Ναυτικό Επιμελητήριο Ελλάδος: Στα 11 δισ. ευρώ το κόστος της ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου

Οι προτάσεις και οι θέσεις του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος για το 2040

Ολοκληρωμένη μελέτη εκπόνησε το Ναυτικό Επιμελητήριο Ελλάδος με στόχο τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής ναυτιλίας μέχρι το 2040. Ειδική αναφορά γίνεται στην ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου με στόχο να ναυπηγηθούν πλοία χωρίς να εκπέμπουν ρύπους.

Η μελέτη που επιγράφεται “Λευκή Βίβλος: Η Ελλάδα το 2040” είναι ένα συλλογικό έργο που επιμελήθηκαν οι Γιάννης Τριφύλλης, μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΝΕΕ, Μιχάλης Σαρλής και Γιώργος Μπαρκάτσας, ειδικοί σύμβουλοι του ΝΕΕ. Στόχος είναι “η ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου, η βιώσιμη ανάπτυξη και οι άλλες προκλήσεις στην πορεία προς το 2040”.

Ειδικότερα, στην μελέτη αναφέρεται ότι “η ηλικία των πλοίων που εκτελούν τις εσωτερικές θαλάσσιες συγκοινωνίες, οι περιβαλλοντικές απαιτήσεις για την εξάλειψη των αέριων ρύπων, η αστάθεια του επιβατηγού και φορτηγού έργου αποτελούν προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν προκειμένου να διαφυλαχθεί η συνοχή του ελλαδικού αλλά και του κοινοτικού χώρου” και προσθέτουν: “Η συνδεσιμότητα αποτελεί βασική επιλογή πολιτικής της Ε.Ε. Εντούτοις στο πρόγραμμα Connecting Europe Facility (CEF), που στοχεύει στην ανάπτυξη υποδομών και δικτύων, δεν προβλέπεται η ενίσχυση για την αντικατάσταση πλοίων, ενώ οι ακτοπλοϊκές εταιρείες αδυνατούν να αναλάβουν την πρόκληση αυτή, που απαιτεί πόρους που υπερβαίνουν τα 11 δις ευρώ σε βάθος χρόνου. Ενώ έχουν τεθεί οι προθεσμίες για την επίτευξη της μείωσης των αέριων ρύπων, εντούτοις τεχνολογικά δεν έχουν ακόμα επιτευχθεί οι βιώσιμες λύσεις για την αντικατάστασή τους από ανανεώσιμες πηγές, όπως ο ηλεκτρισμός, τα βιοκαύσιμα, η αμμωνία, το υδρογόνο, η μεθανόλη κ.ά.”

Επίσης, για τον ακτοπλοϊκό στόλο, η μελέτη τονίζει: “Η μεταστροφή σε οικολογικά καύσιμα, εκτός από νέας τεχνολογίας μηχανήματα και κατάλληλους αποθηκευτικούς χώρους στα πλοία, προϋποθέτει τη δημιουργία επαρκών εγκαταστάσεων παραγωγής και δικτύων παροχής. Το Ναυτικό Επιμελητήριο της Ελλάδος, συνεπικουρούμενο από τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), συνεκτιμώντας τους παράγοντες αυτούς, διαμόρφωσε την ιδέα της ναυπήγησης πλοίων το σύστημα παραγωγής ενέργειας των οποίων θα δύναται να αντικαθίσταται προσαρμοζόμενο σε σταθερό σύστημα πρόωσης.

