Sophie Vermeille Photographer: Marlene Awaad/Bloomberg
Η Sophie Vermeille βρίσκεται σε μία σταυροφορία κατά του γαλλικού κατεστημένου. Δεν θα την δείτε με κίτρινο γιλέκο, όμως. Η μάχη της είναι στην αίθουσα συνεδριάσεων, και οι υποστηρικτές της δεν είναι εκείνοι που θα έβγαιναν στους δρόμους.
Η δικηγόρος με έδρα το Παρίσι έχει εμπλακεί σε μία διαμάχη με τον Jean-Charles Naouri, διευθύνοντα σύμβουλο της Casino Guichard-Perrachon SA, για τον έλεγχο του γαλλικού λιανοπωλητή. Έχοντας προσληφθεί από επενδυτές που δεν έχουν ταυτοποιηθεί, η Vermeille έχει ως στόχο να θέσει την Casino στο έλεος της ελεύθερης αγοράς και να βοηθήσει τα hedge funds που σορτάρουν τη μετοχή της να αποκομίσουν κέρδος.
Η διαμάχη περιλαμβάνει περίπλοκες λογιστικές και μετοχικές πρακτικές, αλλά κατάφερε να προσελκύσει την προσοχή ενός γαλλικού χρηματοπιστωτικού κόσμου που συχνά έχει μια αμήχανη σχέση με τον καπιταλισμό αμερικανικού τύπου. Η Casino παραμένει μεταξύ των πιο σορταρισμένων εταιρειών στην Ευρώπη και η δημόσια σύγκρουση δε φαίνεται να σταματά.
Ο επικεφαλής της γαλλικής ρυθμιστικής αρχής της αγοράς, Robert Ophele, δήλωσε σε τηλεοπτική συνέντευξη που μεταδόθηκε στις 21 Ιανουαρίου ότι η ρυθμιστική αρχή εξετάζει κατά πόσον οι οικονομικές πληροφορίες της Casino είναι ορθές και επίκαιρες, και ερευνά πληροφορίες από πωλητές short. Την περασμένη εβδομάδα, οι αναλυτές της χρηματιστηριακής εταιρίας Sanford C. Bernstein, οι οποίοι επικρίνουν την Casino, δημοσίευσαν μια έκθεση που περιλάμβανε μια περίληψη μέρους του έργου της Vermeille για την αναδιάρθρωση χρέους.
«Η μάχη μεταξύ της Vermeille και του Naouri είναι μια απεικόνιση της διαδικασίας που διανύουν οι γαλλικές αγορές», δήλωσε ο Nicolas Veron, ανώτερος οικονομολόγος στο Bruegel και το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Peterson, ο οποίος συμβουλεύει επίσης ένα think tank που ιδρύθηκε από την Vermeille. «Βρίσκονται σε μια αργή και βασανιστική πορεία προς τον καπιταλισμό της ελεύθερης αγοράς και είναι δύσκολη».
Η Vermeille, 38 ετών, ισχυρίζεται ότι ο 69χρονος Naouri ενεργεί ενάντια στα συμφέροντα της εταιρείας. Ο έλεγχός του εδράζεται σε μια σύνθετη δομή εταιρειών holding που οι πωλητές short λένε ότι δεν έχουν καμία αξία και εξαρτώνται από πληρωμές της Casino για να παραμείνουν στη ζωή. Η πιο χρεωμένη από αυτές είναι η Rallye SA. Εκπρόσωποι των Casino και Rallye αρνήθηκαν να σχολιάσουν αυτό το άρθρο, όπως και o Naouri.
Η δημόσια αντιπαράθεση ξεκίνησε στα τέλη του περασμένου έτους, όταν η Vermeille έγραψε ανοικτές επιστολές και δημοσίευσε αναφορές υποστηρίζοντας ότι οι γαλλικές ρυθμιστικές αρχές επιτρέπουν αμφισβητήσιμες λογιστικές πρακτικές στη Rallye για να βοηθήσουν τον Naouri να διατηρήσει τον έλεγχο της Casino. Τα hedge funds που η Vermeille εκπροσωπεί προσπαθούν να κερδίσουν χρήματα από το στοίχημα στην πτώση της αξίας των μετοχών και ομολόγων των Casino και Rallye.
H Casino και η Rallye κατήγγειλαν τον Οκτώβριο στους Γάλλους εισαγγελείς ότι φερόμενα ως hedge funds διέσπειραν ψευδή στοιχεία για να προκαλέσουν πτώση στις τιμές των μετοχών των εταιρειών. Η Rallye έχει δηλώσει ότι συμμορφώνεται με τα ίδια λογιστικά πρότυπα από το 1992, έτος κατά το οποίο ο Naouri έγινε ο μεγαλύτερος μέτοχος της Casino.
