Δεν είναι πολλές οι εταιρείες που μπορούν να δηλώσουν ότι η στρατηγική τους καθορίζεται από ένα χειρόγραφο 50 ετών. Η ΙΚΕΑ είναι μία από αυτές. Το «Testament of a Furniture Dealer», που έγραψε το 1976 ο Ινγκβάρ Κάμπραντ, δεν είναι απλώς ένα εταιρικό μανιφέστο. Είναι ο πυρήνας της ταυτότητας μιας από τις πιο επιδραστικές επιχειρήσεις στον κόσμο.

Σε αυτό, ο Κάμπραντ ξεκαθαρίζει: «Η πολυτέλεια είναι αποτέλεσμα μετριότητας όταν δεν υπάρχει αυτοσυγκράτηση στο κόστος. Δεν σεβόμαστε καμία λύση, αν δεν γνωρίζουμε πρώτα τι κοστίζει».
Αυτή η βαθιά πίστη στη λιτότητα και την πρακτικότητα –ένα μείγμα που οι Σουηδοί αποκαλούν “lista”– είναι που διαμόρφωσε την ΙΚΕΑ όπως τη γνωρίζουμε σήμερα: οικονομική χωρίς να είναι φτηνή, προσιτή χωρίς να γίνεται μαζική.

1

Η απλότητα ως τεχνολογική καινοτομία

Η καινοτομία της ΙΚΕΑ δεν προέκυψε από πανάκριβα εργαστήρια ή startup hubs, αλλά από την ανάγκη να μειωθεί το κόστος μεταφοράς. Η ιδέα να αποσυναρμολογούνται τα έπιπλα για να μεταφερθούν σε επίπεδες συσκευασίες (flat-packs) γεννήθηκε όταν ένας από τους πρώτους υπαλλήλους της εταιρείας, ο Gillis Lundgren, πρότεινε να βγάλουν τα πόδια από ένα τραπέζι ώστε να χωρέσει στο αυτοκίνητό του. Κι έτσι ξεκίνησε η επανάσταση.
Από τότε, η ΙΚΕΑ όχι μόνο μείωσε τα κόστη, αλλά καλλιέργησε και μία νέα ψυχολογία στον πελάτη. Η συναρμολόγηση έγινε μέρος της εμπειρίας. Οι καταναλωτές δένονται περισσότερο με τα αντικείμενα που έχουν φτιάξει οι ίδιοι. Το λεγόμενο «IKEA effect» μελετήθηκε από οικονομολόγους και παραλληλίστηκε με τις πρώτες έτοιμες μίξεις για κέικ, όπου προστέθηκε η οδηγία «προσθέστε αυγό» για να νιώθει ο καταναλωτής ότι συμμετέχει δημιουργικά.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη (LEE)li. (@_lee.lii_)

Το design για τους πολλούς, όχι τους λίγους

Η ΙΚΕΑ πέτυχε κάτι σπάνιο: έκανε τον καλό σχεδιασμό προσιτό. Η «δημοκρατική σχεδίαση» (democratic design), όπως ονομάζεται εσωτερικά, είναι η αρχή με βάση την οποία κάθε προϊόν πρέπει να αξιολογείται όχι μόνο ως προς την τιμή του, αλλά και ως προς την αισθητική, τη λειτουργικότητα, τη βιωσιμότητα και την ποιότητα. Το αποτέλεσμα; Προϊόντα που ταιριάζουν σε κάθε σπίτι, κάθε χώρα, κάθε κοινωνική τάξη.
Ο interior designer Alex Coates, πρώην στέλεχος του σχεδιαστικού τμήματος της ΙΚΕΑ στο Ηνωμένο Βασίλειο, το θέτει εύστοχα: «Η επιτυχία της Ikea οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε έξυπνες και πρακτικές σχεδιαστικές επιλογές που ανταποκρίνονται στις περισσότερες κατοικίες και καθημερινές ανάγκες».

Κεφτεδάκια και καναπέδες: το retail ως εμπειρία

Η εμπειρία ΙΚΕΑ δεν σταματά στο προϊόν. Από το 1958, τα καταστήματα της εταιρείας φιλοξενούν εστιατόρια. Όχι ως πρόσθετη υπηρεσία, αλλά ως αναπόσπαστο κομμάτι της αγοραστικής εμπειρίας. Ο Κάμπραντ πίστευε ότι οι πελάτες που έχουν φάει καλά παραμένουν περισσότερη ώρα στο κατάστημα και αγοράζουν περισσότερα. Και φαίνεται πως είχε δίκιο: σήμερα, η ΙΚΕΑ πουλάει πάνω από 1,2 δισεκατομμύρια κεφτεδάκια τον χρόνο.
Το φαγητό της ΙΚΕΑ δεν είναι κερδοσκοπική δραστηριότητα – τα hot dogs της Λονδρέζικης ΙΚΕΑ κοστίζουν μόλις 85 πένες – αλλά στρατηγικό εργαλείο που ενισχύει τη σύνδεση με το κοινό και διαφοροποιεί την αγοραστική εμπειρία.
Όταν η παράδοση γίνεται πρόβλημα  και μετά ευκαιρία
Παρά τη φήμη της ως καινοτόμου εταιρείας, η ΙΚΕΑ καθυστέρησε χαρακτηριστικά στη μετάβασή της στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 2010, δεν διέθετε πλήρως ανεπτυγμένο online κατάστημα. Ο ίδιος ο Κάμπραντ, που πέθανε το 2018, φοβόταν ότι το e-commerce θα αλλοίωνε το μοντέλο της εταιρείας.
Τελικά, από το 2017, ξεκίνησε η ραγδαία ψηφιακή μετάβαση: νέα εφαρμογή, ψηφιακός κατάλογος, βελτιωμένα logistics, ψηφιακές υπηρεσίες και φυσικά… εκτόξευση των επισκέψεων στο site, που έφτασαν τα 4,6 δισεκατομμύρια μέσα στο 2024.

Δεύτερη ευκαιρία στα έπιπλα, πρώτη θέση στη βιωσιμότητα

Η ΙΚΕΑ δεν είναι αδιάφορη στη βιωσιμότητα. Έχει δεσμευτεί να μειώσει στο μισό τις εκπομπές ρύπων στην εφοδιαστική της αλυσίδα μέχρι το 2030 και να φτάσει σε ουδετερότητα άνθρακα το 2050. Πέρα από ανακυκλώσιμα υλικά, εισέρχεται και στην αγορά των μεταχειρισμένων: προγράμματα αγοράς-επιστροφής, marketplaces για second-hand προϊόντα και επιμήκυνση του κύκλου ζωής των επίπλων.
Η λογική δεν είναι μόνο οικολογική – είναι και οικονομική. Καθώς οι νεότερες γενιές στρέφονται στη συνειδητή κατανάλωση, η ΙΚΕΑ προσαρμόζεται για να μείνει επίκαιρη.

Χωρίς μετόχους, χωρίς Χρηματιστήριο – με στρατηγική που κοιτά δεκαετίες μπροστά

Ίσως η πιο εντυπωσιακή πτυχή της ΙΚΕΑ είναι ότι δεν έχει μπει ποτέ στο χρηματιστήριο. Δεν ανήκει σε hedge funds ούτε σε κάποια οικογένεια δισεκατομμυριούχων. Ανήκει σε ένα ίδρυμα με έδρα την Ολλανδία, το οποίο διαχειρίζεται την περιουσία και τα κέρδη της εταιρείας μακριά από τη φορολογική πίεση της Σουηδίας. Σκοπός: η μακροχρόνια βιωσιμότητα και η προστασία από κληρονομικές διενέξεις ή παροδικές κρίσεις.
Ο Peter van der Poel, επικεφαλής της Ingka Investments, που διαχειρίζεται επενδύσεις ύψους 27 δισ. ευρώ, το λέει ξεκάθαρα: «Υπάρχει κάτι μαγικό στην κουλτούρα της ΙΚΕΑ. Αλλά απαιτεί σκληρή δουλειά για να το κρατήσεις ζωντανό».

Όταν όλοι ανεβάζουν τιμές, η ΙΚΕΑ τις μειώνει

Μέσα σε δύο χρόνια, η ΙΚΕΑ μείωσε τις τιμές της τρεις φορές, εν μέσω μιας από τις χειρότερες πληθωριστικές κρίσεις των τελευταίων δεκαετιών. Και το έκανε με πλήρη επίγνωση ότι θα μειώσει τα κέρδη της. Αντί να θυσιάσει την προσβασιμότητα, έδειξε ότι ο πρωταρχικός της στόχος παραμένει αυτός που διατύπωσε ο Κάμπραντ από την πρώτη μέρα: «Μια καλύτερη καθημερινή ζωή για τους πολλούς ανθρώπους».

Το αύριο χτίζεται σήμερα

Η ΙΚΕΑ δεν επαναπαύεται. Από την εξαγορά της TaskRabbit για συναρμολόγηση επίπλων στο σπίτι, μέχρι το δικό της τραπεζικό ίδρυμα (Ikano Bank), επεκτείνει τις υπηρεσίες της γύρω από τον πυρήνα της δραστηριότητάς της. Δοκιμάζει νέες μορφές καταστημάτων στο κέντρο των πόλεων, προσφέρει ενοικιαζόμενα βαν για μεταφορές και αναπτύσσει την επόμενη γενιά της αγοραστικής εμπειρίας.
Παρά τις διεθνείς προκλήσεις, τους δασμούς των ΗΠΑ και τις εμπορικές εντάσεις, η ΙΚΕΑ δείχνει ικανή να προσαρμόζεται, να επενδύει, να προβλέπει.

Ένα brand που έγινε συνώνυμο της καθημερινής ζωής

Σήμερα, σε κάθε γωνιά του κόσμου, από τις εστίες των φοιτητών μέχρι τα σπίτια των επαγγελματιών, η ΙΚΕΑ υπάρχει. Δεν έχει το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς παγκοσμίως (κάτω από 6%), αλλά έχει κάτι πολύ πιο ανθεκτικό: θέση στην καθημερινότητα των ανθρώπων.
Και αυτό είναι κάτι που δεν αγοράζεται. Χτίζεται με χρόνο, αρχές και συνέπεια.

Διαβάστε επίσης :

ΙΚΕΑ: Διεθνή Αποτελέσματα βιωσιμότητας και ενέργειες για την προστασία του περιβάλλοντος το έτος 2024

Ikea: Επεκτείνει την πλατφόρμα μεταχειρισμένων επίπλων σε όλη την Ευρώπη

Βρέθηκαν 240 αντιαρματικές νάρκες στην αποθήκη της IKEA