Έτσι η αναγκαιότητα ανανέωσης του στόλου συγκεράζεται με την εξέλιξη της μηχανολογικής τεχνολογίας, τονίζεται στην μελέτη και αναφέρονται τα εξής: “Με τη συνδρομή εξωτερικών ειδικών συμβούλων, η ιδέα διαμορφώθηκε σε πρόταση που υποβλήθηκε σε αρμόδιους κυβερνητικούς και κοινοτικούς φορείς, με θετική ανταπόκριση. Ακολούθησε, μαζί με τη Σχολή ΝαυπηγώνΜηχανολόγων του ΕΜΠ, η σύνταξη τεχνικής μελέτης που προσδιορίζει τον γενικό σχεδιασμό (generic design) θέτοντας τις παραμέτρους των τύπων των πλοίων που απαιτούνται για τις εσωτερικές μας συγκοινωνίες, τις βασικές τεχνικές προδιαγραφές και τα καταλληλότερα καύσιμα, όπως, για παράδειγμα, την ηλεκτροκίνηση για τα πορθμεία. H αρχική θετική ανταπόκριση έχει εξελιχθεί σε υποστήριξη από τον κ. Πρωθυπουργό, τους Υπουργούς Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενώ η ανταπόκριση από τους αρμόδιους κοινοτικούς φορείς καθώς και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων είναι ενθαρρυντική. Δρομολογείται το επιχειρηματικό σχέδιο (business plan), καθώς και η υλοποίηση ενός έργου απόδειξης της ορθότητας της ιδέας (proof of concept), που αποτελούν προαπαιτούμενα για τη σύνταξη ολοκληρωμένης πρότασης χρηματοδότησης και επιδότησης από κοινοτικούς και εθνικούς τραπεζικούς πόρους και ίδια κεφάλαια. Συστήνεται Συμβουλευτική Επιτροπή για την ανανέωση του Ακτοπλοϊκού Στόλου που θα εισηγηθεί τις αρχές και τους όρους λειτουργίας του προγράμματος του σταδιακού εκσυγχρονισμού του στόλου, καθώς και τα κριτήρια ορθολογικής κατανομής της χρηματοδότησης. Το ΝΕΕ ευελπιστεί ότι μέχρι το 2040 θα έχει υλοποιηθεί σημαντικό μέρος του προγράμματος για «πράσινο» και σύγχρονο ακτοπλοϊκό στόλο, που θα καλύπτει τις ανάγκες των νησιωτικών κοινωνιών και του τουρισμού. Πρόθεση είναι η επίτευξη της μέγιστης δυνατής προστιθέμενης αξίας για την εγχώρια και την ευρωπαϊκή οικονομία.”

Η μελέτη του ΝΕΕ

Αναλυτικά η μελέτη του ΝΕΕ αναφέρει ότι το Ναυτικό Επιμελητήριο της Ελλάδος ως ο επίσημος θεσμικός σύμβουλος της Πολιτείας, «έχει ως σκοπό την προστασία και προαγωγή των συμφερόντων της Ελληνικής Εμπορικής Ναυτιλίας εντός των ορίων των γενικών συμφερόντων του κράτους και της Εθνικής οικονομίας». Στο πλαίσιο αυτό το ΝΕΕ μελετά, διαμορφώνει, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και υποβάλλει προτάσεις για όλους τους κλάδους της ναυτιλίας και ευρύτερα των συναφών κλάδων της ναυτιλιακής οικονομίας.

Κύριος μεσοπρόθεσμος στόχος μας είναι, από το 2019, η ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου με πλοία μηδενικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Παράλληλα το ΝΕΕ προωθεί πολιτικές για τον θαλάσσιο τουρισμό, τα λιμάνια και τις μαρίνες, τη ναυτική εκπαίδευση και επιμόρφωση, την ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών, τα αλιευτικά σκάφη, την παραγωγή και εμπορία ναυτιλιακού εξοπλισμού, τον ελληνικό ναυπηγοεπισκευαστικό τομέα, τις ναυτιλιακές υπηρεσίες, καθώς επίσης και την ποντοπόρο ναυτιλία σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς.

