Αναδρομικά ποσά που ξεπερνούν τις 8.500 ευρώ μπορούν να διεκδικήσουν χιλιάδες συνταξιούχοι με περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης, κυρίως όσοι έχουν διαδοχική ή παράλληλη ασφάλιση, καθώς και ασφάλιση με βαρέα και ανθυγιεινά ένσημα.

Το πρόβλημα εστιάζεται στον επανυπολογισμό παλαιών απονομών και στην εφαρμογή των αυξημένων ποσοστών αναπλήρωσης που θεσπίστηκαν με τον ν. 4670/2020 (νόμος Βρούτση).

1

Οι νέες αυξήσεις ισχύουν από τον Οκτώβριο του 2019, με αποτέλεσμα οι δικαιούχοι να λαμβάνουν και αναδρομικά. Σε πολλές περιπτώσεις τα ποσά κυμαίνονται από 3.000 έως 5.000 ευρώ για ασφαλισμένους με 35–36 χρόνια, ενώ για όσους έχουν 40 έτη και υψηλό συντάξιμο μισθό τα ποσά μπορεί να ξεπεράσουν τις 8.500 ευρώ.

Παρά το γεγονός ότι οι βελτιωμένοι συντελεστές ισχύουν από τον Οκτώβριο του 2019, χιλιάδες συνταξιούχοι δεν έχουν λάβει τις σχετικές αυξήσεις και τα αναλογούντα αναδρομικά, εξαιτίας καθυστερήσεων στις εκκαθαρίσεις από τις ιδιωτικές εταιρείες στις οποίες έχει ανατεθεί το έργο από τονe-ΕΦΚΑ.

Σύμφωνα με τον δικηγόρο Διονύση Ρίζο, παρότι έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης, δεν τους έχει γίνει ο απαραίτητος επανυπολογισμός της σύνταξής τους και ως εκ τούτου δεν έχουν λάβει ούτε τα αυξημένα μηνιαία ποσά, ούτε τα αναλογούντα αναδρομικά.

Το πρόβλημα αγγίζει κυρίως συνταξιούχους του ΙΚΑ και των πρώην ταμείων του ιδιωτικού. Πρόκειται για ασφαλισμένους που, ενώ πληρούν τα κριτήρια προσαύξησης της ανταποδοτικής τους σύνταξης, δεν έχουν συμπεριληφθεί στις ολοκληρωμένες εκκαθαρίσεις, λόγω των καθυστερήσεων από τις ιδιωτικές εταιρείες στις οποίες ο e-ΕΦΚΑ έχει αναθέσει το σχετικό έργο.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία, όσοι συνταξιοδοτήθηκαν με περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης θα έπρεπε να είχαν λάβει αυξήσεις βάσει των βελτιωμένων ποσοστών αναπλήρωσης του ν. 4670/2020. Για παράδειγμα:

– Στα 31 έτη ασφάλισης αντιστοιχεί προσαύξηση 1,08% στην ανταποδοτική σύνταξη.

– Στα 40 έτη η προσαύξηση φτάνει το 7,2%.

– Σε ενδιάμεσες περιπτώσεις εφαρμόζονται αναλογικά ποσοστά.

Ωστόσο, όπως διαπιστώνεται από τα εκκαθαριστικά, σύμφωνα με τον κ. Ρίζο, πολλοί συνταξιούχοι δεν έχουν λάβει καμία αύξηση — ούτε καν το σταθερό μηνιαίο ποσό που τους αναλογεί. Σε χαρακτηριστικά παραδείγματα, η προσαύξηση των 91,80 ευρώ και των 64,91 ευρώ αντίστοιχα, που θα έπρεπε να καταβληθούν, δεν έχει αποδοθεί ποτέ, ούτε έχουν δοθεί τα αντίστοιχα αναδρομικά ποσά.

Ποιους αφορά – Τι πρέπει να κάνουν οι δικαιούχοι

Οι συνταξιούχοι που πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά τα εκκαθαριστικά τους είναι:

– Όσοι συνταξιοδοτήθηκαν μετά τον Μάιο του 2016.

– Όσοι έχουν τουλάχιστον 30 έτη ασφάλισης.

– Όσοι βλέπουν στην απόφαση συνταξιοδότησης να αναφέρονται συντελεστές του ν. 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου), ενώ θα έπρεπε να εφαρμόζονται οι βελτιωμένοι συντελεστές του ν. 4670/2020.

– Όσοι παρατηρούν απόκλιση ανάμεσα στο ποσό που λαμβάνουν και σε εκείνο που θα προέκυπτε με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης.

