Η αρχιτεκτονική της Κόστα Ρίκα τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε εργαστήριο αρμονικής συνύπαρξης με το τοπίο και στην πρώτη γραμμή αυτής της νέας ταυτότητας βρίσκεται το αρχιτεκτονικό Studio Saxe.

Με έργα που ακολουθούν την αρχή του «διαλόγου με τη φύση», το γραφείο ιδρύθηκε από τον αρχιτέκτονα Benjamin García Saxe και γρήγορα έγινε σημείο αναφοράς διεθνώς για τον τρόπο με τον οποίο ενοποιεί τη βιωσιμότητα, το τοπικό χειροποίητο και την εμπειρία κατοίκησης. Έτσι, οι δημιουργίες τους δεν είναι απλώς σπίτια, αλλά καταφύγια που αιωρούνται ανάμεσα στο δάσος, στη θάλασσα και στον ουρανό, υιοθετώντας μια αρχιτεκτονική γλώσσα που παντρεύει τη ριζικότητα με τη διαφάνεια.

1

Η Casa Solai ενσαρκώνει ακριβώς αυτήν τη φιλοσοφία: μια τολμηρή σύνθεση, όπου η φύση δεν αποτελεί φόντο, αλλά πρωταγωνιστή.

Ολοκληρώθηκε το 2024 στην περιοχή Santa Teresa της Costa Rica και είναι ένα αρχιτεκτονικό ποίημα που αιωρείται πάνω από την πλούσια ζούγκλα, με την Κεντρική Αμερικανική ακτογραμμή να απλώνεται ολόγυρά της. Πρόκειται για ένα μέρος, όπου δύο ξύλινες πτέρυγες (που θυμίζουν χειροποίητες καρίνες πλοίων) στέκονται σε μετωπικό διάλογο – η μία στο έδαφος, σαν ρίζα, η άλλη να αιωρείται, ελευθερωμένη από τη γη. Στο ενδιάμεσο, ένας ανοιχτός αίθριος λειτουργεί ως χώρος ανάπαυσης, μετάβασης και απαράμιλλης σύνδεσης με το περιβάλλον, οργανώνοντας τις διαδρομές μέσα στο σπίτι και εξασφαλίζοντας θέα ως τον Ειρηνικό.

Η σύνθεση της Casa Solai βασίζεται σε έναν διάλογο αντιθέτων – μεταξύ του προστατευόμενου και του ανοιχτού, του ενσώματου και του αιωρούμενου. Ξύλινα brise‑soleil τυλίγουν την υπερυψωμένη πτέρυγα, φιλτράροντας το φως και τον αέρα, ενισχύοντας την αίσθηση πτήσης. Η χρήση γυάλινων επιφανειών με λεπτά πλαίσια φέρνει φως, ενώ επιφάνειες από πέτρα και τοπική ξυλεία teak δημιουργούν ένα σύμπαν υφής, φωτός και ουσίας.

Η πορεία προς το εσωτερικό είναι μια ήρεμη αφήγηση· το σπίτι αποκαλύπτεται σταδιακά μέσα από φυλλωσιές, πέτρινους διαδρόμους και στρωματοκομμένες επιφάνειες. Η εσωτερική διαρρύθμιση διακλαδίζεται σαν ανοιχτό σχέδιο, με επίπεδα, αιθρίου και cascading floors (μια διαδοχή επιπέδων σαν φυσική κλιμάκωση του εδάφους) που καταλήγουν σε ένα infinity pool που καθρεφτίζει τον ορίζοντα.

Η εσωτερική αρχιτεκτονική αναπτύχθηκε παράλληλα με τον εξωτερικό σχεδιασμό, ώστε να υπάρξει έναν ενιαίος αφηγηματικός χώρος. Ξυλεία teak από αναδασωμένες πηγές, φυσική πέτρα, γήινη παλέτα αποχρώσεων και τοπικές χειροτεχνίες συνυπάρχουν σε μια αφήγηση υλικής αρμονίας. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, η σκιά και το φως χορεύουν μέσα στα δωμάτια, με κάθε στοιχείο προκαθορισμένο και διακριτά φινιρισμένο.

Η βιωσιμότητα δεν είναι απλώς επιδίωξη, αλλά υπόσχεση: συλλογή βροχόνερου, παθητική ψύξη μέσω υαλοπινάκων και bamboo πέργκολες για διασυνοριακή κυκλοφορία αέρα, ενσωμάτωση ηλιακών συλλεκτών, καθώς και μια κατασκευή σε στιβαρή βάση από σκυρόδεμα στηριγμένη σε ελαφρύ, προκατασκευασμένο σκελετό. Εύλογα, ο συνδυασμός τεχνικής ακρίβειας και ποιητικού γραφικού αποτελέσματος καθιστούν την Casa Solai δείγμα σύγχρονης και ευαίσθητης αρχιτεκτονικής.

Να σημειωθεί πως ο Saxe και η ομάδα του καλλιεργούν το concept του “do more with less”: η ευφυής σχεδίαση, η τεχνολογική καινοτομία, αλλά και η τέχνη της παράδοσης συνεργάζονται ώστε να δημιουργήσουν πράγματι βιώσιμα κτίρια, με ελάχιστο αποτύπωμα και έντονη αισθητική – κτίρια που ενσωματώνονται στο τοπίο, είτε πρόκειται για τροπική ζούγκλα είτε για αστική ζούγκλα από σκυρόδεμα. Το γραφείο έχει λάβει σημαντικές διακρίσεις σε διεθνές επίπεδο και το έργο του έχει εκτεθεί στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, ενώ ο Saxe έχει επίσης τιμηθεί με το μετάλλιο Alpha Rho Chi για  αρχιτεκτονική ηγεσία.