Ανταποκρινόμενοι στην πρόσκληση της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» να συμμετέχουμε στη σύνταξη της Λευκής Βίβλου για την Ελλάδα το 2040, καταγράφουμε περιληπτικά τους στόχους και τα οράματα που αποτελούν εξέλιξη της άρρηκτης σχέσης Έθνους και Ναυτιλίας:

• Η ανανέωση των δρομολογημένων και μη ακτοπλοϊκών πλοίων όλων των κατηγοριών σε ορίζοντα δεκαετίας, με νέα πλοία μειωμένου περιβαλλοντικού αποτυπώματος, κατ’ εφαρμογή των αποφάσεων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) για την κλιματική αλλαγή, με τελικό στόχο την εκμηδένιση των αέριων ρύπων που εκλύονται από τα πλοία αυτά.

• Η μεταλαμπάδευση του ανταγωνιστικού προτύπου και της εξωστρέφειας που διέπουν την ποντοπόρο ναυτιλία και στους άλλους κλάδους της ναυτιλίας και ευρύτερα των ναυτιλιακών οικονομιών, ώστε να μεγιστοποιηθούν οι ωφέλειες για τη χώρα.

• Η προσαρμογή στις σύγχρονες συνθήκες της ναυτικής εκπαίδευσης και η προσέλκυση νέων στα επαγγέλματα της θάλασσας.

• Η αναβάθμιση του θαλάσσιου τουρισμού, των λιμενικών υπηρεσιών και των λειτουργιών του δημόσιου τομέα.

• H συνεργασία με κρατικούς και περιβαλλοντικούς φορείς αλλά και φιλοζωικές οργανώσεις για την προστασία επαπειλούμενων θαλάσσιων ειδών που ζουν στο ελληνικό Αρχιπέλαγος

Ο Θαλάσσιος τουρισμός

Στην μελέτη γίνεται ειδική μνεία για τον θαλάσσιο τουρισμό και επισημαίνονται τα εξής:

Η σύμπραξη της ναυτιλίας με τον τουρισμό μπορεί να αποφέρει μεγαλύτερα οφέλη στην εθνική οικονομία, στην απασχόληση και στα δημοσιονομικά έσοδα. Ειδικότερα, η έλλειψη στοχευμένης πολιτικής για τον περιηγητικό τουρισμό έχει οδηγήσει σε μαζικοποίηση, που αφενός υποβιβάζει την ποιότητα σημαντικών τουριστικών περιοχών και αφετέρου αφήνει αναξιοποίητους τομείς εκμετάλλευσης όπως η ανακαίνιση, η επισκευή, η συντήρηση και ο εφοδιασμός των πλοίων κρουαζιέρας.

Σημαντικοί τουριστικοί προορισμοί, όπως η Βαρκελώνη, η Βενετία, η Μαγιόρκα και το Ντουμπρόβνικ, έχουν επιβάλει περιορισμούς στον αριθμό των πλοίων και στους επισκέπτες. Σαντορίνη, Καλντέρα Από την ετήσια έκθεση της CLIA «The contribution of sea tourism to the economy of Europe» προκύπτει ότι οι οικονομίες κλίμακας που έχει επιφέρει η λειτουργία όλο και μεγαλύτερης χωρητικότητας πλοίων έχουν προκαλέσει σημαντική μείωση του αντιτίμου των «τουριστικών πακέτων κρουαζιέρας».

Τα έσοδα ανά επιβιβαζόμενο επιβάτη, τονίζεται στη μελέτη, μειώθηκαν από 574,48 € το 2008 σε 290,76 € το 2017, με το 75% αυτών να αφορούν σε αεροπορικά ναύλα. Το μέσο έσοδο ανά επίσκεψη σε λιμάνι εκτιμάται σε 63,54 €, ποσό το οποίο διαφέρει σημαντικά αναλόγως του λιμένα. Δεν έχουν δημοσιευθεί στοιχεία σχετικά με τα έσοδα ανά αποβιβαζόμενο επισκέπτη στα ελληνικά λιμάνια, αλλά εκτιμάται ότι αυτά δεν υπερβαίνουν κατά μέσο όρο τα 15-20 € ανά άτομο.

