ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η κυβέρνηση απαντά με «ναι», «όχι» και «ίσως» στην άρνηση των αγροτών να προσέλθουν σε διάλογο και στην απόφαση τους να παραμείνουν στα μπλόκα τα Χριστούγεννα. Με αυτό τον τρόπο η κυβέρνηση επιχειρεί να ξεκαθαρίσει το «τοπίο» του πεδίου συζήτησης αλλά και να στείλει ένα διπλό μήνυμα, αφενός ότι δεν αγνοεί τον πρωτογενή τομέα και αφετέρου ότι δεν πρόκειται να υποσχεθεί όσα δεν μπορούν να υλοποιηθούν. Επί της ουσίας, ποντάρει στην αποδόμηση των αγροτικών αιτημάτων σημείο προς σημείο αποφεύγοντας όμως την μετωπική σύγκρουση.
Πιο συγκεκριμένα, η κυβέρνηση δηλώνει «ναι» στον διάλογο και «όχι» στην παρατεταμένη κι άσκοπη ταλαιπωρία των πολιτών, ειδικά εν μέσω εορταστικής περιόδου, κατά την οποία πρέπει να διασφαλίζονται ασφαλείς μεταφορές. Όσον αφορά τα αγροτικά αιτήματα απαντά ότι από τα 27 αιτήματα που κατατέθηκαν από τους αγροτικούς φορείς, τα 16 έχουν ήδη ικανοποιηθεί ή αντιμετωπίζονται θετικά, ενώ 4 βρίσκονται υπό επεξεργασία ή συζήτηση για να βρεθεί λύση. Μόνο 7 δεν μπορούν να επιλυθούν, είτε γιατί προσκρούουν σε βασικούς ευρωπαϊκούς κανόνες και στη λειτουργία της ΚΑΠ είτε γιατί είναι ανέφικτα δημοσιονομικά.
Από το Μέγαρο Μαξίμου τονίζουν με νόημα ότι οι κυβερνητικές πρωτοβουλίες απευθύνονται σε όλους τους ανθρώπους του πρωτογενούς τομέα, όχι μόνο στους αγρότες που συμμετέχουν στα μπλόκα. Σε αυτό το πλαίσιο υπογραμμίζουν ότι ο πρωθυπουργός, κατά την ομιλία του στον προϋπολογισμό στη Βουλή, έθεσε ως στόχο της τρίτης θητείας του την ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα, με προτεραιότητα την οικονομική ενίσχυση και τη στήριξη των υποδομών.
Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ανακοίνωσε ότι χθες πιστώθηκαν 26,9 εκατ. ευρώ σε κτηνοτρόφους που υπέστησαν απώλεια εισοδήματος λόγω της έξαρσης της ευλογιάς και της πανώλης των αιγοπροβάτων. Η ενίσχυση αφορά εκτροφείς που προέβησαν σε θανατώσεις ζώων τα έτη 2024 και 2025, καλύπτοντας 2.106 εκμεταλλεύσεις και 425.559 ζώα. Παράλληλα, ψηφίστηκε τροπολογία που προβλέπει αναστολή πλειστηριασμών, κατασχέσεων και αποβολών για εκμεταλλεύσεις που έχουν πληγεί από την ευλογιά των αιγοπροβάτων.
Τα «ναι»
Στο πεδίο των θετικών απαντήσεων, η κυβέρνηση επιχειρεί να δείξει ότι δεν ξεκινά από το μηδέν στη σχέση της με τον αγροτικό κόσμο. Το αφήγημα που προβάλλεται είναι πως ένα σημαντικό μέρος των αιτημάτων έχει ήδη ικανοποιηθεί ή βρίσκεται σε τροχιά υλοποίησης, μέσω πληρωμών, ρυθμίσεων και παρεμβάσεων συμβατών με το ευρωπαϊκό πλαίσιο και τα δημοσιονομικά δεδομένα. Με αυτό τον τρόπο, το Μαξίμου επιχειρεί να μετατοπίσει τη συζήτηση από τη σύγκρουση στη διαχείριση, παρουσιάζοντας τα «ναι» ως απόδειξη πολιτικής βούλησης και ικανότητας αξιοποίησης των υπαρχόντων περιθωρίων.
Καταβολή εκκρεμών ενισχύσεων και πληρωμές που ήδη τρέχουν
Η κυβέρνηση επισημαίνει ότι οι πληρωμές των οφειλών συνεχίζονται «εν κινήσει», παρά την αναθεώρηση του τρόπου κατανομής επιδοτήσεων, και ήδη έχουν καταβληθεί πάνω από 3,2 δισ. ευρώ για το 2025, με επιπλέον κονδύλια να αναμένονται ως το τέλος της χρονιάς.
