Αγώνας δρόμου για την ευρωπαϊκή και διεθνή διπλωματία με το μέλλον της Ουκρανίας να κρίνεται σε διαδοχικές συναντήσεις κορυφής, τηλεδιασκέψεις και παρασκηνιακές διαβουλεύσεις.

Το διακύβευμα είναι σαφές: να αποφευχθεί η παραχώρηση εδαφών από το Κίεβο στη Ρωσία και να διασφαλιστεί η χώρα με ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας έναντι των ρωσικών σχεδίων.

1

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξασφάλισαν από τον Ντόναλντ Τραμπ τη δέσμευση για αμερικανική συνδρομή. Ωστόσο, ο Αμερικανός πρόεδρος έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι το βάρος της ασφάλειας των ανατολικών συνόρων της Ευρώπης πρέπει να το σηκώσει πρωτίστως η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το μήνυμα ήταν σαφές: οι ΗΠΑ θα παραμείνουν παρούσες, αλλά η πρωτοβουλία και η χρηματοδότηση θα βαρύνουν τους Ευρωπαίους.

Η τηλεδιάσκεψη των 27 και η «συμμαχία των προθύμων»

Σε αυτό το πλαίσιο, πραγματοποιείται σήμερα τηλεδιάσκεψη της «συμμαχίας των προθύμων» με τη συμμετοχή περίπου 30 χωρών, παρουσία του Εμανουέλ Μακρόν και του Όλαφ Σολτς.

Παράλληλα, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα συγκάλεσε για τις 14:00 έκτακτη τηλεδιάσκεψη κορυφής των 27, στην οποία μετέχει και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με κεντρικό θέμα την αποτίμηση της συνόδου στον Λευκό Οίκο και τον συντονισμό για τα επόμενα βήματα.

Οπως ανέφερε το Bloomberg Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα εργαστούν άμεσα για να παράσχουν ισχυρές εγγυήσεις ασφάλειας στην Ουκρανία, ανοίγοντας τον δρόμο για μια ιστορική συνάντηση των προέδρων Πούτιν και Ζελένσκι, σύμφωνα με άτομα με γνώση του θέματος που επικαλείται το πρακτορείο Βloomberg.

Οι εγγυήσεις θα επικεντρωθούν στην ενίσχυση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Ουκρανίας χωρίς κανέναν περιορισμό, όπως ο αριθμός των δυνάμεών της, ανέφεραν τα ίδια πρόσωπα στο πρακτορείο, υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Στόχος είναι να αποφευχθεί η από πλευράς Ρωσίας απαίτηση για περιορισμούς στο στρατό του Κιέβου ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας.

Υπενθυμίζεται ότι η σύνοδος στο Λευκό Οίκο μεταξύ Τραμπ, Ζελένσκι και Ευρωπαίων ηγετών τη Δευτέρα έφερε σαφέστερη δέσμευση της αμερικανικής κυβέρνησης για την ασφάλεια της Ουκρανίας, προκαλώντας ανακούφιση στο Κίεβο και την Ευρώπη, οι οποίοι είχαν ανησυχίες για τυχόν αλλαγή στάσης του Τραμπ προς τη Μόσχα, μετά τις συνομιλίες με τον Πούτιν.

O Τραμπ δήλωσε στο Truth Social:

«Στη συνάντηση συζητήσαμε εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία από ευρωπαϊκές χώρες με συντονισμό των ΗΠΑ». Την Τρίτη, οι ηγέτες της ΕΕ θα ενημερωθούν εξ αποστάσεως για τα αποτελέσματα. Το πακέτο εγγυήσεων ασφάλειας θα βασιστεί επίσης στο έργο της λεγόμενης «συμμαχίας των προθύμων», μιας ευρωπαϊκής ομάδας υπό την ηγεσία του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας, και αναμένεται να περιλαμβάνει μια πολυεθνική δύναμη στο μέλλον, ανέφεραν οι ίδιες πηγές. Η μορφή της δεν έχει ακόμη καθοριστεί, πρόσθεσαν.

Οι ηγέτες εξέφρασαν γενική υποστήριξη για εγγυήσεις «τύπου άρθρου 5», αναφερόμενες στη ρήτρα συλλογικής άμυνας του ΝΑΤΟ, πρόταση που διατύπωσε η Ιταλίδα πρωθυπουργός Μελόνι στη συνάντηση της Δευτέρας, αλλά επισημάνθηκε ότι οι λεπτομέρειες και ο ρόλος των ΗΠΑ πρέπει να ξεκαθαριστούν πρώτα από τους αρμόδιους.