Το ΝΕΕ εισηγείται την εφαρμογή πολιτικής προσέλκυσης περιηγητικών πλοίων μικρού μεγέθους, με δυνατότητα προσέγγισης σε περισσότερους σταθμούς και αντίστοιχα την ελεγχόμενη προσέγγιση μεγάλων κρουαζιερόπλοιων σε σταθμούς μεγάλης ζήτησης, με επιβολή τοπικών και εποχικών τελών ελλιμενισμού / αγκυροβολίας ή / και την εφαρμογή του συστήματος windows με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς. Επιπλέον, εισηγείται την ενθάρρυνση της διανυκτέρευσης πλοίων, ώστε να ωφελούνται οι τοπικές οικονομίες, καθότι το ισχύον σύστημα «all inclusive» τους αποστερεί έσοδα.

Παράλληλα, την παροχή κινήτρων για την εκτέλεση εργασιών ανακαίνισης / επισκευών / συντήρησης που διενεργούνται κατά τη χειμερινή περίοδο, καθώς και για τον εφοδιασμό των πλοίων με εγχώρια προϊόντα. Τέλος, τη δημιουργία εγκαταστάσεων υποδοχής λυμάτων και σταθμών ηλεκτροδότησης στα μεγάλα λιμάνια. Η λόγω της πανδημίας αναστολή του περιηγητικού τουρισμού αποτελεί ευκαιρία χάραξης πολιτικής διαμορφωμένης ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε τουριστικού τόπου, με προοπτική έως το 2040 να στοχεύουμε σε σταθερό αριθμό επισκεπτών, μεγαλύτερη κατά κεφαλήν δαπάνη, περισσότερους σταθμούς προσέγγισης, με μεγαλύτερη τουριστική περίοδο, και ενδεχομένως τη δυνατότητα συνεργασίας εταιρειών κρουαζιέρας, τουριστικών γραφείων και ξενοδοχείων για την προώθηση μεικτών «πακέτων» επταήμερων περιηγήσεων και επταήμερης παραμονής σε τουριστικές μονάδες.

Τα σκάφη αναψυχής

Τον άλλο πυλώνα του θαλάσσιου τουρισμού, συνεχίζει το ΝΕΕ στη μελέτη, αποτελούν τα σκάφη αναψυχής, επαγγελματικά και ιδιωτικά, όπου, δεδομένου του πλούτου, της ομορφιάς του Αρχιπελάγους μας και του κλίματος της χώρας μας, οι επιδόσεις μας υπολείπονται των δυνατοτήτων.

Πρώτιστο στόχο του ΝΕΕ αποτελεί η προσέλκυση αλλοδαπών σκαφών για μόνιμο ελλιμενισμό στις ελληνικές μαρίνες. Πληθώρα επαγγελμάτων και υπηρεσιών σχετίζονται με τα σκάφη αναψυχής. Προϋπόθεση για την προσέλκυση αποτελούν ο εκσυγχρονισμός και η ιδιωτικοποίηση των υφιστάμενων και η κατασκευή νέων μαρινών, προσπάθειες που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη και ευελπιστούμε ότι στα επόμενα 20 χρόνια θα φανούν τα αποτελέσματα. – Αναφορικά με τα επαγγελματικά σκάφη, προσδοκούμε ότι δυσλειτουργίες και διακρίσεις που υφίστανται θα εξαλειφθούν σύντομα, ώστε να εφαρμοστούν επί ίσοις όροις οι κανόνες υγιούς ανταγωνισμού. – Προωθούμε την ψηφιοποίηση και τον εκσυγχρονισμό των διαδικασιών νηολόγησης, ναύλωσης και άλλων που αφορούν τη σχέση με τον δημόσιο τομέα, στην ψηφιακή εποχή.

Λιμάνια και Θάλασσες

Η μεταβολή καθεστώτος στο λιμάνι του Πειραιά και η κινητικότητα αναφορικά με περιφερειακά λιμάνια, σε συνδυασμό με την εξέλιξη των θαλάσσιων μεταφορών και την προβλεπόμενη αναβάθμιση της Ελλάδος ως μεταφορικού κόμβου μεταξύ της Ευρώπης και της Εγγύς, Μέσης και Άπω Ανατολής αλλά και της ανατολικής Αφρικής, απαιτούν προσαρμογή της γενικότερης λιμενικής πολιτικής είτε ως προς τον κεντρικό σχεδιασμό είτε ως προς τις παράπλευρες υπηρεσίες.

