Τα χειρότερα μπορεί να έχουν ήδη περάσει για την παγκόσμια οικονομία

Η παγκόσμια οικονομία μπορεί να είναι στα χειρότερα επίπεδα μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, αλλά υπάρχουν λόγοι να αναμένουμε ότι η τρέχουσα επιβράδυνση θα αποδειχθεί βραχύβια.

Το Bloomberg Economics, η Deutsche Bank AG και η Morgan Stanley είναι μεταξύ εκείνων των οποίων οι οικονομολόγοι θεωρούν ότι η πτώση θα φτάσει στο χαμηλότερο σημείο της στο τέλος αυτού του τριμήνου ή αργότερα, πριν από μία επιτάχυνση αργότερα μέσα στο έτος.

«Βάλτε την παύση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, την εμπορική εκεχειρία και τα μέτρα ενίσχυσης της οικονομίας της Κίνας μαζί και ψάχνουμε για ένα κατώτατο σημείο στο πρώτο τρίμηνο και μία πολύ μετριοπαθή ανάκαμψη μετά», δήλωσε ο Tom Orlik, επικεφαλής οικονομολόγος του Bloomberg Economics.

Ο ρόλος των κεντρικών τραπεζών

Με οδηγό τη Fed, πολλές κεντρικές τράπεζες είτε υποχώρησαν από την αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής, είτε εισήγαγαν νέα μέτρα ενίσχυσης, καταπραϋνοντας τις ανησυχίες των επενδυτών για μία επιβράδυνση. Ο πρόεδρος της Fed, Jerome Powell, λέει ότι ο ίδιος και οι συνάδελφοί του θα είναι υπομονετικοί για την αύξηση των επιτοκίων, ενώ ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Mario Draghi, απέκλεισε το ενδεχόμενο να γίνει αυτό φέτος και ανακοίνωσε μια νέα παρτίδα φτηνών δανείων προς τις τράπεζες.

Αλλού, οι αρχές της Αυστραλίας, του Καναδά και του Ηνωμένου Βασιλείου είναι μεταξύ εκείνων που υιοθέτησαν μια στάση αναμονής. Η Κίνα, στο Εθνικό Λαϊκό Συνέδριο αυτόν το μήνα, σηματοδότησε μία βούληση να χαλαρώσει τις νομισματικές και δημοσιονομικές πολιτικές για να υποστηρίξει την επέκταση.

Εύκολο χρήμα

Έχοντας «σφίξει» στα τέλη του περασμένου έτους, εν μέρει αναγκάζοντας τη Fed να επανεξετάσει τις προοπτικές, οι χρηματοοικονομικές συνθήκες έχουν χαλαρώσει. Αφού έφτασε σε χαμηλό 2,5 ετών τον Δεκέμβριο, ο δείκτης του Bloomberg για τις χρηματοοικονομικές συνθήκες στις ΗΠΑ – ο οποίος υπολογίζει το συνολικό επίπεδο του χρηματοπιστωτικού άγχους στις αγορές χρήματος, ομολόγων και μετοχών – έχει ανακάμψει από τότε.

Αντανακλώντας μια πιο θετική άποψη των επενδυτών, σημειώθηκε και μια ανάκαμψη των μετοχών φέτος. Ο δείκτης S&P 500 κέρδισε σχεδόν 20% από το χαμηλό του Δεκεμβρίου, ενώ ο Shanghai Composite είναι περίπου στο +22%.

Η χαλάρωση του αμερικανικού δολαρίου έναντι του 2018 έχει επίσης ανακουφίσει τις αναδυόμενες αγορές, απομακρύνοντας μέρος της πίεσης από τους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής ως προς την προστασία από την έξοδο κεφαλαίων. Τα στοιχεία για τις πιστώσεις στην Κίνα και την Ιαπωνία τον Φεβρουάριο αυξήθηκαν σημαντικά σε σχέση με ένα χρόνο πριν.

