Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζιόρτζια Μελόνι προωθεί μια πρωτοβουλία για την ασφάλεια της Ουκρανίας, με την παροχή fast-track βοήθειας.

Η πρόταση αυτή, γνωστή ως «NATO-light», αντιστοιχεί σε μια ρήτρα συλλογικής άμυνας τύπου ΝΑΤΟ, αλλά χωρίς ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία, και αποτελεί μέρος ευρύτερης συζήτησης των Ευρωπαίων ηγετών για τον τρόπο ενίσχυσης της Ουκρανίας μετά την απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να υποστηρίξει εγγυήσεις ασφάλειας για τη χώρα που έχει πληγεί από τον πόλεμο, αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg.

1

Το ιταλικό σχέδιο για άμεση βοήθεια στην Ουκρανία

Το σχέδιο της Μελόνι αναγνωρίζει ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ παραμένει μη ρεαλιστική, αλλά προσφέρει έναν μηχανισμό συλλογικής βοήθειας ως την επόμενη καλύτερη επιλογή, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν τις συζητήσεις. Αν και η «ελαφριά» εκδοχή του ΝΑΤΟ απέχει από τη δέσμευση συλλογικής άμυνας που προβλέπει το Άρθρο 5 της Χάρτας της Συμμαχίας, θα υποχρεώνει τις χώρες που έχουν υπογράψει διμερείς συμφωνίες με την Ουκρανία να συνεννοούνται άμεσα για την αντίδρασή τους σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης.

Οι προτεινόμενες επιλογές περιλαμβάνουν την παροχή ταχείας και διαρκούς αμυντικής υποστήριξης στο Κίεβο, οικονομική βοήθεια, ενίσχυση του ουκρανικού στρατού και την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία. Δεν είναι σαφές ακόμη αν το σχέδιο θα περιλαμβάνει την αποστολή στρατευμάτων από μεμονωμένες ευρωπαϊκές χώρες στην Ουκρανία.

Μια πρόσφατη συνάντηση στον Λευκό Οίκο μεταξύ Τραμπ, του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι και Ευρωπαίων ηγετών ενίσχυσε τη δέσμευση των ΗΠΑ για εγγυήσεις ασφάλειας. Η εξέλιξη αυτή έφερε ανακούφιση στην Ευρώπη, ιδίως μετά την αρχική προσέγγιση Τραμπ προς τη Μόσχα, έπειτα από τη σύνοδο στην Αλάσκα με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. Την ίδια στιγμή, ο Τραμπ απέκλεισε την αποστολή Αμερικανών στρατιωτών στην Ουκρανία, αφήνοντας ωστόσο ανοιχτό το ενδεχόμενο παροχής αεροπορικής υποστήριξης.

Οι εγγυήσεις ασφαλείας

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εργάζονται ήδη για τη διαμόρφωση εγγυήσεων, μεταξύ άλλων ενός σχεδίου αποστολής γαλλικών και βρετανικών στρατευμάτων στην Ουκρανία στο πλαίσιο μιας πιθανής συμφωνίας ειρήνης. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σαφές πώς η πρόταση της Μελόνι θα ενταχθεί στις συνολικές συζητήσεις. Μια από τις επιλογές που εξετάζονται είναι η χρήση της διμερούς συμφωνίας Ρώμης-Κιέβου του 2024, που περιλαμβάνει αμοιβαίες ρυθμίσεις ασφαλείας, ως πρότυπο για τον μηχανισμό. Οι συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και ενδέχεται να τροποποιηθούν, σύμφωνα με πηγές που ζήτησαν να παραμείνουν ανώνυμες.

Η ιταλική κυβέρνηση δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό. Ο Ιταλός υπουργός, Άμυνας Γκουίντο Κροσέτο, δήλωσε πάντως στην εφημερίδα La Repubblica ότι η ιδέα της Μελόνι είναι ότι το ΝΑΤΟ, ως αμυντική συμμαχία, θα μπορούσε να εξασφαλίσει την προστασία μιας ξένης χώρας όπως η Ουκρανία. Εναλλακτικά, μεμονωμένες χώρες θα μπορούσαν να δεσμευτούν να το πράξουν. Όπως τόνισε, «τελικά θα επιλεγεί ο καλύτερος μηχανισμός. Σίγουρα, με το ΝΑΤΟ, θα εξασφαλιζόταν ένα ανώτερο αποτρεπτικό μέσο».

Η Μελόνι ήταν η πρώτη που πρότεινε να δοθούν στην Ουκρανία οι εγγυήσεις ασφάλειας του ΝΑΤΟ χωρίς να γίνει μέλος, μια προσέγγιση που άφησε ορισμένους διπλωμάτες σε αμηχανία. Τον Μάρτιο είχε δηλώσει ότι αυτή η λύση θα ήταν πιο βιώσιμη και αποτελεσματική από την αποστολή στρατευμάτων στο έδαφος.

Το Άρθρο 5, θεμέλιο της Συμμαχίας, απαιτεί αμοιβαία προστασία σε περίπτωση επίθεσης εναντίον οποιουδήποτε μέλους. Η Ρωσία έχει επανειλημμένως αντιταχθεί στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας ότι αυτή ήταν ένας από τους λόγους που οδήγησαν στην πλήρη εισβολή το 2022.

Ο παράγοντας Μελόνι

Η Μελόνι, που ηγείται της τέταρτης μακροβιότερης κυβέρνησης στην Ιταλία και είναι μακροχρόνια σύμμαχος του Ζελένσκι, επιχειρεί να ισορροπήσει μεταξύ της διατήρησης καλών σχέσεων με τον Τραμπ και της στήριξης του Κιέβου, παρουσιάζοντας τον εαυτό της ως «γεφυροποιό» μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ. Παρά τις αρχικές ανησυχίες για τις αιφνιδιαστικές κινήσεις Τραμπ στην εξωτερική πολιτική, οι σχέσεις έχουν βελτιωθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες.

Κατά το καλωσόρισμά της στην Ουάσιγκτον, ο Τραμπ χαρακτήρισε τη Μελόνι «μεγάλη ηγέτιδα και πηγή έμπνευσης», αναγνωρίζοντας τη σταθερότητά της. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός τόνισε ότι η πρότασή της ξεκινά από το μοντέλο του Άρθρου 5 σε ιταλικό πλαίσιο, και ότι η Ευρώπη είναι πάντα έτοιμη να φέρει νέες πρωτοβουλίες για ειρήνη και διάλογο, κάτι που πρέπει να οικοδομηθεί συλλογικά.

Διαβάστε επίσης

Νέο δικαστικό μπλοκ στο αίτημα για δημοσίευση της κατάθεσης της ένορκης επιτροπής στην υπόθεση Έπσταϊν

Ισραήλ: Ξεκίνησαν τα «πρώτα στάδια» κατάληψης της Πόλης της Γάζας, λέει ο εκπρόσωπος του στρατού

ΟΗΕ: Η απειλή του Ισλαμικού κράτους παραμένει υψηλή – Αποτροπή της επιστροφής του στη Συρία ζητεί η Ελλάδα