Επίσης, το ΝΕΕ, τονίζει ότι οι κόμβοι διαπλοκής συγκοινωνιακών μέσων αποτελούν βασικούς κρίκους της μεταφορικής αλυσίδας επιβατών και εμπορευμάτων. Η λειτουργία τους απαιτεί ανταποδοτικότητα, ανταγωνιστικότητα και παραγωγικότητα στο μέγιστο επίπεδο.

Το ΝΕΕ παρακολουθεί και επεμβαίνει όποτε διαπιστώνονται παρεκκλίσεις ώστε να μην εμφανιστούν περιπτώσεις κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης. – Επιδιώκουμε, πολύ νωρίτερα από το 2040, να έχει επιλυθεί το θέμα της αποκομιδής στερεών και υγρών αποβλήτων από τα πλοία, με την απελευθέρωση της υπηρεσίας αυτής, ώστε ο διαχειριστής του πλοίου να έχει τη δυνατότητα επιλογής του κατάλληλου πιστοποιημένου αναδόχου χωρίς τη μεσολάβηση του λιμενικού οργανισμού. – Αποδεχόμενη την εισήγησή μας, η πολιτεία έχει δρομολογήσει τη δημιουργία Εθνικής Ενιαίας Πλατφόρμας Λιμενικής Κοινότητας (National Integrated Port Community System), ώστε να απλουστευθούν και να διευκολυνθούν όλοι οι φορείς, ιδιωτικοί και δημόσιοι, που εμπλέκονται κατά τον ελλιμενισμό και την εξυπηρέτηση των πλοίων, με συνθήκες διασφάλισης του απορρήτου των πληροφοριών.

Η Πλοηγική Υπηρεσία και άλλοι φορείς

Η αναμόρφωση της πλοηγικής υπηρεσίας αποτελεί στόχο του ΝΕΕ την τελευταία δεκαετία. Η πρόσφατη νομοθετική καθιέρωση της υπό προϋποθέσεις εφαρμογής της διαδικασίας εξαίρεσης από την πλοήγηση αποτελεί θετικό βήμα και προωθούμε την πρότασή μας για την αναδιάρθρωση αυτής της σημαντικής, για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, υπηρεσίας.

Επιβάλλεται η υποστήριξη της HELMEPA (Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος), πρωτοπόρου παγκοσμίως, που από το 1982 αναλαμβάνει δράσεις για καθαρές θάλασσες, καθώς και η ενθάρρυνση άλλων παρεμφερών πρωτοβουλιών, όπως η Blue Cycle.

Παράλληλα, στηρίζουμε, σε συνεργασία με το ΥΝΑΝΠ, το WWF Ελλάς και άλλους περιβαλλοντικούς φορείς και φιλοζωικές οργανώσεις, τα μέτρα για την προστασία των απειλούμενων φυσητήρων, αλλά και άλλων θαλάσσιων απειλούμενων ειδών.

Σημαντική εξέλιξη για την αποφυγή συγκρούσεων πλοίων με φυσητήρες που ζουν στην ελληνική τάφρο αποτελεί η πρόσφατη έκδοση δύο αγγελιών της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού, που εφιστούν την προσοχή των ναυτιλλομένων για τον εντοπισμό κητωδών και την αποφυγή σύγκρουσης.

