Ποια ήταν η Πασκαλίν; Μια εφεύρεση σε δημοπρασία

Είναι η πρώτη υπολογιστική μηχανή στην ιστορία, δημιουργός της ήταν ο μεγάλος μαθηματικός, φυσικός και φιλόσοφος Μπλεζ Πασκάλ και η τιμή της από 2 έως 3 εκατομμύρια ευρώ. Δικαιολογημένα ασφαλώς, λόγω της σπουδαιότητας αλλά και της σπανιότητάς της αφού μόνον εννέα πρωτότυπα μοντέλα έχουν διασωθεί διεθνώς και φυλάσσονται σε ευρωπαϊκά μουσεία.

Πλην του συγκεκριμένου δείγματος όμως, το οποίο βγαίνει σε δημοπρασία στις 19 Νοεμβρίου από τον οίκο Christie’s στο Παρίσι και το οποίο ανήκει σε ιδιώτες. Το συγκεκριμένο μοντέλο μάλιστα, είναι το μόνο γνωστό, αφιερωμένο σε υπολογισμούς τοπογραφικής αποτύπωσης». Επιπλέον εξακολουθεί να λειτουργεί πλήρως παρά την ηλικία του.

«Είναι το σημαντικότερο επιστημονικό όργανο, που προσφέρθηκε ποτέ σε δημοπρασία και μία πρωτοποριακή εφεύρεση» αναφέρει σχετικά ο οίκος δημοπρασιών για την «Πασκαλίν», όπως έχει ονομαστεί αυτή η αριθμομηχανή του 1642. Τότε την κατασκεύασε ο Πασκάλ σε ηλικία μόλις 19 ετών ενώ στη σύντομη ζωή του (1623-1662) θα ακολουθούσαν άλλες σπουδαίες, μαθηματικές μελέτες.

Αυτό το «απλό» κουτί όμως, διακοσμημένο με έβενο μπορούσε να προσθέτει και να αφαιρεί δύο αριθμούς και να εκτελεί πολλαπλασιασμούς και διαιρέσεις μέσω επαναλαμβανόμενων προσθέσεων ή αφαιρέσεων, ένα πραγματικό επίτευγμα για την εποχή του, όταν ο μοναδικός τρόπος μαθηματικών πράξεων ήταν το χαρτί και το μολύβι.

Οι τρείς μηχανές

Η «Πασκαλίν» δημιουργήθηκε από τον Πασκάλ εξ ανάγκης, προκειμένου να βοηθήσει τον πατέρα του Ετιέν, ο οποίος ήταν τότε πρόεδρος του Ειδικού Συμβουλίου Φόρων στην Ρουέν της Γαλλίας και υπεύθυνος για την αναδιοργάνωση των φορολογικών εσόδων της επαρχίας. Οι αμέτρητες μαθηματικές πράξεις, οι λογιστικοί υπολογισμοί, ακόμη και οι τοπογραφικές μελέτες ήταν η βασική ενασχόλησή του, την οποία ο ιδιοφυής γιος του θέλησε να διευκολύνει.

Στην πραγματικότητα μάλιστα σχεδίασε τρεις τύπους υπολογιστικών μηχανών για να απλοποιήσει αυτή τη διαδικασία για τον πατέρα του: Μία για δεκαδικούς υπολογισμούς (προσθέσεις, αφαιρέσεις, πολλαπλασιασμούς και διαιρέσεις), μία για λογιστική (νομισματικοί υπολογισμοί) και μία για σκοπούς τοπογραφικής αποτύπωσης (υπολογισμός αποστάσεων). Όλες βέβαια εξαιρετικά πολύπλοκες.

 

Αυτή η πολυπλοκότητα αλλά και το κόστος παραγωγής ήταν το εμπόδιο για την ανάπτυξη της εφεύρεσης, παρ΄ ότι από το 1649 ο Πασκάλ είχε λάβει το βασιλικό προνόμιο για το αποκλειστικό δικαίωμα κατασκευής και πώλησης των μηχανών αυτών στην Γαλλία. Τελικά όμως, ως το 1654 είχε πουλήσει μόνον είκοσι μηχανές, οπότε η παραγωγή σταμάτησε.

Εξάλλου ο ίδιος είχε αφοσιωθεί πλέον στην μελέτη της θρησκείας και της φιλοσοφίας αν και στην ιστορία της επιστήμης παραμένει ως εκείνος που μεταξύ άλλων διαμόρφωσε την γνωστή σήμερα «Αρχή του Πασκάλ» έναν από τους βασικούς νόμους τις υδροστατικής, ανακάλυψε την χρήση του βαρόμετρου για την μέτρηση του υψόμετρου και διατύπωσε την μαθηματική μελέτη για το «Τρίγωνο του Πασκάλ».

Ο Πασκάλ και το έργο του

Σήμερα «Πασκαλίν» βρίσκονται, μεταξύ άλλων, σε μουσείο του Κλερμόν Φεράν και στο Μουσείο Τεχνών και Κατασκευών στο Παρίσι ενώ ένα μοντέλο ανήκει στην συλλογή της IBM. Στην δημοπρασία των Christie’s στην Bibliothèque Léon Parcé το συγκεκριμένο αντικείμενο θα είναι ο πρωταγωνιστής, παρ΄ότι περιλαμβάνονται επίσης, 15 τόμοι γραπτών έργων του Πασκάλ, μεταξύ των οποίων και ενός πρώτου αντίτυπου του «Pensées» με εκτίμηση 200.000 έως 300.000 ευρώ.

Ακόμη δημοπρατούνται έργα των Ντεκάρτ, Νεύτωνα, Μονταίν και Άννας ντε Φρανς, δούκισσας του Μπουρμποναί και της Ωβέρνης. Το έργο «Μαθήματα στην κόρη της» της Σουζάν ντε Μπουρμπόν έχει εκτίμηση από 150.000 έως 250.000 ευρώ.

Στο μεταξύ και ως την δημοπρασία η αριθμομηχανή του 17ου αιώνα ταξιδεύει σε Νέα Υόρκη και Χονγκ Κονγκ, πόλεις όπου κρίνεται ότι θα συγκεντρώσει το ενδιαφέρον των αγοραστών.

Διαβάστε επίσης 

ΥΠΠΟ: 1,7 δισ. ευρώ για το σύγχρονο σύστημα πυρασφάλειας στη Νέα Μονή Χίου

Ντύνοντας το Downton Abbey: Δημοπρασία με τα ωραιότερα κοστούμια της σειράς

Λαμπρό μνημείο ο ναός του αγίου Νικολάου στο Ναύπλιο και πάλι σε χρήση