O Ophele, επικεφαλής της ρυθμιστικής αρχής, δήλωσε σε συνέντευξη τον Νοέμβριο στην εφημερίδα Les Echos ότι η Rallye δεν άλλαξε τα λογιστικά της κριτήρια, αντικρούοντας ένα από τα κύρια επιχειρήματα της Vermeille. Το γραφείο του αρνήθηκε να προβεί σε σχόλια για αυτό το άρθρο.
Σε μία ξεχωριστή ενέργεια, ο όμιλος απέσπασε επίσης απόφαση δικαστηρίου για να αναγκάσει τη Vermeille να «κατεβάσει» την ιστοσελίδα της, φέρνοντάς την σε θέση άμυνας.
Οι πιθανότητες είναι εναντίον της Vermeille. Ο Naouri είναι ένας από τους πιο εξέχοντες επιχειρηματίες της Γαλλίας και έχει συνδέσμους με τους σημαντικότερους επενδυτικούς τραπεζίτες της χώρας και με πολιτικές και επιχειρηματικές δυναστείες. Το όνομά του βρίσκεται με άνεση δίπλα σε εκείνα του Francois Pinault, του κολοσσού της μόδας Kering, και του Vincent Bollore της Vivendi SA, εμβληματικών γαλλικών επιχειρήσεων που δημιούργησαν εταιρικές αυτοκρατορίες χάρη στη γενναιόδωρη υποστήριξη των τοπικών τραπεζών και τις στενές τους σχέσεις με την κυβέρνηση.
«Προσπαθώ να καταστήσω τη Γαλλία πιο διαφανή χρηματοπιστωτική αγορά, πραγματικά ανοιχτή σε όλους και όχι μόνο για συγγενείς και φίλους», ανέφερε η Vermeille σε συνέντευξή της στο Παρίσι τον Νοέμβριο.
Οι μετοχές της Casino ενισχύθηκαν κατά 66% από το χαμηλό 22 ετών όπου έφτασαν πέρυσι, αφού η εταιρεία πέτυχε τον στόχο της να πωλήσει περιουσιακά στοιχεία 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για να μειώσει το χρέος της. Μια νέα πιστωτική διευκόλυνση, εν τω μεταξύ, μείωσε την απειλή χρεοκοπίας της Rallye και τα μέτρα για την απλούστευση της διεθνούς δομής της Casino μπορεί επίσης να διευκολύνουν την αναχρηματοδότηση του χρέους της εταιρείας χαρτοφυλακίου. H Casino είναι επίσης καθ’ οδόν προς αύξηση των κερδών της φέτος.
Η Rallye είναι πιθανό να χρησιμοποιήσει πιστωτικές γραμμές για την αποπληρωμή ομολόγων ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ τον Μάρτιο. Τον ίδιο μήνα, οι ελεγκτές πρόκειται να υπογράψουν τη χρηματοπιστωτική έκθεση της εταιρείας χαρτοφυλακίου, με κίνηση που θα μπορούσε να διαλύσει τις αμφιβολίες για το πώς υπολογίζει το μερίδιό της στην Casino.
«Ως άτομο, η Vermeille έχει πολύ λιγότερη επιρροή από τον Naouri», δήλωσε ο Anthony Giret, αναλυτής της Spread Research στη Λυών. «Θα προσπαθήσει να ασκήσει πίεση, αλλά εν τέλει η δύναμη δεν είναι στα χέρια της».
Η στρατηγική της Vermeille είναι να προκαλέσει θόρυβο για το πώς οι γαλλικές χρηματοπιστωτικές αγορές είναι παρωχημένες και στρεβλωμένες υπέρ των βασικών μετόχων. Οι αντιπάλοί της λένε ότι το μόνο που κάνει είναι να εκθέτει τα κακά του αγγλοσαξονικού χρηματοοικονομικού μοντέλου και των πωλητών short με έδρα το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη. Κάποιοι σχολιαστές στα γαλλικά ΜΜΕ αμφισβήτησαν εάν θα πρέπει να επιτρέπεται στα ξένα hedge funds να προκαλούν τέτοια πλήγματα σε μια γαλλική εταιρεία.
Η Γαλλία δε διαθέτει πολλά εγχώρια hedge funds και οι αρχές της εγχώριας αγοράς έχουν στο παρελθόν πάρει το μέρος των ιδιοκτητών επιχειρήσεων έναντι των δημόσιων επενδυτών. Αλλά αυτό δε σημαίνει ότι οι ρυθμιστικές αρχές είναι πιο αδύναμες από ό, τι σε άλλες χώρες, ακόμα και αν η δομή της εταιρικής ιδιοκτησίας της Γαλλίας επιτρέπει στους μετόχους να έχουν περισσότερη δύναμη, δήλωσε ο Bob Hancke, αναπληρωτής καθηγητής πολιτικής οικονομίας στο London School of Economics.
«Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι ενδιαφερόμενοι αγωνίζονται για τα συμφέροντά τους», δήλωσε ο Hancke. «Επίσης, δεν είμαι απόλυτα σίγουρος σε ποιο βαθμό οι πωλητές short έχουν μια κοινωνική λειτουργία».
Η Casino είναι σημαντική για τη Γαλλία. Έχοντας αντιμετωπίσει με επιτυχία τις προκλήσεις από τις ηλεκτρονικές αγορές και τις εκπτωτικές αλυσίδες, ο όμιλος απασχολεί περισσότερους από 200.000 ανθρώπους παγκοσμίως και διαθέτει 12.000 καταστήματα. Οι αλυσίδες του περιλαμβάνουν τη Monoprix.
Ο Naouri περιστοιχίζεται από ένα δίκτυο επαφών. Στο διοικητικό συμβούλιο της Casino κάθεται δίπλα στον Baron David de Rothschild, πρώην επικεφαλής της επενδυτικής τράπεζας της οποίας ο Ναούρι ήταν διευθυντικός εταίρος πριν από 30 χρόνια. Ένα άλλο μέλος του συμβουλίου, ο Henri Giscard d’Estaing, είναι γιος πρώην Γάλλου προέδρου. Ο Antoine Giscard d’Estaing, επίσης μέλος της δυναστείας, υπηρέτησε ως οικονομικός διευθυντής της Casino μέχρι τα τέλη του περασμένου έτους.
Τον Σεπτέμβριο, μια ομάδα πέντε τραπεζών χορήγησε στην Rallye μια διευκόλυνση 500 εκατομμυρίων ευρώ αμέσως αφού οι μετοχές του Καζίνο είχαν φτάσει στο χαμηλότερό τους επίπεδο για περισσότερο από δύο δεκαετίες.
«Ο Naouri είναι πολύ επινοητικός», δήλωσε ο Georges Gedeon, ο ιδρυτής του hedge fund Antler Capital Partners με έδρα το Λονδίνο, το οποίο δεν έχει θέσεις στην Casino ή στη Rallye. «Είναι σε θέση να βρίσκει λύσεις, όπως ο τρόπος με τον οποίο κατάφερε τις γαλλικές τράπεζες για να τον βοηθήσουν».
Τούτου λεχθέντος, οι εποχές αλλάζουν, σύμφωνα με τον Gedeon. «Αυτό που λειτούργησε πριν από 10 χρόνια δε λειτουργεί πλέον», είπε. «Υπάρχει περισσότερη εταιρική διακυβέρνηση και περισσότεροι βρετανικοί και αμερικανικοί θεσμοί που εμπλέκονται στα κεφάλαια γαλλικών εταιρειών. Είναι όλο και πιο δύσκολο για έναν τύπο σαν τον Naouri να ευδοκιμήσει σε αυτό το περιβάλλον».
Για την Vermeille, η οποία έχει εμπειρία από αναδιαρθρώσεις σε δικηγορικές εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων η Clifford Chance και η DLA Piper, η νέα γραμμή πίστωσης ήταν ένα σημάδι ότι η κατάσταση είχε φτάσει πολύ μακριά και αυτό την οδήγησε στην εκπροσώπηση των funds. Η εκστρατεία της δεν είναι προσωπική βεντέτα, είπε. Αντιπροσωπεύει ζητήματα που την έχουν απασχολήσει εδώ και χρόνια και την ώθησαν να ιδρύσει ένα think-tank υπέρ της αγοράς, το Droit & Croissance ή «Κανόνες για Ανάπτυξη», το 2012.
Η Vermeille, ως επικεφαλής του think-tank, δήλωσε ότι βοήθησε τους συμβούλους του Emmanuel Macron για τη μεταρρύθμιση του δικαίου περί αφερεγγυότητας πριν ο τότε υπουργός Οικονομίας γίνει πρόεδρος. Ωστόσο, τώρα συμβουλεύει αξιωματούχους για νέες μεταρρυθμίσεις ώστε να προωθήσει τον ανταγωνισμό για τις γαλλικές επιχειρήσεις, αν και παραιτήθηκε από το ρόλο της ως προέδρου του think-tank για να αντιπροσωπεύσει τα funds.
«Υπάρχει μία μακρά παράδοση γαλλικών κυβερνήσεων που ενεπλάκησαν σε προβληματικές εταιρείες», είπε. «Ελπίζω ότι αυτή τη φορά, καθώς αντιμετωπίζουμε σοβαρές προκλήσεις όσον αφορά στο ύψος των χρεών μεγάλων εταιρειών, η κυβέρνηση θα κατανοήσει τα οφέλη μιας πιο ουδέτερης προσέγγισης για τις χρηματοπιστωτικές αγορές και τις επιχειρήσεις».