Η διοίκηση του e-ΕΦΚΑ καλεί τους συνταξιούχους που πληρούν τα κριτήρια, αλλά δεν έχουν δει αυξήσεις στη σύνταξή τους, να υποβάλουν αίτηση επανυπολογισμού και επανεξέτασης του ποσού.

Η διαδικασία αυτή μπορεί να αποκαλύψει δικαιώματα σε μη καταβληθείσες αυξήσεις και αναδρομικά.

Ο επανυπολογισμός δεν αφορά το σύνολο των συνταξιούχων, αλλά για εκείνους που έχουν πολλά χρόνια εργασίας είναι μια σημαντική αναγνώριση. Μετά από δεκαετίες καταβολής εισφορών, η αναπροσαρμογή των ποσοστών επιτρέπει στους ασφαλισμένους να δουν αυξήσεις που ξεπερνούν τα 150–200 ευρώ το μήνα, ενώ τα αναδρομικά ενισχύουν άμεσα το εισόδημά τους. Παράλληλα, η διαδικασία αναδεικνύει και τις αδυναμίες του συστήματος, καθώς αρκετές συντάξεις παραμένουν σε εκκρεμότητα λόγω καθυστερήσεων στον έλεγχο των στοιχείων.

Παραδείγματα αδικιών

– Ασφαλισμένος με 20 έτη στο πρώην ΙΚΑ και επιπλέον 20 έτη στον πρώην ΟΑΕΕ. Αν και συνολικά διαθέτει 40 χρόνια ασφάλισης, λαμβάνει σύνταξη με μείωση 30% λόγω πρόωρης αποχώρησης, καθώς δεν έχει συνυπολογιστεί η διαδοχική ασφάλιση. Για τη διόρθωση του σφάλματος απαιτούνται έως και 4 έτη, με αποτέλεσμα μεγάλη απώλεια εισοδήματος.

– Συνταξιούχος που αποχώρησε το 2017 με 38 έτη ασφάλισης και σύνταξη 1.200 ευρώ, μετά τον επανυπολογισμό θα πάρει σύνταξη 1.316 ευρώ, μηνιαία αύξηση κατά 116 ευρώ και αναδρομικά 7.540 ευρώ.

Απαιτείται ενεργοποίηση των συνταξιούχων

Σύμφωνα με τον κ. Ρίζο, αν και ο ΕΦΚΑ αναγνωρίζει τις καθυστερήσεις, καλεί τους συνταξιούχους να ελέγξουν προληπτικά τις αποφάσεις συνταξιοδότησής τους και να προβούν σε αίτηση επανεξέτασης εφόσον διαπιστώνουν απόκλιση από τα δικαιούμενα ποσά. Πολλοί από τους θιγόμενους δεν έχουν λάβει καμία σχετική ενημέρωση και αγνοούν ότι ενδέχεται να δικαιούνται αύξηση και αναδρομικά.

Σε άλλες περιπτώσεις, η καθυστέρηση οφείλεται στο γεγονός ότι δεν έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός για λόγους τεχνικούς ή λόγω αδράνειας στην αξιολόγηση περιπτώσεων με διαδοχική ή παράλληλη ασφάλιση.

Σε κάθε σύνταξη που επανυπολογίζεται, θα επανυπολογιστούν και οι αυξήσεις για τα έτη 2023, 2024 και 2025, με βάση το νέο ποσό. Αν προκύψει προσωπική διαφορά με τον επανυπολογισμό, η αύξηση συμψηφίζεται και ο συνταξιούχος δεν έχει όφελος μέχρι η αύξηση να υπερκαλύψει τη διαφορά. Αν ο επανυπολογισμός δεν βγάλει προσωπική διαφορά τότε ο συνταξιούχος θα λάβει το επιπλέον ποσό.

Τα ποσά των αναδρομικών είναι μεικτά και οι κρατήσεις είναι 6% η παρακράτηση για την υγειονομική περίθαλψη. Κλιμακωτή παρακράτηση από 3% έως 14% λόγω της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης για τις συντάξεις που ξεπερνούν τα 1.400 ευρώ, καθώς και φόρος 20% επί του ποσού των αναδρομικών.

Διαβάστε επίσης:

Μητσοτάκης για κατάργηση προσωπικής διαφοράς: Πλέον είμαστε σε θέση να ικανοποιήσουμε το αίτημα των συνταξιούχων

Η αρχή του τέλους για την προσωπική διαφορά – Σε δυο δόσεις με πλήρη κατάργηση το 2027

Αλέξανδρος Βαρβέρης (e-ΕΦΚΑ): Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή θέμα αλλαγής των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης