Οι έμποροι του πετρελαίου προετοιμάζονται για μια νέα άνοδο στις τιμές του πετρελαίου με το άνοιγμα των αγορών, με το ενδιαφέρον τους να στρέφεται τώρα στο αν η αντίδραση της Τεχεράνης στις αμερικανικές αεροπορικές επιδρομές θα προκαλέσει τελικά διαταραχές στις ροές αργού που μέχρι στιγμής έχουν παραμείνει σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστες.

Μετά από μια ταραχώδη εβδομάδα, τα συμβόλαια Brent έχουν αυξηθεί κατά 11% από την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, αλλά με έντονες μεταβολές από μέρα σε μέρα.

1

Η ανοδική πορεία αναμένεται να συνεχιστεί τη Δευτέρα, μετά την επίθεση των ΗΠΑ που κλιμάκωσε δραματικά τις εξελίξεις σε μια περιοχή που παράγει περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου.

Το αν αυτή η αύξηση μπορεί να διατηρηθεί εξαρτάται από τις επόμενες κινήσεις του Ιράν. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις διαταραχής στις ροές πετρελαίου από την περιοχή, ενώ οι ιρανικές εξαγωγές φαίνεται να έχουν αυξηθεί από την έναρξη των ισραηλινών επιθέσεων στις 13 Ιουνίου.

Πολλοί έμποροι ανέφεραν ότι, αν και περιμένουν άνοδο στις τιμές με το άνοιγμα των αγορών, μόνο μια πραγματική διακοπή ροών θα μπορέσει να διατηρήσει αυτή την άνοδο.

«Τώρα που οι ΗΠΑ έκαναν την κίνησή τους, η μπάλα είναι στο γήπεδο του Ιράν», δήλωσε ο Harry Tchilinguirian, επικεφαλής έρευνας στην Onyx Capital Group. «Η πορεία που θα επιλέξει το Ιράν για την αντίδρασή του θα καθορίσει την κατεύθυνση των τιμών.»

Βασικό σημείο ανησυχίας για τους εμπόρους είναι ο κίνδυνος διαταραχής στο Στενό του Ορμούζ. Το θαλάσσιο αυτό “σημείο πνιγμού”, στην είσοδο του Περσικού Κόλπου, αποτελεί ζωτικής σημασίας διάδρομο για περίπου το 20% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου, όχι μόνο από το Ιράν, αλλά και από βασικά μέλη του ΟΠΕΚ.

Την περασμένη εβδομάδα φαινόταν ότι ήταν θέμα χρόνου να επέμβει στρατιωτικά η Ουάσιγκτον. Αυτό άλλαξε προσωρινά όταν ο Τραμπ δήλωσε την Πέμπτη ότι θα σκεφτόταν την απόφαση για δύο εβδομάδες. Τελικά, τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακή, ανακοίνωσε ότι επλήγησαν οι εγκαταστάσεις Fordow, Natanz και Isfahan, περιγράφοντας ότι «βομβαρδίστηκε με μεγάλο φορτίο βομβών» το Fordow, βασική εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου.

Λίγες ώρες αργότερα, σε τηλεοπτικό διάγγελμα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε ότι οι επιθέσεις «κατέστρεψαν ολοσχερώς» τους τρεις στόχους και προειδοποίησε με περαιτέρω στρατιωτικές ενέργειες αν η Τεχεράνη δεν επιδιώξει ειρήνη με το Ισραήλ.

«Πολύ θα εξαρτηθεί από το πώς θα αντιδράσει το Ιράν τις επόμενες ώρες και ημέρες — αλλά αυτό θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε πετρέλαιο στα 100 δολάρια το βαρέλι, αν το Ιράν ανταποκριθεί όπως έχει προηγουμένως απειλήσει», είπε ο Saul Kavonic, ενεργειακός αναλυτής στην MST Marquee. «Αυτή η επίθεση μπορεί να προκαλέσει γενικευμένη ανάφλεξη της σύγκρουσης, με το Ιράν να στοχεύει αμερικανικά συμφέροντα στον Κόλπο ή να παρεμποδίζει τη διέλευση από το Ορμούζ.»

Ρευστότητα στις Αγορές

Η πορεία των τιμών του πετρελαίου έχει άμεση επίδραση στις τιμές των καυσίμων και τον πληθωρισμό — κάτι που στις ΗΠΑ ο Τραμπ είχε δεσμευτεί να περιορίσει προεκλογικά. Σε περιόδους έντονης αστάθειας, ελλείψεις πετρελαίου έχουν οδηγήσει ακόμη και σε υφέσεις στο παρελθόν.

Η αστάθεια αναμένεται να ενταθεί τις επόμενες ημέρες, από την αγορά παραγώγων μέχρι την αύξηση του κόστους ναύλων και ασφάλισης, και τη ριζική αναδιάρθρωση της αγοράς προθεσμιακών συμβολαίων πετρελαίου.

«Η αγορά θέλει σταθερότητα, αλλά αυτή η εξέλιξη φέρνει τις ΗΠΑ βαθύτερα στο θέατρο επιχειρήσεων της Μέσης Ανατολής», δήλωσε ο Joe DeLaura, αναλυτής ενέργειας στην Rabobank και πρώην trader. Εκτίμησε ότι οι τιμές θα αυξηθούν προς το εύρος των 80-90 δολαρίων ανά βαρέλι, ενώ τόνισε ότι το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ πιθανότατα θα χρειαστεί να εγγυηθεί την ασφαλή διέλευση από το Ορμούζ.

Μαζικές Ρευστοποιήσεις Θέσεων

Η αγορά ήταν ήδη σε ένταση πριν από την ανακοίνωση Τραμπ.

Οι έμποροι έχουν ρευστοποιήσει θέσεις σε συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης με έναν από τους ταχύτερους ρυθμούς στην ιστορία, καθώς η αστάθεια έχει δημιουργήσει μεγάλη πίεση. Ο συνολικός αριθμός των ανοιχτών συμβολαίων στα μεγάλα χρηματιστήρια μειώθηκε κατά το ισοδύναμο των 367 εκατομμυρίων βαρελιών — περίπου 7% — από το κλείσιμο της αγοράς στις 12 Ιουνίου, την παραμονή της ισραηλινής επίθεσης.

«Οι επενδυτές πρέπει να βλέπουν τις τρέχουσες διακυμάνσεις τιμών στο πλαίσιο της απομείωσης ρίσκου από τους κερδοσκόπους», δήλωσε ο Ryan Fitzmaurice της Marex Group. «Η μεταβλητότητα και ο όγκος ανοικτών θέσεων θα είναι κρίσιμοι δείκτες το επόμενο διάστημα.»

Αύξηση Κόστους Ναυλώσεων και Ασφαλίστρων

Το κόστος ναύλωσης τάνκερ από τη Μέση Ανατολή προς την Κίνα έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 90% από την αρχή των συγκρούσεων.

Παράλληλα έχουν αυξηθεί τα ασφάλιστρα και τα ναύλα για μεταφορά προϊόντων όπως βενζίνη και καύσιμα αεροπλάνων.

Η επικινδυνότητα στη ναυσιπλοΐα αποτυπώθηκε πρόσφατα με τη σύγκρουση δύο τάνκερ που προκάλεσε μεγάλη πυρκαγιά, αν και ο πλοιοκτήτης δήλωσε ότι δεν σχετίζεται με τη σύγκρουση Ιράν-ΗΠΑ. Παράλληλα, σχεδόν 1.000 πλοία την ημέρα δέχονται παρεμβολές στο GPS, γεγονός που αυξάνει τους κινδύνους. Το γαλλικό Κέντρο MICA εκτίμησε ότι η σύγκρουση των τάνκερ πιθανόν επιδεινώθηκε από παρεμβολές σήματος.

Η αυξημένη ζήτηση για πετρέλαιο εκτός Περσικού Κόλπου αποτελεί μια προσπάθεια αντιστάθμισης του αυξημένου κινδύνου από την περιοχή.

Κίνδυνος Ανάκαμψης ή Υποχώρησης

Ακόμη και σε περιόδους μεγάλης κρίσης, υπάρχει προηγούμενο για γρήγορη αποκατάσταση. Το 2019, επίθεση στις εγκαταστάσεις Abqaiq της Σαουδικής Αραβίας είχε διακόψει το 7% της παγκόσμιας προσφοράς, αλλά οι τιμές του πετρελαίου επέστρεψαν σε χαμηλότερα επίπεδα μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Υπάρχουν επίσης στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι καταναλωτικές χώρες σε περίπτωση ανάγκης.

Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί αναλυτές θεωρούσαν ότι οι τιμές δεν είχαν εκτοξευθεί περισσότερο πριν από την επίθεση της Κυριακής.

Τώρα, όμως, η αγορά θα δοκιμαστεί.

«Αυτό είναι το μεγάλο γεγονός», δήλωσε ο John Kilduff, αναλυτής της Again Capital. «Η πρώτη αντίδραση της αγοράς θα είναι ανοδική. Το πόσο ψηλά θα φτάσει εξαρτάται από την απάντηση του Ιράν — ή από το πόσο ρεαλιστική είναι η πιθανότητα μιας ισχυρής απάντησης, κάτι που ίσως τελικά δεν συμβεί.»

Διαβάστε επίσης

Bloomberg: Η Ελλάδα καλεί τα πλοία να επανεξετάσουν τα ταξίδια μέσω του Ορμούζ

Οι χώρες του Κόλπου φοβούνται κλιμάκωση της σύγκρουσης στο Ιράν μετά την επίθεση των ΗΠΑ

Χέγκσεθ: Τα χτυπήματα στο Ιράν διέλυσαν τις πυρηνικές του φιλοδοξίες – Δεν αφορούσαν και δεν αφορούν αλλαγή καθεστώτος