Όταν ο πρόεδρος της Χάποελ Τελ Αβίβ, Όφερ Γιανάι, είπε δημοσίως πως «ίσως αυτή να είναι η τελευταία χρονιά της EuroLeague» και ότι «το καλοκαίρι του 2026 θα δούμε το NBA Europe», δεν πέταξε μια ατάκα για εντυπώσεις· έριξε σπίρτο σε ένα δωμάτιο γεμάτο αναθυμιάσεις.

Ο Γιανάι περιέγραψε μια «αλλαγή μιας γενιάς», με ανακάτεμα της τράπουλας και νέα μοιρασιά για όλο το οικοσύστημα. Η τοποθέτησή του ήρθε να δέσει με το ολοένα πιο συγκεκριμένο περίγραμμα του σχεδίου «NBA Europe».

1

16 ομάδες, ημι-ανοιχτό μοντέλο, συνεργασία με FIBA

Ο Έλληνας γενικός διευθυντής του NBA για Ευρώπη & Μέση Ανατολή, Γιώργος Αϊβαζόγλου, περιέγραψε σε συνεντεύξεις τη φιλοσοφία του εγχειρήματος: εκκίνηση –στο πιο αισιόδοξο σενάριο– τον Οκτώβριο του 2027, με 16 ομάδες, 12 «σταθερά» franchise και 4 θέσεις μέσω κριτηρίων από τις διοργανώσεις της FIBA.

Πρόκειται για ημι-ανοιχτή λίγκα με κανονική περίοδο, playoffs και τελικό, μια αρχιτεκτονική που θυμίζει το ευρωπαϊκό μοντέλο του ποδοσφαίρου, αλλά με αμερικανική σταθερότητα στη βάση. Η στόχευση; Να «ξεκλειδώσει» εμπορική αξία, τηλεοπτική ορατότητα και διασυνοριακές αφηγήσεις που το σημερινό σύστημα δεν καταφέρνει να κλιμακώσει.

Γενεύη, Βαρκελώνη, Λονδίνο

Η εβδομάδα αυτή γράφεται ήδη ως κομβική. Στη Βαρκελώνη οι μέτοχοι της EuroLeague συζητούν για τη στάση τους ενόψει της τριμερούς συνάντησης EuroLeague – FIBA – NBA στη Γενεύη ενώ πληροφορίες θέλουν κρίσιμο κύκλο επαφών επενδυτών στο Λονδίνο μέσα στον Οκτώβριο για τους οικονομικούς όρους της νέας λίγκας. Στο τραπέζι βρίσκεται και το γεγονός ότι μεγάλες ομάδες –Ρεάλ, Μπαρτσελόνα, Φενέρμπαχτσε, Βιλερμπάν– εμφανίζονται επιφυλακτικές να «κλειδώσουν» δεκαετή συμβόλαια με την ECA όσο το τοπίο θολώνει.

Η EuroLeague δεν μένει αδρανής. Συζητά αύξηση των συλλόγων και γεωγραφική διάρθρωση σε περιφέρειες, ένα βήμα που θα εξορθολογούσε ταξίδια και εμπορικά παράθυρα, ενώ επιχειρεί ταυτόχρονα rebranding συνεργασιών.

Το πιο ηχηρό σύμβολο της στροφής; Η λήξη της 15ετούς «ταυτότητας» Turkish Airlines EuroLeague και η είσοδος του Άμπου Ντάμπι (DCT Abu Dhabi) μαζί με την Etihad ως main partners—μια αναβάθμιση που σηματοδοτεί ανατολική κεφαλαιακή και τουριστική γέφυρα με την ευρωπαϊκή αγορά. Εντούτοις, ακόμη και η ίδια η EuroLeague έχει παραδεχθεί ότι τα σχέδια του NBA συνιστούν «απειλή» για τη συνοχή του οικοσυστήματος.

Τα πρόσωπα που κινούν τα νήματα

Ο Παούλιους Μοτιεγιούνας προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στη διατήρηση της αξίας του υπάρχοντος προϊόντος και στο ενδεχόμενο μιας συνύπαρξης με το NBA σε νέο επίπεδο. Ο Αϊβαζόγλου, από την άλλη, εκπέμπει σταθερά μήνυμα «επιτάχυνσης» και διαλειτουργικότητας με τη FIBA. Στο παρασκήνιο, ισχυροί σύλλογοι ποδοσφαίρου με brand-name παγκόσμιας απήχησης –όπως Παρί Σεν Ζερμέν ή Μάντσεστερ Σίτι– «ζυγίζουν» την είσοδο στο μπάσκετ μέσω ενός NBA-branded προϊόντος με ασύγκριτη τηλεοπτική εμβέλεια.

Οι συζητήσεις δεν είναι απλώς αθλητικές· είναι εταιρική στρατηγική για πλατφόρμες streaming, για τουριστικούς προορισμούς που αγοράζουν γεγονότα και για κεφάλαια που ζητούν απόδοση σε κλίμακα ηπείρου.