Η Ναυτοσύνη

Η για ποικίλους λόγους μείωση του αριθμού των Ελλήνων ναυτικών, τονίζει στη μελέτη του το ΝΕΕ, αποτελεί υπαρξιακό κίνδυνο για τη ναυτιλία μας. Ιδεοληψίες, γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, αποφάσεις υπό το πρίσμα πολιτικών σκοπιμοτήτων, αλλά και η έλξη προς τα τουριστικά επαγγέλματα επέφεραν τη μείωση των Ελλήνων στα πλοία. Η ναυτική συνείδηση και παιδεία είναι τα θεμέλια της ναυτοσύνης. Οι απασχολούμενοι Έλληνες ναυτικοί ανέρχονται σε 25.000 περίπου, μέγεθος αντίστοιχο των απασχολούμενων στα ναυτιλιακά γραφεία διαχείρισης πλοίων, ενώ το σύνολο των ναυτικών που επανδρώνουν τα ελληνικής διαχείρισης πλοία ανέρχεται σε 135.000.

Σταθερές επιδιώξεις του ΝΕΕ αποτελούν: – Η ενίσχυση της ναυτικής συνείδησης στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση αλλά και ευρύτερα στην κοινωνία.

Η προώθηση της ναυτικής παράδοσης και των ναυταθλητικών δραστηριοτήτων.

Η προβολή της διαχρονικής οικονομικής συμβολής της ναυτιλίας στη χώρα.

Η προσέλκυση νέων στα ναυτικά και ναυτιλιακά επαγγέλματα όλων των βαθμίδων.

Η εξέλιξη της πρακτικής και θεωρητικής εκπαίδευσης των σπουδαστών των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού, το κόστος λειτουργίας των οποίων καλύπτεται ως επί το πλείστον από εισφορές των πλοίων.

Ναυτιλιακή τεχνολογία και έρευνα

Η Ελλάδα διαθέτει πλέον εξαιρετικά σημαντικό ακαδημαϊκό και ερευνητικό δυναμικό, με διεθνή αναγνώριση, σε όλους τους κλάδους που αφορούν τη ναυτιλιακή τεχνολογία και τις επιστήμες. Το ΝΕΕ επιδιώκει, με συγκεκριμένες δράσεις, να ενισχύει τη διασύνδεση της επιστημονικής κοινότητας και των κλάδων της καινοτομίας με τους φορείς της ναυτιλίας. Η συμβολή Ελλήνων επιστημόνων και τεχνικών θα είναι απαραίτητη για την υλοποίηση του προγράμματος της ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου.

Μετά από μεγάλη περίοδο ύφεσης, οι κλάδοι σταδιακά ανακάμπτουν.

Η ανάκαμψη οφείλεται: α) στην κινητικότητα ως προς τη λειτουργία των μεγάλων ναυπηγείων β) στη δρομολόγηση της απλοποίησης διαδικασιών και της σταδιακής εξάλειψης δυσλειτουργιών και ανασχετικών παραγόντων γ) στη διατήρηση της τεχνογνωσίας που διαθέτουν οι Έλληνες τεχνικοί, αναλαμβάνοντας εργασίες επισκευών και συντήρησης σε πλοία που βρίσκονται στα λιμάνια του εξωτερικού δ) σε νεοφυείς επιχειρήσεις ναυτιλιακού εξοπλισμού, όπως αυτοματισμών, λογισμικού, τηλεπικοινωνιών, καβοδεσίας, καινοτόμων συστημάτων φωτισμού κ.ά. ε) στην έφεση των Ελλήνων ναυτιλιακών επιχειρηματιών να ενισχύουν την ελληνική παραγωγή και οικονομία.

To NEE ιδρύοντας μαζί με την ΕΕΕ (Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών) και το ΕΒΕΠ (Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς) τον ιστότοπο maritimehellas.org προσδοκά να ενισχύσει την ώσμωση μεταξύ των ναυτιλιακών επιχειρήσεων και της ευρύτερης ναυτιλιακής συστάδας και κυρίως να προβάλει στη διεθνή ναυτιλιακή κοινότητα τη δυναμική των ελληνικών παραναυτιλιακών κλάδων. Η προσπάθεια αυτή θα συνεχιστεί.