Μακρόν: «Δεν έχουμε εμπιστοσύνη στον Πούτιν»

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεν μάσησε τα λόγια του: χαρακτήρισε τον Ρώσο πρόεδρο αναξιόπιστο και «αρπακτικό», δίνοντας τον τόνο της ευρωπαϊκής καχυποψίας πριν από την τηλεδιάσκεψη της «συμμαχίας των προθύμων». Η δυσπιστία αυτή κυριαρχεί στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καθώς η πιθανότητα διμερούς συνάντησης Πούτιν-Ζελένσκι επανέρχεται δυναμικά στην ατζέντα.

ΝΑΤΟ: Όχι ένταξη, αλλά εγγυήσεις τύπου «άρθρου 5»

Ο νέος γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, υπογράμμισε από την Ουάσινγκτον ότι η ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία δεν βρίσκεται στο τραπέζι. Ωστόσο, εξετάζεται η παροχή ειδικού καθεστώτος ασφαλείας στο Κίεβο, αντίστοιχου με το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ περί συλλογικής άμυνας. Πρόκειται για ένα σχήμα που θα μπορούσε να δώσει στην Ουκρανία ισχυρές δεσμεύσεις χωρίς επίσημη ένταξη.

Λαβρόφ: Η Ρωσία δεν απορρίπτει κανένα σχήμα για τη συζήτηση της ειρηνευτικής διαδικασίας στην Ουκρανία

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ, σχολιάζοντας τη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα, τόνισε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ και η ομάδα του εμφανίστηκαν «ειλικρινείς» στην πρόθεσή τους να επιτύχουν μια μακροπρόθεσμη και βιώσιμη ειρήνη. Ο Λαβρόφ επεσήμανε πως η ατμόσφαιρα στη συνάντηση Πούτιν-Τραμπ ήταν «πολύ καλή» και αντιπαρέβαλε τη στάση των ΗΠΑ με αυτήν της Ευρώπης, η οποία –όπως είπε– περιορίζεται στο να ζητά κατάπαυση πυρός ενώ συνεχίζει να εξοπλίζει την Ουκρανία.

Μεντβέντεφ: «Η Ευρώπη απέτυχε να υπερισχύσει του Τραμπ»

Ακόμη πιο σκληρός, ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ χαρακτήρισε τη σύνοδο αποτυχία των Ευρωπαίων να κάμψουν τον Τραμπ. Με δηλώσεις του στο X, έκανε λόγο για έναν «αντιρωσικό πολεμοχαρή συνασπισμό των προθύμων» που επιχείρησε να επηρεάσει τον Αμερικανό πρόεδρο χωρίς επιτυχία.

Επέκρινε επίσης τον Ζελένσκι, αφήνοντας αιχμές για το πώς θα παρουσιάσει στον ουκρανικό λαό το ζήτημα των εδαφικών παραχωρήσεων και των εγγυήσεων ασφαλείας.

Όλα δείχνουν ότι η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε μια κρίσιμη καμπή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, μέσω Τραμπ, διαμηνύουν ότι η πρωτοβουλία πλέον ανήκει στους Ευρωπαίους.

Οι Ρώσοι επιχειρούν να εμφανιστούν πρόθυμοι για «ειλικρινή ειρήνη», ενώ η Ουκρανία παραμένει εγκλωβισμένη ανάμεσα στις πιέσεις για συμβιβασμούς και στις ελπίδες για πραγματικές εγγυήσεις.

Η εβδομάδα που ξεκίνησε αναμένεται να κρίνει όχι μόνο την πορεία του πολέμου, αλλά και το αν η Ευρώπη θα αποδείξει ότι μπορεί να σηκώσει το βάρος της ιστορικής αυτής πρόκλησης.

Διαβάστε επίσης:

Ρούμπιο: Ο Πούτιν έχει συμφωνήσει να συναντηθεί με τον Ζελένσκι κι εργαζόμαστε γι’ αυτό

Ισπανία: Οι πυρκαγιές έκαψαν επιπλέον 300.000 στρέμματα σε ένα 24ωρο

Μακρόν-Στάρμερ: Θα προεδρεύσουν της συνεδρίασης του «συνασπισμού των προθύμων»