• Τα εγκαίνια του Φράγματος του Μαραθώνα, 1929 Πηγή: Ιστορικό Αρχείο ΕΥΔΑΠ

    Business

    Η μεγάλη πρόκληση του νερού στην Αθήνα: Η ΕΥΔΑΠ γιορτάζει τα 90 χρόνια του Φράγματος του Μαραθώνα

    • NewsRoom

    Παράταση έως τις 29 Μαρτίου 2020 παίρνει η μεγάλη επετειακή έκθεση της ΕΥΔΑΠ με τίτλο «Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ – 90 ΧΡΟΝΙΑ ΦΡΑΓΜΑ ΜΑΡΑΘΩΝΑ», εξαιτίας της αυξημένης προσέλευσης και του έντονου ενδιαφέροντος του κόσμου.

    Φέτος, η Αθήνα, η Ελλάδα, γιορτάζει 90 χρόνια (1929 – 2019) από τα εγκαίνια του εμβληματικού αυτού έργου. Μία επέτειο που η ΕΥΔΑΠ αποφάσισε να τιμήσει με έναν ιδιαίτερο τρόπο, ταξιδεύοντάς μας στην ιστορία ενός φράγματος· στην ιστορία του νερού της πόλης των Αθηνών. Γι’ αυτό και εκθέτει για πρώτη φορά τεκμήρια του Ιστορικού της Αρχείου.

    Φράγμα Μαραθώνα: Έργο εμβληματικό, με μοναδικά στοιχεία ταυτότητας και, ταυτόχρονα, πολύτιμο όσο κανένα άλλο για την περιοχή της Αττικής. Έργο που ήρθε να «ξεδιψάσει» για πάντα μια περιοχή που υπέφερε από έλλειψη νερού από την αρχαιότητα. Εξ ου και ο μύθος της μονομαχίας του θεού Ποσειδώνα με τη θεά Αθηνά, ο οποίος εξηγεί και την ονομασία της πόλης των Αθηνών. Δύο θεοί διαγκωνίζονται ποιος θα προσφέρει στην πόλη το πολυτιμότερο δώρο. Ο Ποσειδώνας της χαρίζει νερό· η Αθηνά την ελιά· και οι θεοί – κριτές της μονομαχίας δίνουν τη νίκη στη δεύτερη, καταδικάζοντας την Αθήνα στην έλλειψη του πολυτιμότερου για τον άνθρωπο φυσικού πόρου…

    Καταδικασμένοι να παλεύουν με μια τόσο σημαντική έλλειψη, οι Αθηναίοι έκαναν ό,τι μπορούσαν για να βρουν λύση στο πρόβλημα της πόλης τους που έφτασε, με την πάροδο των χρόνων, να εξελιχθεί σε πρωτεύουσα, μητρόπολη, μεγαλούπολη. Κατασκεύαζαν υδραγωγεία, άνοιγαν πηγάδια, έφτιαχναν δημόσιες βρύσες, δημιούργησαν ακόμα και το επάγγελμα του νερουλά που πουλούσε νερό στους δρόμους. Όλα αυτά μέχρι τις 25 Οκτωβρίου 1929, όταν και εγκαινιάστηκε το Φράγμα και η Τεχνητή Λίμνη του Μαραθώνα – το έργο που ήρθε να ξεδιψάσει την Αθήνα.

    Εργασίες μηχανικών για την κατασκευή της Σήραγγας Μπογιατίου
    Πηγή: Ιστορικό Αρχείο ΕΥΔΑΠ

    Η Επετειακή Έκθεση της ΕΥΔΑΠ «Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ – 90 ΧΡΟΝΙΑ ΦΡΑΓΜΑ ΜΑΡΑΘΩΝΑ» επιχειρεί να μελετήσει τις -πολλές, πάμπολλες- προκλήσεις που έκρυβε το μεγάλο αυτό έργο, εξετάζοντας όχι μόνο τις ιστορικές και τεχνικές συνθήκες, αλλά και τις οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές.

    Η Έκθεση διερευνά ποιο ήταν το συγκείμενο της εποχής κατασκευής του έργου, ποιοι εργάστηκαν γι’ αυτό και υπό ποιες συνθήκες, τι σώζεται από την κατασκευή του 90 χρόνια μετά και πόσο επηρέασε το εργοτάξιο αυτό την οργάνωση των μετέπειτα τεχνικών έργων στην Ελλάδα, μέσα από τρεις θεματικές ενότητες. Με φωτογραφικό υλικό από το Φράγμα και τις εργασίες κατασκευής του και την τεχνητή λίμνη, υλικό το οποίο διατίθεται τόσο σε έντυπη όσο και σε ψηφιακή μορφή, αλλά και αρχιτεκτονικά σχέδια και χάρτες, επίσης σε έντυπη και ψηφιακή παρουσίαση, παρουσιάζει στο κοινό την ιστορία ενός μοναδικού έργου.

    Παράλληλα, οι επισκέπτες της έκθεσης έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με έγγραφα τεκμήρια του έργου του Φράγματος, όπως συμβάσεις, επιστολές και άλλα επίσημα έγγραφα, καθώς και με βιβλία, αλλά και να δουν από κοντά αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν στην κατασκευή, αλλά και στην καθημερινή ζωή του Φράγματος, στα τέλη της δεκαετίας του 1920.

    Αναβρυτήρια που τοποθέτησε η Ελληνική Εταιρεία Υδάτων για τους διερχόμενους στο Ζάππειο
    Πηγή: Ιστορικό Αρχείο ΕΥΔΑΠ

    Η έκθεση παρουσιάζει, επιπροσθέτως, μια εντυπωσιακή τρισδιάστατη αναπαράσταση της κατασκευής του Φράγματος του Μαραθώνα, ενώ η εμπειρία των επισκεπτών ολοκληρώνεται με την προβολή μίας κινηματογραφικής ταινίας μικρού μήκους της εποχής, στην οποία αποκαλύπτονται στιγμιότυπα από τις φάσεις του εργοταξίου του Φράγματος του Μαραθώνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πλάνα είχαν γυριστεί με την τεχνική του βωβού κινηματογράφου, έχουν μονταριστεί για το σκοπό της έκθεσης και έχουν επενδυθεί ηχητικά.

    Επιπλέον, ένα διαδραστικό παιχνίδι, στην είσοδο του χώρου, υπόσχεται στους μικρούς φίλους της Έκθεσης ένα συναρπαστικό ταξίδι στον κόσμο του νερού και του Φράγματος του Μαραθώνα. Μέσα από μία διαδραστική κατασκευή, αποτελούμενη από 20 εργαλεία, 1 ήρωα και άπειρες ΦΡΑΓΜΑτικές ιστορίες, οι μικροί φίλοι της ΕΥΔΑΠ θα έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν και να συλλέξουν στοιχεία, εστιάζοντας σε ό,τι τους κάνει εντύπωση, ώστε να αφηγηθούν στη συνέχεια τις δικές τους μοναδικές ΦΡΑΓΜΑτικές ιστορίες.

    Η έκθεση αποτελείται συνολικά από τρεις κεντρικές θεματικές ενότητες, οι οποίες σχετίζονται με πολλά και διαφορετικά θέματα που αφορούν, άμεσα ή έμμεσα, στο Φράγμα του Μαραθώνα.

    Διαδραστικό παιχνίδι για τους μικρούς φίλους της επετειακής έκθεσης της ΕΥΔΑΠ για το Φράγμα του Μαραθώνα

    Έτσι, βλέπουμε πώς έφτανε στο σπίτι κάθε Αθηναίου πόσιμο νερό πριν από την κατασκευή του Φράγματος του Μαραθώνα, αλλά και πώς η επιστήμη και οι νέες τεχνολογίες μπορούν να υπηρετήσουν τους σκοπούς της υγιεινής.

    Επιπλέον, η έκθεση αφηγείται στους επισκέπτες της την ιστορία της ζωής στον Μεσοπόλεμο, καθώς και τα στάδια της υδροδοτικής κατάστασης της Αθήνας από τη σύσταση του νέου ελληνικού κράτους έως σήμερα, εξιστορώντας, μεταξύ άλλων, την περιπέτεια της σύμβασης του ελληνικού κράτους με την εταιρεία ULEN και παρουσιάζοντας, παράλληλα, συνοδευτικά έργα τεράστιας τεχνικής και ιστορικής σημασίας, όπως ήταν η κατασκευή της Σήραγγας Μπογιατίου.

    Μια πολύ ενδιαφέρουσα επίσης ενότητα της έκθεσης είναι εκείνη που συνδέεται με την προσπάθεια να διατηρηθούν στον ανθρώπινο συλλογικό νου έργα τέτοιας σπουδαιότητας. Εγχείρημα το οποίο θα ενσαρκωθεί μέσω της παρουσίασης του Ιστορικού Αρχείου της ΕΥΔΑΠ, αλλά και μέσα από τις συλλογές φωτογραφιών, αλλά και τις κινηματογραφικές παραγωγές σχετικά με το εργοτάξιο.

    Διαδραστικό παιχνίδι για τους μικρούς φίλους της επετειακής έκθεσης της ΕΥΔΑΠ για το Φράγμα του Μαραθώνα

    Στο Ιστορικό Αρχείο της ΕΥΔΑΠ διασώζονται, άλλωστε, ποικίλης μορφής τεκμήρια, τα οποία αποτυπώνουν την πολυετή ιστορία και διαδοχική λειτουργία της Εταιρείας, μέσω της Ελληνικής Εταιρείας Υδάτων των Πόλεων Αθηνών-Πειραιώς και Περιχώρων και του Οργανισμού Αποχετεύσεως Πρωτευούσης, καθώς και τη σχέση της εξέλιξης του υδροδοτικού και αποχετευτικού συστήματος με την ανάπτυξη της αθηναϊκής κοινωνίας. Όλα αυτά στο πλαίσιο της ευρύτερης προσπάθειας της ΕΥΔΑΠ για την ανάπτυξη μίας ενιαίας πολιτιστικής ταυτότητας και πολιτικής, με στόχο την παραγωγή δράσεων που προάγουν την ιστορία της και τροφοδοτούν με εκπαιδευτικές και πολιτιστικές παροχές το δίκτυο της κοινωνίας.

