Η σημαντικότερη ίσως υπηρεσία που παρέχει ένας αυτοκινητόδρομος, είναι η συνεχής εποπτεία και η άμεση παρέμβαση όταν απαιτηθεί.
Είναι γεγονός πως η σημαντική μείωση στα θύματα τροχαίων δυστυχημάτων που καταγράφεται στη χώρα μας, οφείλεται σ’ ένα βαθμό στην ασφάλεια που προσφέρουν οι αυτοκινητόδρομοι. Η οποία με τη σειρά σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στη συνεχή παρακολούθηση όλου του αυτοκινητόδρομου από τα Κέντρα
Διαχείρισης Κυκλοφορίας. Είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε ένα από αυτά χάρη στη Νέα Οδό. Αρχικά, να αναφέρουμε πως οι Αυτοκινητόδρομοι που διαχειρίζονται η Νέα Οδός και η Κεντρική Οδός διαθέτουν 5 Κέντρα Διαχείρισης Κυκλοφορίας (ΚΔΚ) και ειδικότερα 2 στο τμήμα του ΑΘΕ από Αττική μέχρι Ράχες Φθιώτιδας, 2 στην Ιόνια Οδό από Αντίρριο μέχρι Ιωάννινα και 1 στο εν λειτουργία τμήμα του αυτοκινητοδρόμου Κεντρικής Ελλάδας (Ε65) από Ξυνιάδα μέχρι Τρίκαλα.
Πόσες κάμερες έχετε στη διάθεσή σας;
Αρχικά επιτρέψτε μας να αναφέρουμε ότι οι κάμερες διαχείρισης κυκλοφορίας τοποθετούνται με βάση μελέτες και αναλύσεις με στόχο την πλέον ασφαλή και βέλτιστη λειτουργία των αυτοκινητοδρόμων. Συνολικά σήμερα στο τμήμα Μεταμόρφωση Σκάρφεια λειτουργούν 115 κάμερες στον ανοιχτό αυτοκινητόδρομο και 134 στις σήραγγες. Στο τμήμα Σκάρφεια – Ράχες 27 στον ανοιχτό αυτοκινητόδρομο και 52 στις σήραγγες. Στο τμήμα του Ε65 από Ξυνιάδα έως Τρίκαλα λειτουργούν 44 στον ανοιχτό αυτοκινητόδρομο και 10 στις σήραγγες. Στην Ιόνια οδό αντιστοίχως έχουμε 132 στον ανοιχτό αυτοκινητόδρομο και 150 στις σήραγγες.
Παρακολουθείτε όλο το δρόμο και στα δυο ρεύματα συνεχώς; Κάθε κάμερα απεικονίζεται σε μια οθόνη;
Οι παραπάνω κάμερες απεικονίζονται αδιάλειπτα στα video wall των ΚΔΚ και ελέγχουν μεγάλο τμήμα των αυτοκινητοδρόμων. Εκτός της απεικόνισης στα video wall , υπάρχει εγκατεστημένο πρόγραμμα CCTV σε κάθε θέση εργασίας χειριστή Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας που επιτρέπει τη θέαση αλλά και έλεγχο (περιστροφή 360ο & Zoom) όσων καμερών επιλεχθούν (μεμονωμένης αλλά και σε ομάδες).
Ποιο είναι το πρωτόκολλο αντίδρασης σε περίπτωση τροχαίου ατυχήματος;
-Άμεση ενημέρωση οδηγών που είναι στον αυτοκινητόδρομο μέσω ηλεκτρονικών πινακίδων VMS, ηλεκτρονικών σημάνσεων στους τομείς σηράγγων, Σταθμών Διοδίων.
-Άμεση ενημέρωση οχημάτων εταιρικού στόλου (Περιπόλων Οδικής Ασφάλειας και Ομάδων Επέμβασης) για ασφάλιση του σημείου του ατυχήματος με φυσική σήμανση (κώνοι, φωτεινά βέλη).
