Προϋπολογισμός 2018: Έτος περικοπών και φόρων με νέες θυσίες για τους πιο αδύναμους

Εδώ και αρκετούς μήνες, τα στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού προμήνυαν ότι θα υπάρχει «τρύπα» στα φορολογικά έσοδα αλλά το θέμα ήταν πόσο μεγάλη θα είναι. Η παραδοχή της απόκλισης κατά 1,86 δισ. ευρώ στον φετινό στόχο των φορολογικών εσόδων και κατά 580 εκατ. ευρώ το 2018 (κυρίως λόγω των άμεσων φόρων για το επόμενο έτος) καταγράφεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού 2018 που κατατέθηκε στη Βουλή.

Η δημοσιοποίηση του Προσχεδίου προκάλεσε σοκ, καθώς το υπουργείο Οικονομικών παραδέχεται ότι η «τρύπα» μόνο από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων θα φτάσει στα 945 εκατ. ευρώ και μάλιστα χωρίς να είναι στη διάθεση του τα στοιχεία πληρωμών για ΕΝΦΙΑ και δεύτερη δόση φόρου εισοδήματος.

Όπως αναφέρεται στο προσχέδιο, σε ταμειακή βάση τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού, μετά τη μείωση των επιστροφών φόρων, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 49.804 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας απόκλιση κατά 1.860 εκατ. ευρώ ή 3,6% έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2018-2021. Η απόκλιση αυτή οφείλεται κυρίως σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ:

· στις αυξημένες επιστροφές φόρων, οι οποίες αναμένεται να διαμορφωθούν σε 4.686 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1.362 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Ωστόσο σε δημοσιονομική βάση η επίπτωσή τους περιορίζεται σε 406 εκατ. ευρώ,

· στη μείωση κατά 945 εκατ. ευρώ στο Φόρο Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων (ΦΕΦΠ),

· στη μετακύλιση της τελευταίας δόσης του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), του έτους 2017, εκτιμώμενου ποσού 325 εκατ. ευρώ, στον Ιανουάριο του 2018.

Ωστόσο, λόγω της εκτιμώμενης υπέρβασης άλλων κατηγοριών εσόδων έναντι του στόχου, ύψους 772 εκατ. ευρώ (σε ταμειακή βάση), η παραπάνω απόκλιση περιορίζεται στα 1.860 εκατ. ευρώ, επισημαίνεται.

Οι συνολικές δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού για το έτος 2017 εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν (σε ταμειακή βάση) στα 49.251 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 593 εκατ. ευρώ σε σχέση με το στόχο του ΜΠΔΣ 2018-2021 και κατά 1.432 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2016, εάν δεν ληφθούν υπόψη οι δαπάνες για την υλοποίηση του προγράμματος εξόφλησης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του 2016, ύψους 2.824 εκατ. ευρώ. Οι πρωτογενείς δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 43.601 εκατ. ευρώ, μειωμένες επίσης κατά 593 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2018-2021.

Νέο μέρισμα 800 εκατ. για το 2017, 320 εκατ. για το 2018

Το ΥΠΟΙΚ επίσης στην ανακοίνωση που συνοδεύει το Προσχέδιο, προαναγγέλλει νέο μέρισμα για φέτος. “Η υπέρβαση αυτή επιτρέπει εφάπαξ δαπάνη με τη μορφή κοινωνικού μερίσματος και επιδίωξη τη στοχευμένη στήριξη οικονομικά ευάλωτων νοικοκυριών. Το ακριβές ύψος του ποσού και τα μέτρα στήριξης θα εξειδικευθούν με βάση τα στοιχεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού το Νοέμβριο του τρέχοντος έτους”, επισημαίνει.

Σε πίνακα του προσχεδίου αναφέρεται δαπάνη για δράσεις στήριξης της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής αξίας 800 εκατ. ευρώ φέτος και 320 εκατ. ευρώ το 2018.

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει το Προσχέδιο, το ταμειακό ισοζύγιο των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (Ασφαλιστικά Ταμεία, Οργανισμοί Απασχόλησης και ΕΟΠΥΥ) αναμένεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 634 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 1,314 δις ευρώ, που δεν είχε προβλεφθεί πέρσι αλλά στο Μεσοπρόθεσμο, που ψηφίστηκε στις αρχές του καλοκαιριού. Σύμφωνα με το αρμόδιο υπουργείο Εργασίας, αυτό οφείλεται:

• στην ενσωμάτωση των στοιχείων εκτέλεσης του προϋπολογισμού του τρέχοντος έτους που καταδεικνύει μεγαλύτερη, από το αναμενόμενο, αύξηση εσόδων από τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές κυρίως των μισθωτών και ρύθμιση οφειλών

• στη μειωμένη συνταξιοδοτική δαπάνη λόγω της αναθεώρησης του αριθμού των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης βάσει εκκαθάρισης στοιχείων του νεοσύστατου ΕΦΚΑ, διαδικασία η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη.