    Η έκθεση εγκαινιάστηκε στις 12 Νοεμβρίου και θα διαρκέσει έως και τις 29 Μαρτίου 2020.

    Η είσοδος στην έκθεση είναι ελεύθερη στο ευρύ κοινό, ενώ την επιμέλειά της έχει αναλάβει η Ερατώ Κουτσουδάκη.

    Άποψη του Φράγματος και του κτίσματος, αντιγράφου του Θησαυρού των Αθηναίων, περίπου 1931 Πηγή: Ιστορικό Αρχείο ΕΥΔΑΠ

    ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

    Μουσειολογική & Μουσειογραφική Μελέτη & Επιμέλεια:
    Ερατώ Κουτσουδάκη, αρχιτέκτων – μουσειολόγος

    Γραφιστικός Σχεδιασμός Εκθεσιακού Χώρου:
    Χριστόφορος Μπρέλλης, designer, antidot design studio
    Νατάσσα Παππά, designer

    Γραφιστικός Σχεδιασμός Λογοτύπησης «90 ΧΡΟΝΙΑ ΦΡΑΓΜΑ ΜΑΡΑΘΩΝΑ» & Προωθητικού Υλικού Έκθεσης:
    Θανάσης Καραχάλιος, αρχιτέκτων μηχανικός
    Σωτήρης Καραχάλιος, αρχιτέκτων μηχανικός
    Λουίζα-Μαρία Μπελεμέζη, αρχιτέκτων μηχανικός

    Σχεδιασμός Διαδραστικού Εκπαιδευτικού Προγράμματος: KidA Workshop

    Συντονισμός Έργου:
    Διεύθυνση Επικοινωνίας & Εταιρικών Σχέσεων ΕΥΔΑΠ

    ΔΙΑΡΚΕΙΑ & ΩΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ:

    12.11.2019 – 07.02.2020

    ΔΕΥΤΕΡΑ: Κλειστά

    ΤΡΙΤΗ 09:00 – 13:30

    ΤΕΤΑΡΤΗ 09:00 – 13:30

    ΠΕΜΠΤΗ 09:00 – 13:30

    ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 09:00 – 20:00

    ΣΑΒΒΑΤΟ 11:00 – 16:00

    ΚΥΡΙΑΚΗ 10:00 – 18:00

    ΔΩΡΕΑΝ ΕΙΣΟΔΟΣ

    ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ», ΠΕΙΡΑΙΩΣ 254, ΤΑΥΡΟΣ

    ΠΡΟΣΒΑΣΗ:

    – Λεωφορείο: 049 (Πειραιάς – Ομόνοια)

    Στάση: Σχολή Καλών Τεχνών. Περπατήστε 1 λεπτό μέχρι τον προορισμό

    – Λεωφορείο: 914 (Ομόνοια – Λαχαναγορά – Παλαιά Κοκκινιά)

    Στάση: Σχολή Καλών Τεχνών

    Περπατήστε 1 λεπτό μέχρι τον προορισμό

    – ΗΣΑΠ: Γραμμή 1

    Σταθμός: Καλλιθέας

    Περπατήστε 10 λεπτά μέχρι τον προορισμό

    ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΑΜΕΑ:

    Το Κέντρο Πολιτισμού “Ελληνικός Κόσμος” διαθέτει πρόσβαση για άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ) σε όλους τους χώρους του καθώς και θέσεις στάθμευσης ΑΜΕΑ στον υπόγειο χώρο στάθμευσης του ΚτIρίου 2, «Θόλος».

    ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΛΕΩΦΟΡΕΙΩΝ:

    Για την ασφάλεια των παιδιών και την διευκόλυνση της κυκλοφορίας, οι σχολικές ομάδες που πρόκειται να παρακολουθήσουν την Επετειακή Έκθεση της ΕΥΔΑΠ, Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ – 90 ΧΡΟΝΙΑ ΜΑΡΑΘΩΝΑ, στο Κτίριο 1, η αποβίβαση και επιβίβαση των μαθητών γίνεται στην οδό Σικιαρίδη. Στο τέλος της οδού Σικιαρίδη υπάρχει άνετος χώρος στάθμευσης και παραμονής των λεωφορείων σας για τη διάρκεια της επίσκεψης σας.

    ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ:

    2122540000 Κέντρο Πολιτισμού “Ελληνικός Κόσμος”
    [email protected] Κέντρο Πολιτισμού “Ελληνικός Κόσμος”
    [email protected] Κέντρο Πολιτισμού “Ελληνικός Κόσμος”
    [email protected] Ιστορικό Αρχείο ΕΥΔΑΠ.

    Περισσότερες πληροφορίες στο https://www.facbook.com/events/572195596861034/, στο www.eydap.gr και στα κανάλια επικοινωνίας της ΕΥΔΑΠ, Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, Youtube.