Νέες αποτιμήσεις, νέα τηλεοπτικά μοντέλα

Η είσοδος σε μια κλειστή ή ημι-κλειστή λίγκα με σήμα το NBA «γράφει» αυτόματα σε αποτίμηση. Οι φήμες για τιμές εισόδου που κινούνται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ –ανάλογα με την αγορά και τα τηλεοπτικά δικαιώματα που «φέρνει» η πόλη– δείχνουν το εύρος της φιλοδοξίας. Η ουσία είναι αλλού: το NBA δεν πουλά μόνο παιχνίδια, πουλά σταθερότητα, προβλεψιμότητα και διεθνή εμπορευματοποίηση.

Αυτό το πακέτο, με την FIBA ως «ομφάλιο λώρο» προς την ευρωπαϊκή πυραμίδα, υπόσχεται μεγαλύτερα τηλεοπτικά συμβόλαια, καλύτερα παράθυρα ώρας και –κυρίως– ενιαίο story-telling από το Βερολίνο ως το Ντουμπάι. Γι’ αυτό και οι προειδοποιήσεις περί «απώλειας ψυχής» του ευρωπαϊκού μοντέλου πολλαπλασιάζονται: οι υπέρμαχοι της παράδοσης φοβούνται ότι το entertainment θα απορροφήσει την τοπική ταυτότητα.

Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει;

Σε ένα πιθανό NBA Europe, οι κερδισμένοι είναι όσοι έχουν ήδη διαβατήριο μεγάλου αστικού πληθυσμού, premium υποδομές και πρόσβαση σε ισχυρούς χορηγούς. Μιλάμε για συλλόγους που μπορούν να σηκώσουν αερογέφυρα ταξιδιών, να «γεμίσουν» 15–18 χιλιάδες θέσεις Τετάρτη–Παρασκευή και να πουλήσουν περιεχόμενο σε αγορές πέρα από τα σύνορά τους.

Για την EuroLeague, η «άμυνα» είναι να μετατραπεί σε ένα άρτιο, διευρυμένο προϊόν, με ευελιξία στο καλεντάρι και με μεγαλύτερη γεωγραφική λογική. Αν το καταφέρει, μπορεί να συνυπάρξει ως «Champions» του ευρωπαϊκού κλαμπ-μπάσκετ, αφήνοντας στο NBA Europe τον ρόλο του υπερεθνικού, εμπορικού υπερ-brand. Αν όχι, το ρίσκο περιθωριοποίησης είναι πραγματικό· δεν το λέμε μόνο εμείς, το ομολογούν –διά της ανησυχίας τους– και οι ίδιοι οι ιθύνοντες.

Παρά τον θόρυβο, τίποτα δεν έχει κριθεί. Οι συναντήσεις της Γενεύης και οι διεργασίες της Βαρκελώνης θα δώσουν «σήματα» για το πόσο έτοιμες είναι οι πλευρές να συμβιώσουν ή να συγκρουστούν. Το NBA έχει τη δύναμη εκτέλεσης και το διεθνές «σήμα»· η EuroLeague έχει τη συνήθεια, την ιστορία, την αίσθηση του «σπιτιού» για εκατομμύρια φιλάθλους.

Αν βρεθεί φόρμουλα συμβατότητας με τη FIBA –και αυτό είναι το ουσιώδες– τότε η Ευρώπη μπορεί να αποκτήσει έναν άξονα δύο επιπέδων που αλληλοτροφοδοτούνται. Αν όχι, το 2027–28 μπορεί να είναι το σημείο όπου το μπάσκετ της ηπείρου αλλάζει εποχή.

Το αύριο γράφεται σήμερα

Οι παίκτες, οι προπονητές, τα τηλεοπτικά δίκτυα και –πάνω απ’ όλα– οι μέτοχοι των συλλόγων γνωρίζουν ότι μπαίνουμε σε νέα οικονομία κλίμακας. Η EuroLeague επιχειρεί να θωρακιστεί με νέους συνεταίρους και ανασχεδιασμό, το NBA ζητά να «χτίσει» ευρωπαϊκή γέφυρα με φιξαρισμένη εμπορική αξία, ενώ η FIBA προβάλλει ως ρυθμιστής των ροών μεταξύ πυραμίδας και κορυφής.

Μέχρι να πέσουν οι τελικές υπογραφές, οι δηλώσεις σαν του Γιανάι θα ηχούν ως προειδοποίηση: ή εξελισσόμαστε, ή μας προσπερνούν. Το μόνο βέβαιο είναι ότι τα τηλέφωνα Λονδίνο–Γενεύη–Βαρκελώνη θα «καίνε» όσο ποτέ, γιατί το μέλλον του ευρωπαϊκού μπάσκετ –είτε λέγεται EuroLeague, είτε NBA Europe, είτε και τα δύο– κρίνεται τώρα.

Διαβάστε επίσης:

Ανδρέας Τεττέη, ο… Giannis του ποδοσφαίρου που κάνει «παπάδες» στο γήπεδο!

Αντί επανάστασης… αναδίπλωση! Η European Super League είναι πλέον δίπλα, και όχι απέναντι, στην UEFA

UEFA και FIFA κερδίζουν χρόνο με το Ισραήλ ενώ 30+ νομικοί ζητούν τον αθλητικό του αποκλεισμό