Όχι και τόσο άσχημοι αριθμοί

Ο δείκτης παγκόσμιας ανάπτυξης της IHS Markit αυξήθηκε τον Φεβρουάριο από χαμηλό 28 μηνών και, ενθαρρυντικά, σημειώθηκε βελτίωση στο μέτρο της ζήτησης. Το μέτρο των παγκόσμιων υπηρεσιών αυξήθηκε επίσης τον Φεβρουάριο για πρώτη φορά εδώ και τρεις μήνες. Ο δείκτης έκπληξης της Citigroup για τη ζώνη του ευρώ – που υπήρξε ένα από τα αδύνατα σημεία της παγκόσμιας οικονομίας – έχει ανακάμψει στα καλύτερα επίπεδά του εδώ και σχεδόν πέντε μήνες.

Στην Κίνα, ένα μέτρο νέων παραγγελιών στον μεταποιητικό δείκτη Purchasing Managers βελτιώθηκε τον προηγούμενο μήνα και η Γερμανία έλαβε καλά νέα σχετικά με την αύξηση της στάθμης των υδάτων στον ποταμό Ρήνο. Μια πτώση πέρυσι προκάλεσε προβλήματα στην κυκλοφορία των φορτηγίδων, πλήττοντας τη βιομηχανία και προστιθέμενη στους προσωρινούς παράγοντες που ώθησαν την οικονομία κοντά σε μια ύφεση.

Αλλάζοντας θέσεις

Οι επενδυτές έτειναν να κατηγορούν την πολιτική αντιπαράθεση, και ιδιαίτερα τον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο, ότι ωθούν τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές σε οπισθοδρόμηση. Ένα μέτρο μη προβλεψιμότητας σε 20 χώρες ξεκίνησε φέτος σε επίπεδα-ρεκόρ.

Ωστόσο, ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump αποφάσισε να μην επιβάλει νέo γύρο δασμών στην Κίνα την 1η Μαρτίου και υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτός και ο πρόεδρος της Κίνας Xi Jinping ενδέχεται σύντομα να επιτύχουν μια εμπορική συμφωνία. Ένα μοντέλο που σχεδιάστηκε από το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών για την παρακολούθηση του αμερικανικού εμπορίου σε πραγματικό χρόνο έδειξε σημάδια σταθεροποίησης από τις αρχές του τρέχοντος έτους.

«Οι φόβοι για το παγκόσμιο εμπόριο είναι υπερβολικοί, όπως και οι ανησυχίες ότι η παγκόσμια ανάπτυξη μπορεί να επιβραδυνθεί σημαντικά», δήλωσε ο κύριος οικονομολόγος του IIF, Robin Brooks.

Η αγορά εργασίας

Ακόμη και με την απογοητευτική έκθεση απασχόλησης των ΗΠΑ το Φεβρουάριο, η παγκόσμια αγορά εργασίας συνεχίζει να «σφίγγει», δίνοντας λόγους αισιοδοξίας ότι οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να δαπανούν. Η JPMorgan Chase & Co. εκτιμά ότι η ανεργία στις ανεπτυγμένες χώρες είναι πλέον στο χαμηλό 40 ετών του 5% και θα μειωθεί περαιτέρω. Με βάση αυτό, η τράπεζα προβλέπει ότι οι μισθοί θα αυξηθούν κατά 3,2% το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, περισσότερο απ’ όσο σε οποιοδήποτε σημείο της δεκαετούς επέκτασης και σχεδόν 1% πάνω σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2017.

Νέες προοπτικές

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει ακόμα παγκόσμια ανάπτυξη 3,7% φέτος και 3,5% το 2019, ένα αρκετά καλό στοιχείο για αυτό το στάδιο της επέκτασης. Ο στρατηγικός της Deutsche Bank Alan Ruskin ισχυρίζεται επίσης ότι υπάρχει λόγος για περισσότερη αισιοδοξία από όσα υπονοούν οι πηχυαίοι τίτλοι. Η οικονομία της Κίνας, για παράδειγμα, έχει πενταπλασιαστεί σε μέγεθος από το 2000, πράγμα που σημαίνει ότι ένα ποσοστό ανάπτυξης 6% τώρα ισοδυναμεί με 30% τότε.

«Όταν κάνουμε ακόμα πιο μακροπρόθεσμες συγκρίσεις, τα απόλυτα επίπεδα και οι αλλαγές γίνονται ακόμα πιο σημαντικές από την περιορισμένη προοπτική που παρέχουν οι ποσοστιαίες αλλαγές», γράφει σε σημείωμα στους πελάτες αυτή την εβδομάδα.