Η κακή στοματική υγεία δεν απειλεί μόνο τα δόντια. Ένα αυξανόμενο σώμα της έρευνας διαπιστώνει ότι τα βακτήρια και η φλεγμονή στο στόμα μπορούν κάλλιστα να θέσουν σε κίνδυνο τη γενικότερη υγεία μας. Οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει αρκετές σχέσεις μεταξύ της κακής στοματικής υγείας και παθολογικών καταστάσεων και καθώς η έρευνα συνεχίζεται η λίστα μεγαλώνει.
Το κακό ξεκινάει από την μικροβιακή πλάκα, η οποία σχηματίζεται συνεχώς στα δόντια. Κατά την κατανάλωση φαγητών ή ποτών με σάκχαρα ή άμυλα, τα βακτήρια απελευθερώνουν οξέα που βλάπτουν το σμάλτο των δοντιών. Επειδή είναι κολλώδης, η πλάκα, συγκρατεί τα οξέα που έρχονται σε επαφή με τα δόντια, διασπώντας το σμάλτο και οδηγώντας στη φθορά τους.
Η συσσώρευση πλάκας μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ουλίτιδα, κατάσταση κατά την οποία τα ούλα πρήζονται και αιμορραγούν. Η ουλίτιδα, αν εξελιχθεί, μπορεί να αναπτυχθεί σοβαρή περιοδοντική νόσος, όπου ο ιστός των ούλων υποχωρεί από τα δόντια, επιτρέποντας στα βακτήρια να καταστρέψουν το υποκείμενο οστό που τα υποστηρίζει.
Ασθένειες και προβλήματα
Μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες έχουν συσχετίσει την κακή στοματική υγεία με μια σειρά προβλημάτων υγείας, όπως η καρδιακή νόσος, ο διαβήτης, η άνοια, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η οστεοπόρωση αλλά και με τον πρόωρο τοκετό.
Οι ειδικοί δεν μπορούν να προσδιορίσουν με βεβαιότητα τι κρύβεται πίσω από αυτές τις συσχετίσεις, αλλά πιστεύουν ότι τα βακτήρια του στόματος μπορεί να διαρρέουν στην κυκλοφορία του αίματος και να βλάπτουν βασικά όργανα.
Η φλεγμονή είναι ίσως ένας κοινός παρονομαστής, υποστηρίζουν. Η περιοδοντική νόσος, η οποία χαρακτηρίζεται από φλεγμονή, μπορεί να αυξήσει τη φλεγμονή σε όλο το σώμα, προκαλώντας ασθένειες που έχουν ισχυρή σχέση με αυτήν, όπως οι καρδιακές παθήσεις και η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
- Καρδιακές παθήσεις
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Περιοδοντολογίας, τα άτομα με περιοδοντική νόσο έχουν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν στεφανιαία νόσο. Μια θεωρία είναι ότι τα βακτήρια του στόματος εναποτίθενται στις πλάκες των στεφανιαίων αρτηριών και συμβάλλουν στη δημιουργία θρόμβων που μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακά επεισόδια. Ένας άλλος λόγος είναι ότι η φλεγμονή αυξάνει τη συσσώρευση αθηρωματικής πλάκας στις αρτηρίες.
Μιά άλλη μελέτη έδειξε ότι τα μικρόβια της ουλίτιδας προκαλούν την αύξηση της έκκρισης CRP (C-reactive proteins) από το ήπαρ, που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νόσων.
Παρόλο που τα στοιχεία είναι αναμεμειγμένα, περισσότερες από 20 “καλού μεγέθους” μελέτες έχουν αποδείξει τη σχέση μεταξύ της ουλίτιδας και των καρδιακών παθήσεων. Ωστόσο, αυτή η σχέση δεν έχει ακόμα επιβεβαιωθεί όπως άλλοι γνωστοί παράγοντες κινδύνου (π.χ. το κάπνισμα ή η παχυσαρκία).
2. Διαβήτης
Ο διαβήτης και η ουλίτιδα μπορεί να αλληλεπιδρούν δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο. Οι κάθε είδους λοιμώξεις, συμπεριλαμβανομένης της ουλίτιδας, αναγκάζουν το σώμα να παράγει πρωτεΐνες που ονομάζονται κυτοκίνες, οι οποίες αυξάνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη και δυσκολεύουν τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Αντίθετα, ο μη ρυθμισμένος διαβήτης εξασθενεί το μηχανισμό επούλωσης του οργανισμού, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολο τον έλεγχο της ουλίτιδας.
