Η ηλιόλουστη Ελλάδα ίσως να μη φέρνει αμέσως στον νου μια χώρα με υψηλές αμυντικές δαπάνες — όμως μόνο τέσσερις σύμμαχοι του ΝΑΤΟ ξόδεψαν μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ τους για την άμυνα από όσα ξόδεψε η μεσογειακή χώρα πέρυσι, αναφέρει σε άρθρο του το CNBC.

Εκτός από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΝΑΤΟ, η λίστα περιλαμβάνει την Πολωνία, τη Λετονία και την Εσθονία, που αύξησαν δραστικά τις αμυντικές τους δαπάνες ως απάντηση στη ρωσική επιθετικότητα τα τελευταία χρόνια.

1

Η Ελλάδα, από την άλλη, διαχρονικά διατηρεί υψηλές αμυντικές δαπάνες, διαθέτοντας περίπου το 3,1% του ΑΕΠ της για την άμυνα το 2024.

Στο επίκεντρο των ελληνικών αμυντικών δαπανών βρίσκεται η τεταμένη και συχνά συγκρουσιακή σχέση της Αθήνας με την Τουρκία, επίσης σύμμαχο του ΝΑΤΟ, αναφέρει το άρθρο.

Εντάσεις με την Τουρκία

Η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν «πολλές εκκρεμότητες ιστορικά», δήλωσε ο Jacob Kirkegaard, συνεργάτης στο Bruegel, στο CNBC.

Οι εντάσεις ανάμεσα στις δύο χώρες χρονολογούνται εδώ και αρκετές εκατοντάδες χρόνια και περιλαμβάνουν πόλεμο, τον ξεριζωμό άνω του ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, συγκρούσεις για τον έλεγχο της Κύπρου και έντονες γεωγραφικές διαφωνίες λόγω των πολλών ελληνικών νησιών, όπως εξήγησε.

«Υπάρχει μεγάλος αριθμός ελληνικών νησιών πολύ κοντά στις τουρκικές ακτές, τα οποία, θεωρητικά, η Τουρκία θα μπορούσε να εισβάλει σχετικά εύκολα», είπε ο Kirkegaard. «Η Ελλάδα παραδοσιακά διατηρεί σημαντική στρατιωτική παρουσία σχεδόν σε όλα αυτά τα νησιά, κάτι που είναι δαπανηρό, καθώς απαιτεί πολλά στρατιωτικά φυλάκια.»

Οι ανησυχίες για την «τουρκική απειλή» παραμένουν ακόμη και σήμερα επίκαιρες, σύμφωνα με τον Γιώργο Τζογόπουλο, ερευνητή στο ΕΛΙΑΜΕΠ.

«Η Ελλάδα ξοδεύει πολλά για την άμυνα για να προστατεύσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα», δήλωσε.

Η αστάθεια σε γειτονικές χώρες και περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Μέσης Ανατολής, και κυρίως η «δυναμική πολιτική» της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, καθιστούν κρίσιμη τη συνέχιση των υψηλών αμυντικών δαπανών της Ελλάδας, πρόσθεσε ο Τζογόπουλος.

«Η Ελλάδα δεν έχει άλλη επιλογή από το να είναι έτοιμη για όλα τα σενάρια», είπε χαρακτηριστικά.

Στρατιωτική υπερδύναμη;

Παρά τον μεγάλο αμυντικό προϋπολογισμό της, η στρατιωτική ισχύς της Ελλάδας παρουσιάζει αδυναμίες, όπως λένε οι ειδικοί.

Για παράδειγμα, η χώρα εστιάζει όλο και περισσότερο στην απόκτηση προηγμένων οπλικών συστημάτων, ιδίως μετά τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, ανέφερε στο CNBC ο Wolfango Piccoli, συν-πρόεδρος της εταιρεία παροχής συμβούλων Teneo.

Ωστόσο, μεγάλο μέρος αυτών των δαπανών γίνεται στο εξωτερικό.

