Κρίσιμος μήνας για την εξέλιξη του έργου της διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου Great Sea Interconnector θα είναι ο Ιούλιος, καθώς, όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές του ΑΔΜΗΕ, αν η ΡΑΕΚ δεν συμφωνήσει στην πληρωμή του εσόδου για το έργο, θα σταματήσουν οι πληρωμές στη Nexans και το έργο θα τεθεί σε αναστολή.

“Η Κύπρος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη της σε σχέση με τη διασύνδεση Great Sea Interconnector. Να αποφασίσει, αν πιστεύει ότι το έργο υφίσταται και τότε να εγκρίνει η ΡΑΕΚ την καταβολή του ποσού των 13 εκ. ευρώ που της αντιστοχιούν για το 2025, ή αν πιστεύει ότι το έργο δεν υφίσταται και  έχει παγώσει λόγω γεωπολιτικού κινδύνου, και τότε να πληρώσει το 50% του συνολικού κόστους του μέχρι σήμερα”.

1

Τα παραπάνω διαμηνύουν πηγές από τον ΑΔΜΗΕ, τονίζοντας ότι αν η ΡΑΕΚ τελικά δεν εγκρίνει το ρυθμιστικό έσοδο που της αντιστοιχεί για το 2025,  το έργο θα τεθεί σε αναστολή.

Όπως εξηγούν, το μοναδικό πρόβλημα που έχει σήμερα το έργο είναι το οικονομικό και όχι η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των ερευνών βυθού.

Κι αυτό γιατί “απομένει το 40% των ερευνών βυθού για να γίνουν, με το 60% να έχει ηδη υλοποιηθεί. Για να τελειώσουν οι έρευνες βυθού, εφόσον δοθεί η Navtex και υπάρχει διαθέσιμο πλοίο, χρειάζονται ακόμη 3 μήνες. Όμως υπάρχει χρόνος για να γίνουν, αφού η πόντιση του καλωδίου έχει σχεδιαστεί για το 2026. Αν στις αρχές του 2026 δεν έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες βυθού   τότε θα μιλάμε για ανατροπή του χρονοδιαγράμματος”.

Αντίθετα,  το κρίσιμο αυτή την ώρα είναι η κατασκευή του καλωδίου, που χρειάζεται χρόνο για να  κατασκευαστεί και πρέπει να είναι έτοιμο για την πόντιση που προγραμματίζεται στο πρώτο τρίμηνο του 2026. “Το έργο δεν έχει εκτροχιαστεί”, τονίζεται.  “Αν οι εργασίες ολοκληρωθούν μέσα στο 2025 από το 2026 προλαβαίνουμε να γίνει η πόντιση του καλωδίου και το έργο θα παραμείνει εντός χρονοδιαγράμματος.

Οι δαπάνες που πρέπει να καλυφθούν από τους Ρυθμιστές Ελλάδας και Κύπρου για το 2025 είναι συνολικά 20 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα 7 εκατ. θα καλυφθούν από την ελληνική ΡΑΑΕΥ που τα ενέκρινε και και 13 εκατ. από τη ΡΑΕΚ, αφού όπως προβλέπει η συμφωνία των δύο χωρών  ο επιμερισμός του κόστους είναι το 37% για την  Ελλάδα και το 63% για την Κύπρο.

Εκτός όμως από την οικονομική διάσταση, η νομιμοποίηση του εσόδου από τους Ρυθμιστές έχει και μια άλλη διάσταση. Καθιστά το έργο βιώσιμο και επομένως χρηματοδοτήσιμο. Ο ΑΔΜΗΕ θα μπορεί εφόσον εγκρίνουν οι δύο Ρυθμιστές ΡΑΕΚ και ΡΑΑΕΥ το έσοδό του να απευθυνθεί  στις τράπεζες τόσο την  Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων  όσο και τις εμπορικές και  να ζητήσει τη χρηματοδότησή του.

Πρέπει να μας εξηγήσει η Κύπρος γιατί δεν πληρώνει

“Πρέπει να μας εξηγήσει η Κύπρος γιατί δεν πληρώνει”, αναφέρουν οι ίδιες πηγές. “Αν μας πεί ότι δεν πληρώνω λόγω γεωπολιτικού ρίσκου θα πρέπει μας κάνουμε χρήση του όρου περί γεωπολιτικού ρίσκου και η Κύπρος να εξοφλήσει το 50% των μέχρι τώρα δαπανών. Αν πληρώσει κανονικά το έργο συνεχίζεται. Ας μας πουν όμως, στηρίζουν ή δεν στηρίζουν το έργο;

Και τονίζεται ότι ο ΑΔΜΗΕ δεν διατρέχει οικονομικό κίνδυνο από ενδεχόμενο γεωπολιτικό ρίσκο γιατί αν τελικά το έργο σταματήσει για γεωπολιτικούς λόγους τότε αποζημιώνεται από τις δύο χώρες σε αναλογία 50-50, όπως προβλέπει η περσυνή συμφωνία.

Ταυτόχρονα, προσθέτουν, ότι από την στιγμή που το Υπουργείο Εξωτερικών διαβεβαιώνει ότι θα δώσει τις άδειες για τις έρευνες βυθού όταν είναι έτοιμο, το έργο προχωράει κανονικά.

Το 2026 ο διαγωνισμός για το καλώδιο για τη διασύνδεση Κύπρου-Ισραήλ

 Σχετικά με το δεύτερο μέρος της διασύνδεσης Great Sea Interconnector,  το τμήμα  Κύπρου-Ισραήλ, σημειώνεται ότι αυτό  το έργο στέκεται και μόνο του χωρίς την διασύνδεση Ελλάδας Κύπρου. Ο διαγωνισμός για το καλώδιο για τη διασύνδεση με το Ισραήλ τοποθετείται εντός του 2026 αν προχωρήσουν όλα με βάση το χρονοδιάγραμμα που έχουμε έχει τεθεί.

Επιβεβαιώνοντας τις χθεσινές πληροφορίες του mononews.gr., η επένδυση για τη Διασύνδεση Κύρπου-Ισραήλ, σημειώνουν πηγές του ΑΔΜΗΕ, ότι ανέρχεται κοντά στα 2 δις για το μήκος των 300 χλμ.  Η μελέτη της Exergia, έδειξε επιμερισμό κόστους κοντά  το 80% για το Ισραήλ και 20% για την Κύπρο.

Τα επόμενα βήματα είναι:

Μέχρι το τέλος Ιουλίου θα καταθέσει ο ΑΔΜΗΕ τον πλήρη φάκελο της μελέτης. Στη συνέχεια σύμφωνα με τον κανονισμό του PCI οι δύο ρυθμιστές έχουν έξι μήνες για να καταλήξουν σε συμφωνία CBCA (για τον επιμερισμό κόστους), κάτι που θα έχει ολοκληρωθεί στο τέλος του 2025 με αρχές του 2026. Εάν δεν καταλήξουν πάνε στον ACER και ο ACER θα αποφασίσει την αναλογία που υποχρεωτικά θα ακολουθήσουν οι δύο ρυθμιστές προκειμένου να προχωρήσει το έργο, καθώς είναι PCI.

Με το που καταλήγουν  στο κοινό CBCA ο ΑΜΔΗΕ ως promoter το έργου  έχει το πράσινο φως βάσει του οποίου μπορεί να ξεκινήσει το διαγωνισμό για τη