Η ουλίτιδα μπορεί, επίσης, να επιταχύνει την εξέλιξη του προδιαβήτη (η κατάσταση κατα την οποία το σάκχαρο του αίματος είναι υψηλότερο απο το φυσιολογικό, αλλά όχι τόσο υψηλό ώστε να διαγνωσθεί ως διαβήτης) σε διαβήτη.
Σε μια μελέτη του 2007, Δανοί ερευνητές συνέκριναν προδιαβητικά ποντίκια με ουλίτιδα με προδιαβητικά ποντίκια χωρίς ουλίτιδα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι αυτά που είχαν ουλίτιδα εμφάνισαν σύντομα αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη και άλλα σημάδια εξέλιξης προς διαβήτη τύπου ΙΙ.
3. Άνοια
Η ουλίτιδα έχει βρεθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας. Άλλοι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι τα περιοδοντικά προβλήματα μπορεί επίσης να σχετίζονται με ηπιότερη γνωστική βλάβη, όπως προβλήματα μνήμης που κάνουν τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής πιο δύσκολες.
Μελέτη σε μονοζυγωτικά δίδυμα, το 2005, έδειξε ότι τα δίδυμα , από τα οποία το ένα είχε άνοια και το άλλο όχι, αυτά που έπασχαν από άνοια ήταν τέσσερις φορές πιο πιθανό να έχουν ουλίτιδα από τη μέση ηλικία.
Η μελέτη δεν απέδειξε ότι η καλή στοματική υγεία προστατεύει από τη νόσο, αλλά ότι η φλεγμονή νωρίς στη ζωή μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες αργότερα.
Σε μια πρόσφατη μελέτη, οι συμμετέχοντες που είχαν την σοβαρότερη ουλίτιδα είχαν τη χειρότερη βαθμολογία στα τεστ μνήμης και τους υπολογισμούς
4. Ρευματοειδής αρθρίτιδα
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα, όπως και η περιοδοντική νόσος είναι μία φλεγμονώδης διαταραχή. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2008 διαπίστωσε ότι οι ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα ήταν σχεδόν οκτώ φορές πιο πιθανό να έχουν περιοδοντική νόσο.
5. Οστεοπόρωση
Η οστεοπόρωση και η απώλεια δοντιών συχνά πηγαίνουν χέρι-χέρι, καθώς η μείωση της οστικής πυκνότητας, που ενισχύει τον κίνδυνο καταγμάτων, επηρεάζει τη γνάθο και τα δόντια. Τα μέτρα που λαμβάνονται για την πρόληψη ή τη θεραπεία της οστεοπόρωσης σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες είναι πιθανό να συμβάλουν, επίσης, στην πρόληψη της σοβαρής ουλίτιδας.
6. Πρόωρος τοκετός
Στους μαιευτήρες ήταν γνωστό ότι τα πρόωρα και χαμηλού βάρους μωρά θα μπορούσαν να οφείλονται σε λοιμώξεις. Εξέταζαν για λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και του φάρυγγα, αλλά δεν είχαν σκεφτεί το στόμα μέχρι ένας ερευνητής να ασχοληθεί με αυτό.
Σήμερα, τα στοιχεία δείχνουν ότι η σοβαρή περιοδοντική νόσος στη μητέρα μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του κινδύνου πρόωρου τοκετού. Αποδεικνύεται, επίσης, ότι αυξάνει τα επίπεδα της ορμόνης προσταγλανδίνης, η οποία πυροδοτεί τον τοκετό. Ωστόσο, οι μελέτες δείχνουν ότι η πρώιμη θεραπεία της ουλίτιδας και η βελτίωση της στοματικής υγείας των γυναικών μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
7. Πνευμονία
Μελέτη που παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Λοιμωδών Νοσημάτων το 2016 αποκάλυψε ότι, η καθημερινή περιποίηση των δοντιών και οι τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο μειώνουν τα βακτήρια της στοματικής κοιλότητας και έτσι απομακρύνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης πνευμονίας.
Συγκεκριμένα, επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια στις ΗΠΑ, μελετώντας στοιχεία για περισσότερους από 26.000 ανθρώπους διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που ποτέ δεν κάνουν οδοντιατρικό έλεγχο, έχουν κατά μέσο όρο 86% μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν πνευμονία, σε σχέση με όσους ελέγχουν την στοματική τους υγεία τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: 10 μύθοι που απειλούν την καρδιά σας
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πόνος: 5 αιτίες που δεν πάει ο νους σας
ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Διαβήτης τύπου ΙΙ: τα 7 «άγνωστα» συμπτώματα