόμενου έτους στο Μεξικό, από το οποίο πάλι διεσπάρη στις Η.Π.Α. και στον υπόλοιπο κόσμο», σημείωσε.

Καλοκαίρι με αποστάσεις

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχουν & Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), παρομοιάζει την εικόνα της επιδημίας στην Ευρώπη με αυτήν της επαρχίας Χουμπέι της Κίνας, όπου τα περιοριστικά μέτρα διήρκεσαν για περισσότερες από 10 εβδομάδες και –αν και πιο χαλαρά- συνεχίζουν να υφίστανται.

Ανεξάρτητα από τη διάρκεια ισχύος των  επιβεβλημένων από την Κυβέρνηση μέτρων στη χώρα μας, η οποία θα αποφασιστεί ανάλογα με τις εξελίξεις, φαίνεται ότι οι συστάσεις για διατήρηση φυσικής απόστασης και αυστηρή τήρηση των μέτρων υγιεινής θα συνεχίσουν και μετά την άρση τους.

Εφόσον ο ιός θα εξακολουθεί να υπάρχει στην κοινότητα, ακόμη και αν η μετάδοσή του έχει εξασθενίσει, ο κίνδυνος μόλυνσης θα παραμένει, (σε μικρότερο βαθμό), μέχρι να αποκτήσει σταδιακά ανοσία μεγάλο μέρος του πληθυσμού.

Ωστόσο, οι ανάγκες για νοσηλεία θα είναι ελεγχόμενες και αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα που όλες οι χώρες προσπαθούν να κερδίσουν.

Γι’ αυτή τη φάση της επιδημίας τα συναρμόδια υπουργεία και οι επιτροπές τους εκπονούν ειδικό σχεδιασμό. Ειδικότερα, προσανατολίζονται σε μία στρατηγική μαζικού ελέγχου στη χώρα, με περιορισμό των ανθρώπων οι οποίοι είναι θετικοί και καραντίνα αντίστοιχη με αυτήν που ακολουθούταν στην πρώτη φάση της επιδημίας.

Σημαντικό ρόλο θα παίξουν και τα τεστ αντισωμάτων, τα οποία θα άρουν τον οποιοδήποτε περιορισμό για τα άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό, εφόσον έχουν αναπτύξει ανοσία.

«Φως στο τούνελ» αυτή τη στιγμή αποτελεί η έρευνα για ειδική θεραπεία. Όπως ανέφερε πρόσφατα ο καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας Λοιμώξεων του ΕΚΠΑ και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για τον κορονοϊό, Νίκος Σήψας, μεγάλη ελπίδα αποτελεί ένα καινούργιο αντιικό φάρμακο, η ρεβερσιβίρη. Το φάρμακο βρίσκεται σε στάδιο κλινικών μελετών και μέσα στις επόμενες εβδομάδες αναμένονται τα αποτελέσματα. Εάν είναι θετικά, θα υπάρχει πλέον ένα αποτελεσματικό όπλο στη φαρμακευτική φαρέτρα, το οποίο όμως θα είναι έτοιμο προς διάθεση στα τέλη του καλοκαιριού.

Παράλληλα, διεξάγονται πολλές ακόμα ερευνητικές προσπάθειες για την ανακάλυψη εμβολίου ή ειδικής θεραπείας, εντός και εκτός των συνόρων.

Στο πλαίσιο αυτό, ανακάλυψη Ελλήνων επιστημόνων, υπό τον καθηγητή Παθολογίας-Λοιμώξεων, Ευάγγελο Γιαμαρέλλο, οδήγησε σε θεραπεία η οποία είναι σε θέση να αποτρέψει την επιδείνωση και τον δυνητικό θάνατο σε μεγάλο ποσοστό ασθενών με Covid-19, καθώς «μπλοκάρει» την εμφάνιση των βαριών επιπλοκών της νόσου και επιτρέπει την ίασή τους.

Επί του παρόντος, πάντως, μοναδικό αποτελεσματικό όπλο κατά του ιού παραμένει η απομόνωση.