9 δισ. ευρώ επιπλέον χρέος

Παρά την αύξηση των φορολογικών βαρών και την βίαιη περικοπή δαπανών, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης όχι μόνο δεν μειώνεται, αλλά αντιθέτως διογκώνεται διαρκώς, φθάνοντας φέτος, σύμφωνα με το προσχέδιο, τα 318,7 δισ. ευρώ, έναντι 314,897 δισ. ευρώ πέρυσι.

Το 2018 προβλέπεται νέο άλμα στα 327,9 δισ. ευρώ, με τη δικαιολογία ότι το χρέος θα αυξηθεί επειδή τα έσοδα από νέες εκδόσεις ομολόγων και από τα 5,5 δισ. ευρώ της δανειακής δόσης που αναμένεται να εκταμιευθεί μετά την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης θα διατηρηθούν ως ταμειακά διαθέσιμα ασφαλείας.

Ως ποσοστό του ΑΕΠ, το χρέος θα εμφανιστεί μειωμένο χάρη στην προσδοκώμενη ανάπτυξη (υπό την προϋπόθεση, βεβαίως, ότι οι σχετικές προβλέψεις του προσχεδίου θα επιβεβαιωθούν): από 179% του ΑΕΠ πέρυσι, αναμένεται να διαμορφωθεί στο 176,8% φέτος και στο 175,6% την επόμενη χρονιά. Τα έξοδα του Ελληνικού Δημοσίου για τόκους εκτιμάται ότι θα ανέλθουν φέτος στα 5,65 δισ. ευρώ και το 2018 θα αυξηθούν ελαφρώς στα 5,7 δισ. ευρώ.

Το προσχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπει και νέες εξόδους στις αγορές με καινούργια ομόλογα, αλλά και ανταλλαγές ομολόγων που εκδόθηκαν το 2012, στο πλαίσιο του PSΙ, με νέα ομόλογα.

Όσον αφορά στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), οι δαπάνες του προβλέπεται να παραμείνουν κολλημένες φέτος και το 2018 στα 6,75 δισ. ευρώ (5,75 δισ. ευρώ για συγχρηματοδοτούμενα έργα και 1 δισ. ευρώ για έργα χρηματοδοτούμενα από αμιγώς εθνικούς πόρους).

Οι φόροι του 2018

Για το 2018 προβλέπεται τεράστιο πρωτογενές πλεόνασμα 6,536 δισ. ευρώ ή 3,5% του ΑΕΠ. Το προσχέδιο προβλέπει ότι θα εξοικονομηθούν 320.000.000 ευρώ το 2018. Πως θα γίνει αυτό το «θαύμα»;

Δυστυχώς, με νέα μέτρα ύψους 1,9 δισ. ευρώ που θα επιβληθούν το 2018, όπως είναι ενδεικτικά οι νέες περικοπές στο ενιαίο μισθολόγιο, οι πρόσθετες περικοπές στις συντάξεις και τα οικογενειακά επιδόματα, η κατάργηση ΕΚΑΣ, η κατάργηση της έκπτωσης φόρου για ιατρικές εξετάσεις, η επέκταση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, ο φόρος διαμονής, οι πρόσθετες επιβαρύνσεις στις ασφαλιστικές εισφορές για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Φυσικά θα ακολουθήσουν και άλλα πρόσθετα μέτρα στη συνέχεια, ύψους 5 δισ. ευρώ με το τέταρτο Μνημόνιο, με νέες περικοπές στις κύριες και επικουρικές συντάξεις και με νέα, μεγάλη, μείωση του αφορολόγητου, που θα συρρικνώσουν ακόμη περισσότερο το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Οι ξένες επενδύσεις, ο Τσακαλώτος και η «Θεωρία του Ελατηρίου»

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Χρήστος Μεγάλου: Η Τράπεζα Πειραιώς αντιμετωπίζει δυναμικά όλα τα θέματα του παρελθόντος

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Ανασχηματισμός στο Γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού – Ο Θ. Καρτερός πήρε τη θέση του Θ. Μιχόπουλου