-Άμεση ενημέρωση φορέων άμεσης επέμβασης (Τροχαία, ΕΚΑΒ, Πυροσβεστική, Οδική Βοήθεια)
Αν γίνει διακοπή ρεύματος έχετε γεννήτρια;
Σε διακοπή ρεύματος πραγματοποιείται αυτόματη μεταγωγή σε UPS & γεννήτρια.
Αν γίνει σεισμός έχετε σχέδιο λειτουργίας Έκτακτης Ανάγκης;
Υπάρχουν σχέδια έκτακτης ανάγκης / επιχειρησιακής συνέχειας σε περίπτωση σοβαρών καταστροφών/ κρίσεων.
Πόσοι άνθρωποι δουλεύουν σε μια βάρδια στο κέντρο Ελέγχου;
Κατά βάση στις βάρδιες ΚΔΚ δουλεύουν 2 με 3 άτομα, συμπεριλαμβανομένου και ενός Προϊσταμένου Βάρδιας. Σε περιπτώσεις βέβαια μεγάλων εξόδων ή έκτακτων καιρικών φαινομένων τα άτομα αυξάνονται.
Υπάρχει κάποιος που έχει το γενικό πρόσταγμα; Αυτός έχει και την ευθύνη επικοινωνίας με την Τροχαία και την Πολιτική Προστασία;
Το γενικό πρόσταγμα το έχει ο προϊστάμενος βάρδιας ΚΔΚ, ο οποίος συντονίζει τη ροή πληροφοριών εντός του «Κέντρου» και διευκολύνει τις δράσεις ανταπόκρισης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Η επικοινωνία με την Τροχαία είναι διαρκής και πραγματοποιείται από όλους (Χειριστές ΚΔΚ και Προϊσταμένους Βάρδιας).
Η επικοινωνία με την Πολιτική Προστασία πραγματοποιείται από τους επικεφαλής ή τους διευθυντές του Τμήματος.
Πως μπορείτε να προσδιορίσετε τη θέση κάποιου που χρήζει βοήθειας;
Ο Προσδιορισμός της θέσης πραγματοποιείται μέσω καμερών, περιπόλων οδικής ασφάλειας εταιρίας και τηλεφωνικών επικοινωνιών διερχόμενων χρηστών ή Τροχαίας μέσω της γραμμής έκτακτης ανάγκης «1075». Ειδικά στις σήραγγες, η ανίχνευση συμβάντων και προσδιορισμός θέσης όσων χρειάζονται βοήθεια, πραγματοποιείται από λογισμικό «Αυτόματου Εντοπισμού Συμβάντος σήραγγας» μέσω των καμερών.
Πόση ώρα χρειάζεται για να προσφέρετε αυτή τη βοήθεια; Μέγιστο ελάχιστο ανάλογα το σημείο;
Αν το συμβάν εντοπιστεί από Περίπολο η επέμβαση είναι άμεση. Σε περίπτωση που ενημερωθεί από το κέντρο μέσος χρόνος ανταπόκρισης είναι τα 20 λεπτά.
Τι μπορείτε να κάνετε σε μια έκτακτη κατάσταση; Π.χ. ατύχημα βυτιοφόρου σε τούνελ;
Στις έκτακτες καταστάσεις ενεργοποιείται το πρωτόκολλο αντίδρασης που συνοπτικά περιγράψαμε παραπάνω. Για το συγκεκριμένο παράδειγμα ατυχήματος βυτιοφόρου σε τούνελ οι κινήσεις είναι οι παρακάτω:
Το συμβάν εντοπίζεται αυτόματα και δίνει συναγερμό στο ΚΔΚ εντός δευτερολέπτων. Επιβεβαιώνεται άμεσα από κάμερα και επιλέγεται σενάριο αποκλεισμού σήραγγας με το πάτημα ενός κουμπιού. Οι ηλεκτρονικές αυτές σημάνσεις αποκλεισμού είναι συγκεκριμένες και εφαρμόζονται σε δευτερόλεπτα επίσης («Κόκκινο» σε φανάρια, «Κόκκινα Χ» πάνω από τις λωρίδες κυκλοφορίας της σήραγγας, μηνύματα στις φωτεινές ηλεκτρονικές πινακίδες VMS). Παράλληλα με αυτές εκκινούν οι ανεμιστήρες της σήραγγας. Άμεση ενημέρωση κρατικών φορέων (Πυροσβεστικής που αναλαμβάνει την επιτόπου διαχείριση και Τροχαίας που αναλαμβάνει το κυκλοφοριακό σκέλος) και Περιπόλου.
