Χωρίς μεγάλες διαφοροποιήσεις με το προσχέδιο, κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή ο προϋπολογισμός του 2026, προβλέποντας ανάπτυξη 2,4% το 2026, κάτι που αποτελεί το έκτο διαδοχικό έτος με ρυθμό ανάπτυξης άνω του 2%.

Η επιτάχυνση της πραγματικής ανάπτυξης το 2026 εδράζεται στους ακόλουθους βασικούς άξονες ανθεκτικότητας:

1

• στις νέες κυβερνητικές παρεμβάσεις μείωσης των φορολογικών βαρών και ενίσχυσης των εισοδημάτων και των επενδύσεων,
• στη συνεχιζόμενη επέκταση της αγοράς εργασίας, που ενισχύει το διαθέσιμο εισόδημα και την καταναλωτική εμπιστοσύνη,
• στην αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων του ΤΑΑ/Next Generation EU (NGEU), που συνδέεται με την επέκταση της αγοράς εργασίας και την ώθηση της επενδυτικής δραστηριότητας και στην προοδευτική αναβάθμιση της παραγωγικής βάσης μέσω των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, που ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και τις προοπτικές των ελληνικών εξαγωγών.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις για το έτος 2026, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης, σε δημοσιονομική βάση, προβλέπεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 7,211 δισ. ευρώ ή 2,8% του ΑΕΠ.

2,5 δισ. παραπάνω φορολογικά έσοδα

Σημαντική αύξηση σε σχέση με το 2025 αναμένεται να καταγράψουν τα έσοδα από φόρους. Σύμφωνα με την Εισηγητική Έκθεση του προϋπολογισμού αναμένεται να ανέλθουν στο ύψος των 73,645 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,498 δισ. ευρώ ή 3,5% έναντι του 2025, κυρίως λόγω της προβλεπόμενης μεγέθυνσης της οικονομίας, όπως αντικατοπτρίζεται στις μακροοικονομικές προβλέψεις.

Το μεγαλύτερο «βάρος» αναμένεται να πέσει στους έμμεσους φόρους (ΦΠΑ, ΕΦΚ), καθώς προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 40,872 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,658 δισ. ευρώ ή 4,2% έναντι του 2025.

Τα μέτρα στήριξης

Σημαντικό ρόλο στην επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης διαδραματίζουν τόσο η φορολογική μεταρρύθμιση όσο και οι λοιπές παρεμβάσεις που ανακοινώθηκαν στη Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης. Μέσω της διαρθρωτικής αναμόρφωσης της φορολογίας εισοδήματος με έμφαση στους νέους, στις οικογένειες με παιδιά και στη μεσαία τάξη, ενισχύεται άμεσα το εισόδημα των πολιτών.

Παράλληλα, η μείωση των φορολογικών συντελεστών συνεπάγεται μεγαλύτερη ωφέλεια για τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους, τους αγρότες και τους ελεύθερους επαγγελματίες με κάθε μελλοντική αύξηση των αποδοχών τους.

Στο πλαίσιο της δημογραφικής φορολογικής μεταρρύθμισης εισάγονται επιπλέον μέτρα με τοπικά χαρακτηριστικά και παρεμβάσεις που σχετίζονται με το στεγαστικό πρόβλημα, όπως:

• η σταδιακή κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους,
• η μείωση του ΦΠΑ στα ακριτικά νησιά με πληθυσμό έως 20.000 κατοίκους,
• η μείωση της φορολογίας ενοικίων σε συνδυασμό με την επιστροφή ενός ενοικίου ετησίως καθώς και
• η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης για τις κατοικίες και άλλα περιουσιακά στοιχεία με απαλλαγή των εξαρτώμενων τέκνων από την ελάχιστη δαπάνη διαβίωσης.

Επιπροσθέτως, ενισχύεται το εισόδημα των συνταξιούχων μέσω της σταδιακής κατάργησης του συμψηφισμού των αυξήσεων των συντάξεων με την προσωπική διαφορά, με την περαιτέρω αύξηση των συντάξεων βάσει ΑΕΠ και πληθωρισμού καθώς και με την ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων, των ανασφάλιστων υπερηλίκων και των ατόμων με αναπηρία κάθε Νοέμβριο.

Αποκλιμάκωση του χρέους

Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 362,8 δισ. ευρώ ή 145,9% ως ποσοστό του ΑΕΠ στο τέλος του 2025 έναντι 364,96 δισ. ευρώ ή 154,2% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2024, παρουσιάζοντας μείωση κατά 8,3 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2024.

Το 2026 το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί σε 359,3 δισ. ευρώ ή 138,2% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 7,7 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2025.