Επιστροφή ποσών στους πραγματικούς παραγωγούς
Η δέσμευση για επιστροφή ποσών που υπεξαιρέθηκαν σε περιπτώσεις απάτης είναι σαφής. Η κυβέρνηση περιμένει τις δικαστικές αποφάσεις για να οριστικοποιηθεί το ύψος και ο τρόπος επιστροφής.
Μείωση του κόστους παραγωγής
Μέτρα όπως η μείωση φορολογίας σε λιπάσματα και αγροτικά μηχανήματα έχουν ήδη ψηφιστεί και εφαρμόζονται, ενώ η κυβέρνηση διατυπώνει ότι βρίσκεται σε συνεχή διάλογο για συμπληρωματικές πρωτοβουλίες.
Υποδομές και έργα στην ύπαιθρο
Σε εξέλιξη βρίσκονται προγράμματα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για έργα ύδρευσης, αποχέτευσης και αγροτικής ανάπτυξης, κρίσιμα για τη μακροπρόθεσμη στήριξη του πρωτογενούς τομέα.
Παράταση καταβολής εισφορών ΕΛΓΑ και αποζημιώσεις
Για ζημιές από φυσικές καταστροφές ή ζωονόσους, έχουν υλοποιηθεί μέτρα που διευκολύνουν τους παραγωγούς, με ορίζοντα εφαρμογής έως το 2026.
Τα «όχι»
Στο πεδίο των αρνήσεων, η κυβέρνηση χαράσσει καθαρές κόκκινες γραμμές, δηλώνοντας ότι ορισμένα αιτήματα ξεπερνούν τα όρια του εφικτού. Το μήνυμα δεν είναι διαχειριστικό, αλλά πολιτικό: όσα συγκρούονται με ευρωπαϊκές δεσμεύσεις, κανόνες αγοράς ή δημοσιονομική σταθερότητα δεν μπορούν να ικανοποιηθούν, ανεξαρτήτως πίεσης. Με τα «όχι», το Μαξίμου επιδιώκει να δείξει συνέπεια και θεσμική σταθερότητα, γνωρίζοντας ότι πρόκειται για το πιο δύσπεπτο σκέλος για τον αγροτικό κόσμο.
Διατήρηση ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ
Η μεταφορά του ελέγχου των επιδοτήσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ θεωρείται απαραίτητη για τη διαφάνεια και δεν είναι διαπραγματεύσιμη.
Κατώτατες εγγυημένες τιμές
Το αίτημα για εθνικό κατώτατο εγγυημένο τιμολόγιο παραγωγής θεωρείται ασύμβατο με την ελεύθερη αγορά και τους κανονισμούς της ΚΑΠ.
Κατάργηση Χρηματιστηρίου Ενέργειας και πλήρης εθνική ρύθμιση εισαγωγών
Αυτά τα αιτήματα απορρίπτονται ως αντιευρωπαϊκά ή μη συμβατά με τις δεσμεύσεις της χώρας στην Ε.Ε.
Διπλασιασμός αγροτικών συντάξεων
Το κόστος θεωρείται δημοσιονομικά μη βιώσιμο και εκτός των δυνατοτήτων του κρατικού προϋπολογισμού.
Τα «ίσως»
Ανάμεσα στις βεβαιότητες και τις αρνήσεις, η κυβέρνηση αφήνει ενδιάμεσο χώρο διαλόγου, όπου τα αιτήματα δεν απορρίπτονται, αλλά μετατίθενται χρονικά ή επαναξιολογούνται. Τα «ίσως» λειτουργούν ως πολιτική βαλβίδα εκτόνωσης, δίνοντας σήμα ότι υπάρχει πρόθεση για περαιτέρω επεξεργασία, χωρίς όμως άμεσες δεσμεύσεις.
Φθηνότερο αγροτικό ρεύμα
Το αίτημα για κόστος ρεύματος στα 7 λεπτά/κιλοβατώρα αξιολογείται από τη ΔΕΗ, με την κυβέρνηση να διατείνεται ότι θα εξεταστούν ρεαλιστικές λύσεις μέσα στο 2026.
Μηχανισμοί μείωσης κόστους μέσα από την αγορά
Παρά τις γενικές παρεμβάσεις, ο τρόπος μείωσης του κόστους παραγωγής σε συγκεκριμένες αλυσίδες (λιπάσματα, καύσιμα) παραμένει υπό επεξεργασία.
Εθνική Στρατηγική για τον πρωτογενή τομέα
Η σύσταση διακομματικής επιτροπής για μακρόπνοο σχεδιασμό δείχνει ότι η κυβέρνηση αφήνει χώρο διαλόγου και προγραμματισμού, αντί για άμεσες μονομερείς δεσμεύσεις.