Προς επιβεβαίωση τόσο της καλής λειτουργίας πρωτοκόλλων και συστημάτων, όσο και του βαθμού ετοιμότητας, όλων των εμπλεκόμενων φορέων, κάθε 4 περίπου χρόνια, πραγματοποιείται άσκηση ετοιμότητας «Ευρείας Κλίμακας» σε κάθε μεγάλη σήραγγα του έργου.
Το βίντεο της τελευταίας άσκησης ετοιμότητας που διενεργήθηκε στη Νέα Οδό και συγκεκριμένα στη σήραγγα ΚΝΗΜΙΔΑΣ στην ευρεία παράκαμψη Αγίου Κωνσταντίνου – Καμμένων Βούρλων.
Το βίντεο από την αντίστοιχη άσκηση ετοιμότητας της Κεντρικής Οδού στη σήραγγα Στυλίδας.
Υπάρχουν περιπτώσεις αυτοκινήτων που κινούνται στο αντίθετο ρεύμα του αυτοκινητόδρομου; Υπάρχει επιχειρησιακό σχέδιο για τέτοιες περιπτώσεις; Τι δυνατότητες παρέμβασης έχετε;
Υπάρχουν περιπτώσεις αντίθετης κίνησης οχημάτων. Πρώτο βήμα αποτελεί η άμεση ενημέρωση των οδηγών που είναι στον αυτοκινητόδρομο μέσω των φωτεινών ηλεκτρονικών πινακίδων και των σταθμών διοδίων. Ταυτόχρονα ενημερώνονται η Τροχαία και τα Περίπολα Οδικής Ασφάλειας. Ακολουθούμε τις εντολές της Τροχαίας η οποία είναι και αρμόδια για την ακινητοποίηση του παραβάτη.
Μπορείτε να εκτιμήσετε την ταχύτητα ενός οχήματος βλέποντάς το από το κέντρο Ελέγχου; Αν αυτή είναι ακατάλληλη Π.χ. 20km/h ή 220km/h ενημερώνετε την Τροχαία;
Για θέματα αστυνόμευσης, αρμόδια είναι η Τροχαία Αυτοκινητοδρόμου η οποία και πραγματοποιεί διαρκείς ελέγχους. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να πούμε ότι η εκτίμηση της ταχύτητας δεν προκύπτει αυτοματοποιημένα από τις κάμερες παρά μόνο από την παρατήρηση/ παρακολούθηση του χειριστή και σαφώς ΜΟΝΟ όταν πρόκειται για ακραία υψηλή ή χαμηλή ταχύτητα. Αν εντοπιστεί ακραία χαμηλή ταχύτητα (π.χ. λόγω βλάβης) το ΚΔΚ ενημερώνει Περίπολο Οδικής Ασφάλειας το οποίο και πραγματοποιεί συνοδεία.
Πόση ώρα χρειάζεστε για να ανάψετε κόκκινο σε μια σήραγγα ή να περάσετε ένα μήνυμα στις ενημερωτικές ηλεκτρονικές πινακίδες;
Οι παραπάνω χρόνοι είναι της τάξεως λίγων δευτερολέπτων.