Οι νομικές υπηρεσίες, οι διακανονισμοί αβαριών, οι ασφαλίσεις και αλληλοασφαλίσεις, οι ναυλομεσιτείες, οι νηογνώμονες, οι πρακτορεύσεις τακτικών γραμμών, οι χρηματοδοτήσεις, αποτελούν υπηρεσίες προς τη ναυτιλία όπου η διείσδυση των Ελλήνων είναι περιορισμένη σε αναλογία με το μέγεθος του στόλου. Αυτό οφείλεται στο αγγλικό ναυτιλιακό δίκαιο που επικρατεί διεθνώς, στην αδυναμία της εγχώριας τραπεζικής και ασφαλιστικής αγοράς να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις και το μέγεθος της ναυτιλιακής οικονομίας, καθώς και στην απουσία σημαντικών Ελλήνων ναυλωτών. Εντούτοις, η ελληνική παρουσία είναι πλέον εντονότερη σε ορισμένους από τους τομείς αυτούς, ειδικότερα στη στελέχωση των υπηρεσιών αυτών από Έλληνες τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Οι αποφάσεις στον τομέα της ναυτιλίας λαμβάνονται μετά από ανάλυση κόστους-οφέλους.

Στο «κόστος» συνεκτιμώνται το οικονομικό τίμημα και η ποιότητα. Η ισορροπία στην εκτίμηση των δύο παραγόντων είναι ο λόγος που καθιστά το ελληνικό πλοίο ελκυστικότερο στους αλλοδαπούς ναυλωτές. Η μετάδοση του χαρακτηριστικού αυτού και στους άλλους κλάδους της ναυτιλίας, καθώς και η υιοθέτηση της εξωστρέφειας που διακρίνει την ποντοπόρο ναυτιλία μας θα διευρύνουν το επιχειρηματικό τους έργο.

Το ΝΕΕ, οραματιζόμενο μια πιο ολιστική ναυτιλιακή συστάδα, υποστηρίζει και προωθεί πρωτοβουλίες της ευρύτερης ναυτιλιακής οικονομίας που στηρίζονται σε ανταγωνιστικά κριτήρια.

Μεγάλη έμφαση δίνεται στη στασιμότητα του ελληνικού νηολογίου, που οφείλεται κυρίως στην έλλειψη επαρκούς ανθρωπίνου δυναμικού, ενώ παραγνωρίζεται η συμβολή στην εθνική οικονομία και στην απασχόληση της λειτουργίας στη χώρα μας άνω των 1.450 εγκατεστημένων εταιρειών, από τις οποίες 750 είναι εταιρείες διαχείρισης περίπου 5.000 πλοίων (άνω των 1.000 κόρων) και απασχολούν 25.000 στελέχη.

Το ΝΕΕ, παράλληλα με τη συμμετοχή του στην προσπάθεια αύξησης των πλοίων με ελληνική σημαία, υποστηρίζει τη σταθερότητα στους όρους εγκατάστασης εταιρειών διαχείρισης, ώστε να αντιμετωπιστεί ο ανταγωνισμός από άλλα ναυτιλιακά κέντρα που προσδοκούν να αποσπάσουν μερίδιο αγοράς.

Η ναυτιλία και το ΑΕΠ

Ενώ η ναυτιλία μας αποτελεί διαχρονικά βασικό συντελεστή του ΑΕΠ, χωρίς δημοσιονομικό κόστος, παρατηρείται το εξής φαινόμενο: στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Δανία, στη Νορβηγία αλλά και σε άλλες ναυτικές χώρες, η έμμεση και η επαγωγική επίδραση είναι σημαντικά υψηλότερες από ό,τι η άμεση επίδραση του τομέα της ναυτιλίας στα ΑΕΠ τους. Στην Ελλάδα ισχύει το αντίστροφο, λόγω του μεγέθους της ποντοπόρου ναυτιλίας μας.