Μοχλός ανάπτυξης οι επενδύσεις

Εν μέσω της σταδιακής ολοκλήρωσης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» οι αυξημένοι πόροι και η περαιτέρω ωρίμανση των έργων που χρηματοδοτούνται από το ΤΑΑ, αναμένεται να επιφέρουν ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας, η οποία σε συνδυασμό με τη συνυπάρχουσα δυναμική των ιδιωτικών επενδύσεων οδηγεί σε πρόβλεψη για σημαντική αύξηση του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου το 2026 κατά 10,2% σε ετήσια βάση και σταθερές τιμές έναντι 5,7% το 2025.

Η διψήφια αύξηση του όγκου των επενδύσεων αντανακλά τη διεύρυνση της επενδυτικής δραστηριότητας σε όλους τους τομείς της οικονομίας, ιδίως στις κατασκευές και τον παραγωγικό εξοπλισμό, γεγονός που δρα υποστηρικτικά για τη δυνητική παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας. Το 53% περίπου της αύξησης των επενδύσεων εκτιμάται ότι θα προέλθει από τις επενδύσεις σε κατασκευές (μεταβολή 13,8% σε ετήσια βάση) και το υπόλοιπο 47% από τις επενδύσεις σε εξοπλισμό (μεταβολή 10,1% σε ετήσια βάση) καθώς και από τις επενδύσεις σε αγροτικά και λοιπά αγαθά (μεταβολή 2,4% σε ετήσια βάση).

Ως εκ τούτου, οι επενδύσεις προβλέπεται να αποτελέσουν τον κύριο μοχλό ανάπτυξης για το 2026, συμβάλλοντας στην ετήσια πραγματική ανάπτυξη κατά 1,8 ποσοστιαίες μονάδες. Το αρνητικό επενδυτικό κενό της Ελλάδας απέναντι στην Ευρωζώνη, το οποίο βαίνει συνεχώς μειούμενο από το 2020, αναμένεται στο τέλος του 2026 να έχει συρρικνωθεί στο μικρότερο μέγεθος για όλη την περίοδο από την έναρξη της οικονομικής προσαρμογής.

Μάλιστα, σύμφωνα με τα αναθεωρημένα στοιχεία Εθνικών Λογαριασμών της ΕΛΣΤΑΤ (Οκτώβριος 2025), ο όγκος των επενδύσεων στην Ελλάδα διαμορφώθηκε, ήδη το 2024, σε ποσοστό 17,0% του ΑΕΠ έναντι της προηγούμενης εκτίμησης 16,1%. Υπό το πρίσμα των εν λόγω νέων δεδομένων, οι επενδύσεις στην Ελλάδα προβλέπεται να αυξήσουν τον όγκο τους σε ποσοστό 18,9% του ΑΕΠ το 2026 από 17,6% το 2025, το οποίο είναι υψηλότερο κατά 1,0 ποσοστιαία μονάδα από την πρόβλεψη του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού 2026.

Σε ονομαστικούς όρους οι επενδύσεις στην Ελλάδα προβλέπεται το 2026 να ανέλθουν σε ποσοστό 17,7% του ΑΕΠ έναντι 16,4% το 2025, σηματοδοτώντας το υψηλότερο ποσοστό μετά το 2009.

Οι κίνδυνοι

Οι κυριότεροι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για τη διαμόρφωση του ρυθμού ανάπτυξης το 2025 και το 2026 συνοψίζονται σε πιθανή όξυνση των γεωπολιτικών αναταραχών, σε ενδεχόμενη παρέκκλιση από τη δασμολογική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ ή σε άλλη αποσταθεροποίηση των όρων του διεθνούς εμπορίου, σε μεγαλύτερη του αναμενόμενου επίπτωση των δασμών στην παγκόσμια και την ευρωπαϊκή οικονομία, σε εντονότερη εκδήλωση των φαινομένων κλιματικής αλλαγής και στην περίπτωση καθυστέρησης της πραγματοποίησης προγραμματιζόμενων επενδύσεων.

Παράλληλα, η ανατίμηση του ευρώ ενέχει κινδύνους για το εξωτερικό ισοζύγιο και την ανταγωνιστικότητα στην Ευρωζώνη, ενώ η εφαρμογή συσταλτικής δημοσιονομικής πολιτικής σε μεγάλες οικονομίες της ΕΕ ενδέχεται να επιδράσει αρνητικά στην εξωτερική ζήτηση.

Διαβάστε επίσης:

Κυριάκος Πιερρακάκης: Η πρώτη τοποθέτηση στα σενάρια για την ηγεσία του Eurogroup – Τα 4 σημεία και η έμμεση απάντηση

Προϋπολογισμός 2026: Τι προβλέπεται σχετικά με το Υπερταμείο

ΔΥΠΑ: Μειώθηκαν οι εγγεγραμμένοι άνεργοι κατά 7,8% τον Οκτώβριο