Τράπεζες: Γιατί μειώθηκε αιφνιδιαστικά ο ELA κατά 5 δισ. ευρώ. Τι σηματοδοτεί

Καμία αντίρρηση δεν έφερε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στο αίτημα της Τράπεζας της Ελλάδος για την απότομη μείωση του ανώτατου ορίου για τον δανεισμό των ελληνικών τραπεζών από τον μηχανισμό ELA κατά 5 δισεκατομμύρια ευρώ. Μία μείωση που φυσικά αποτελεί πολύ θετική εξέλιξη, αφού ουσιαστικά με τον τρόπο αυτό μειώνεται το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών, αν και η αιτία για τη μείωση αυτή δεν είναι αυτή που θα φανταζόταν κανείς.

Συνήθως η μείωση του ELA αντανακλά την αύξηση των καταθέσεων στις τράπεζες, όμως τον περασμένο Αύγουστο, σύμφωνα με πληροφορίες, οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες αυξήθηκαν μεν, αλλά η αύξηση αυτή δεν ξεπερνά τα 500 εκατομμύρια ευρώ, και άρα δεν αρκεί από μόνη της για να δικαιολογήσει μία θεαματική μείωση του ELA κατά 5 δισ. ευρώ, από τα 38,9 δισ. ευρώ που ήταν στις αρχές Αυγούστου, στα 33,9 δισ. ευρώ. Ο πραγματικός λόγος που οδήγησε σε αυτήν τη μείωση φαίνεται πως ήταν οι πωλήσεις θυγατρικών των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό και το σταδιακό άνοιγμα της αγοράς των διατραπεζικών repos, που διευρύνει τις επιλογές τους και καθιστά λιγότερο απαραίτητο τον “ακριβό” ELA.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η μείωση αυτή είναι λίγο μικρότερη από τη μείωση του ELA που είχε σημειωθεί καθ’όλη τη διάρκεια του έτους: Μέχρι τις 2 Αυγούστου ο ELA είχε περιοριστεί κατά 5,6 δισ. ευρώ. Αν πάμε πίσω στην εποχή που επιβλήθηκαν τα capital controls, ο ELA έχει μειωθεί έκτοτε κατά 55 δισεκατομμύρια ευρώ, στοιχείο ενδεικτικό του ότι σταδιακά οι τράπεζες βρίσκουν τα “πατήματά” τους και επανέρχονται σε πιο κανονικούς ρυθμούς, αφού πλέον τα επίπεδα εξάρτησης του ELA είναι αντίστοιχα με αυτά που είχαμε να δούμε από τις αρχές του 2015.

Αναλύοντας μία-μία τις συστημικές τράπεζες, διαπιστώνουμε στην πράξη τη σταδιακή απεξάρτησή τους από τον ELA: Η Τράπεζα Πειραιώς έχει μειώσει τη χρηματοδότησή της από τον ELA κατά σχεδόν 7 δισ. ευρώ από τις αρχές του 2017, στα 8,5 δισ. ευρώ, η Εθνική Τράπεζα κατά 3 δισ. ευρώ, στα 2,6 δισ. ευρώ (και ελπίζει σε πλήρη απεξάρτηση μέχρι το τέλος του έτους), η Alpha Bank έχει επίσης μειώσει σημαντικά την εξάρτησή της, με τη χρηματοδότηση από τον ELA να ανέρχεται στα 9,1 δισ. ευρώ, ενώ και η Eurobank την έχει μειώσει κατά 2,5 δισ. ευρώ, στα 9,9 δισ. ευρώ.