Παράλληλα με την προσδοκώμενη συνέχιση της εξέλιξης της ποντοπόρου ναυτιλίας, η επιτάχυνση της προόδου σε τομείς όπως η απασχόληση στα πλοία, ο ναυτιλιακός εξοπλισμός, οι υπηρεσίες κ.ά. μπορεί να βελτιώσει θεαματικά την έμμεση και επαγωγική επίδραση του τομέα της ναυτιλίας στην εθνική οικονομία.

Η ελληνική ναυτιλία και η ναυτοσύνη των Ελλήνων αποτέλεσαν ανά τους αιώνες καθοριστικούς παράγοντες για την ανάπτυξη και την ευημερία του ελληνικού λαού, αλλά και για αυτή καθαυτή την ύπαρξη της χώρας μας ως ανεξάρτητου και κυρίαρχου κράτους.

Τα στοιχεία που παρατέθηκαν και η σύντομη αναφορά σε γεγονότα τα οποία αποτελούν ιστορική παρακαταθήκη για το μέλλον δεν αφήνουν καμία αμφιβολία για το ότι η ελληνική ναυτιλία θα παραμείνει στην πρώτη γραμμή στην προσπάθεια της χώρας μας για πρόοδο και εξέλιξη.

Θεσμικά το Ναυτικό Επιμελητήριο της Ελλάδος είναι ο επίσημος σύμβουλος της πολιτείας σε θέματα ναυτιλίας και ενεργεί πάντα, σύμφωνα με τον θεσμικό του ρόλο, για την προστασία και την προαγωγή των συμφερόντων της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας εντός των ορίων του γενικού συμφέροντος του κράτους και της εθνικής οικονομίας.

Η ανανέωση του ακτοπλοϊκού μας στόλου σε ορίζοντα εικοσαετίας, με νέα πλοία μειωμένου περιβαλλοντικού αποτυπώματος, αποτελεί επιτακτική ανάγκη για τη διατήρηση της εδαφικής συνοχής της χώρας μας αλλά και τη συμμόρφωση με τα μέτρα που λαμβάνονται σε παγκόσμιο επίπεδο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.Το μέγεθος του εθνικού αυτού έργου αλλά και το αντικείμενό του δημιουργούν πολλές προκλήσεις, που ευελπιστούμε ότι θα αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά.

Παράλληλα, θα συνεχίσουμε, καταλήγει το ΝΕΕ, να υποστηρίζουμε την επέκταση της εξωστρέφειας, η οποία παραδοσιακά διέπει την ποντοπόρο ναυτιλία, και στους άλλους κλάδους της ναυτιλίας, την προσαρμογή της ναυτικής εκπαίδευσης στις σύγχρονες συνθήκες, την προσέλκυση νέων στα επαγγέλματα της θάλασσας, την αναβάθμιση του θαλάσσιου τουρισμού, των λιμενικών υπηρεσιών αλλά και των λειτουργιών του δημόσιου τομέα. – Είναι αλήθεια ότι η οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας στην Ελλάδα, η παγκόσμια ύφεση εξαιτίας της πανδημίας αλλά και ο κοινωνικός αντίκτυπος της πανδημίας έχουν δημιουργήσει συνθήκες αναθεώρησης της οπτικής και των σχεδιασμών στον ναυτιλιακό τομέα. – Δεν υπάρχουν μαγικές ή αυτόματες λύσεις για να ξεπεραστεί η κρίση. Αυτό που θα δώσει διέξοδο και θα επιτρέψει στη ναυτιλία να αντιμετωπίσει τη νέα κατάσταση είναι η προσαρμοστικότητά της και η εφαρμογή πολιτικών και πρακτικών που θα είναι ρηξικέλευθες και θα ξεφεύγουν από τα καθιερωμένα. Μόνο έτσι η ναυτιλία μας θα μπορέσει να συνεχίσει να εξελίσσεται και να μεγαλουργεί προς όφελος του κοινωνικού συνόλου αλλά και του κράτους.

Διαβάστε επίσης

Γιώργος Πατέρας (ΝΕΕ): Στο Μαξίμου για το μεγάλο project ανανέωσης του ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου