Ο Πούτιν δεν έχει τόση ανοσία όση νομίζει στο πετρελαϊκό κραχ

Αφού ξεκίνησε έναν πόλεμο τιμών του πετρελαίου που συγκλόνισε τις παγκόσμιες αγορές, η Ρωσία καυχιέται ότι μπορεί να αντέξει με το πετρέλαιο ακόμα και στα 25 δολάρια το βαρέλι για την επόμενη δεκαετία. Οι οικονομολόγοι δεν είναι τόσο σίγουροι.

Η Ρωσία έχει περάσει τα τελευταία πέντε χρόνια συσφίγγοντας τον προϋπολογισμό της και χτίζοντας πάνω από 550 δισεκατομμύρια δολάρια σε απόθεμα – φέρνοντάς την σε ισχυρότερη θέση από ό,τι η ανταγωνίστρια πετρελαιοπαραγωγός Σαουδική Αραβία. Ωστόσο, ρεαλιστικά, το Κρεμλίνο θα μπορούσε να αρχίσει να πλήττεται αν ο πόλεμος των τιμών του αργού πετρελαίου διαρκέσει πολύ περισσότερο από ένα χρόνο, σύμφωνα με τους αναλυτές.

Σε αυξημένο κίνδυνο βρίσκονται οι αυξήσεις δαπανών Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει υποσχεθεί να βοηθήσει στην ανάκαμψη των επί μακρόν στάσιμων συνθηκών ζωής.

«Εάν σε ένα χρόνο δουν ότι το πετρέλαιο σταθεροποιείται σχεδόν στα 30 δολάρια, τότε θα πρέπει να λάβουν μέτρα για να μειώσουν τις δαπάνες ή να αυξήσουν τους φόρους, δεν υπάρχουν άλλες επιλογές», δήλωσε η Natalia Orlova, επικεφαλής οικονομολόγος της Alfa-Bank στη Μόσχα.

Στα 35 δολάρια το βαρέλι, ο προϋπολογισμός της Ρωσίας θα μπορούσε να αντέξει για περίπου τρία χρόνια, σύμφωνα με τον Karen Vartapetov, αναλυτή της S & P Global Ratings στη Μόσχα. Μέχρι αυτή την εβδομάδα, η κεντρική τράπεζα θεωρούσε αυτές τις τιμές ως «σενάριο κινδύνου», εκτιμώντας σε έκθεση που δημοσιεύθηκε πέρυσι ότι το πετρέλαιο στα 25 δολάρια ανά βαρέλι θα ωθούσε τη ρωσική οικονομία σε ύφεση φέτος.

Προς το παρόν ο Πούτιν εκπέμπει εμπιστοσύνη, λέγοντας στους βουλευτές την Τρίτη ότι η Ρωσία θα αντέξει την τρέχουσα οικονομική καταιγίδα, καθώς προωθούσε τα σχέδια που θα του επιτρέψουν να παραμείνει στη θέση του για έως και 16 χρόνια ακόμα.

Ο Πούτιν έχει θέσει την οικονομική ανάπτυξη στο επίκεντρο της προεδρικής του θητείας που λήγει το 2024 και σχεδιάζει να ενισχύσει φέτος τις δαπάνες για τις υποδομές και την κοινωνική πρόνοια στο 1,3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Οι μειωμένες δαπάνες και η συρρίκνωση των εισοδημάτων αποτέλεσαν βασικό παράγοντα της πρόσφατης πτώσης της δημοτικότητας του Πούτιν.

Ακόμη και πριν από την πρόσφατη πτώση των τιμών του πετρελαίου, η κυβέρνηση σχεδίαζε να χρησιμοποιήσει μέρος της ρευστότητας για την αύξηση των δαπανών από το ταμείο ασφαλείας της, όπου η Ρωσία αποταμιεύει πλεονάζοντα έσοδα από το πετρέλαιο. Αν οι τιμές του πετρελαίου παραμείνουν χαμηλές, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να αντλήσουν πολύ περισσότερα χρήματα από το ταμείο για να πληρώσουν για τις δαπάνες.

«Οποιαδήποτε τέτοια εξάντληση του κρατικού ταμείου θα αφήσει τη Ρωσία σε μια πολύ ευάλωτη οικονομική θέση», δήλωσε ο Christopher Granville, διευθύνων σύμβουλος της TS Lombard.

Την Τρίτη, η κεντρική τράπεζα άρχισε να ξοδεύει μερικά από αυτά τα χρήματα, αγοράζοντας ρούβλια για να στηρίξει το νόμισμα μετά την πτώση των τιμών του πετρελαίου, που το κατέστησαν το χειρότερο σε απόδοση νόμισμα σε παγκόσμιο επίπεδο.

Τι λένε οι οικονομολόγοι του Bloomberg

«Η κυβέρνηση έχει δίκιο ότι τα δημοσιονομικά της αποθέματα είναι αρκετά μεγάλα για να στηρίξουν τις δαπάνες για χρόνια, αλλά οι εκτιμήσεις μας είναι πιο κοντά στα έξι παρά στα δέκα χρόνια. Τα μη ενεργειακά έσοδα θα μπορούσαν επίσης να είναι χαμηλότερα σε μια οικονομική ύφεση, πιέζοντας περαιτέρω τον προϋπολογισμό». – Σκοτ ​​Τζόνσον, Bloomberg Economics

Ασφαλώς, το ασθενέστερο ρούβλι θα παράσχει κάποια στήριξη στον προϋπολογισμό, καλύπτοντας εν μέρει τη μείωση των τιμών του πετρελαίου. Το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι μια μείωση της συναλλαγματικής ισοτιμίας κατά ένα ρούβλι θα φέρει περίπου 70 δισεκατομμύρια ρούβλια (970 εκατομμύρια δολάρια) πρόσθετων εσόδων από τους φόρους επί των εξαγωγών ενέργειας.

«Εάν δαπανήσουν χρήματα με σύνεση, τότε θεωρητικά η Ρωσία μπορεί να εξαντλήσει το Εθνικό Ταμείο Ευημερίας της σε έξι χρόνια», δήλωσε η Alexandra Suslina, ειδική επί του προϋπολογισμού της Ομάδας Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, ενός think-tank της Μόσχας που συχνά συμβουλεύει την κυβέρνηση.

Ωστόσο, η πρόσφατη μεταβλητότητα της αγοράς ενδέχεται επίσης να αναγκάσει την κεντρική τράπεζα να σταματήσει τις μειώσεις επιτοκίων, οι οποίες αναμενόταν να συμβάλουν στην ενίσχυση της ανάπτυξης φέτος. Οι οικονομολόγοι της Morgan Stanley και της Emerginomics αυτήν την εβδομάδα αναθεώρησαν τις προβλέψεις τους για την απόφαση ως προς τα επιτόκια της Ρωσίας αργότερα αυτό το μήνα, από την «περικοπή» σε «αμετάβλητα».

Ο Βλαντιμίρ Τιχομίροφ, οικονομολόγος της BCS Financial Group στη Μόσχα, εκτιμά ότι η οικονομία θα μπορούσε να συρρικνωθεί κατά 0,5% φέτος, αν οι τιμές του πετρελαίου κινηθούν κατά μέσο όρο στα 35 δολάρια το βαρέλι.

«Το υπουργείο Οικονομικών δεν συνυπολογίζει τη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, επομένως βλέπουμε την εκτίμησή του ως υπερτιμημένη», δήλωσε ο Τικόμιροφ.