Αλλά, σημείωσε, «μεγάλο μέρος αυτών των δαπανών έχει κατευθυνθεί στο εξωτερικό».

«Η χώρα εξακολουθεί να στερείται μιας ισχυρής εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και μια βασική προτεραιότητα πρέπει να είναι η δημιουργία και η διατήρηση μιας εγχώριας βιομηχανικής βάσης που μπορεί να μειώσει την εξάρτηση από τους ξένους προμηθευτές όπλων», δήλωσε ο Piccoli.

Ο Kirkegaard πρόσθεσε ότι υπάρχουν και πρακτικά προβλήματα: πολλά από τα άρματα του ελληνικού στρατού είναι σχετικά παλιά και το προσωπικό δεν είναι εκπαιδευμένο για την χρήση τους σε μεγάλους σχηματισμούς. Ο εξοπλισμός είναι επίσης συχνά πολύ διασκορπισμένος στα νησιά της χώρας.

«Επομένως, θα ήταν λάθος, στην περίπτωση της Ελλάδας, να εξισώσουμε τις δαπάνες με επίπεδο των στρατιωτικών δυνατοτήτων», δήλωσε ο Kirkegaard.

Η Ελλάδα στο ΝΑΤΟ

Καθώς οι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ συγκεντρώνονται αυτήν την εβδομάδα, το υψηλό επίπεδο αμυντικών δαπανών της Ελλάδας θα ενισχύει τη φωνή της εντός της Συμμαχίας των 32 μελών.

Οι δαπάνες έχουν ήδη ενισχύσει τις σχέσεις της Ελλάδας με μεγάλες δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία, εν μέρει επειδή αυτές οι χώρες προμηθεύουν στρατιωτικό εξοπλισμό την Αθήνα, ανέφερε ο Piccoli.

«Οι αμυντικές δαπάνες στην Ελλάδα λειτουργούν επίσης ως εργαλείο γεωπολιτικής επιρροής, ενισχύοντας τη θέση της και τις εγγυήσεις ασφάλειας σε ένα περίπλοκο περιβάλλον», πρόσθεσε.

Στην κορυφή της ατζέντας της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ θα βρεθούν οι αμυντικές δαπάνες, με το Reuters να αναφέρει ότι τα μέλη του συνασπισμού συμφώνησαν κατ’ αρχήν να αυξήσουν τον στόχο τους για τις δαπάνες αυτές στο 5% του ΑΕΠ τους. Αυτό περιλαμβάνει 3,5% για παραδοσιακά αμυντικά θέματα και 1,5% για άλλα θέματα, όπως οι υποδομές και η κυβερνοασφάλεια.

Το άλμα προς τον στόχο του 5% θα είναι πολύ μικρότερο για την Ελλάδα σε σύγκριση με πολλά άλλα έθνη, αλλά ακόμη και η Αθήνα μπορεί να μην καταφέρει να φτάσει τον στόχο, εκτίμησε ο Kirkegaard.

«Μπορεί η Ελλάδα να είναι μία από τις χώρες που θα ανταποκριθεί ιδιαίτερα σε αυτούς τους νέους στόχους του ΝΑΤΟ; Όχι, νομίζω ότι η απάντηση είναι όχι, διότι η ευρύτερη μετατόπιση στα επίπεδα δαπανών του ΝΑΤΟ οφείλεται στη ρωσική επιθετικότητα, η οποία δεν είναι, ξέρετε, η κύρια στρατιωτική πρόκληση της Ελλάδας», δήλωσε.

Διαβάστε επίσης: 

ΝΑΤΟ: Συμβιβαστική κατ’ αρχήν συμφωνία για αμυντικές δαπάνες στο 5%, με μία «εξαίρεση»

Πούτιν: Η Ρωσία αυξάνει την παραγωγή των υπερηχητικών πυραύλων Oreshnik

Λευκός Οίκος: Ο Τραμπ θα προωθήσει την αύξηση των αμυντικών δαπανών του ΝΑΤΟ στη Σύνοδο Κορυφής