Πώς οι τράπεζες σχεδιάζουν να καταργήσουν χιλιάδες θέσεις εργασίας

Κάτι ενδιαφέρον συνέβη το περασμένο τρίμηνο στη σουηδική οικονομία. Η μοναδική μεγάλη τράπεζα που κατάφερε να περικόψει τις δαπάνες, συμβαίνει να βρίσκεται και πίσω από τα πιο τολμηρά σχέδια στο τραπεζικό σύστημα για την αντικατάταση των ανθρώπων από μηχανές.

Η Nordea Bank AB, της οποίας ο διευθύνων σύμβουλος Casper von Koskull λέει ότι η τραπεζική βιομηχανία μπορεί να έχει μόνο τους μισούς από τους σημερινούς εργαζομένους της σε μία δεκαετία, περικόπτει 6.000 από αυτές τις θέσεις εργασίας. Ο Von Koskull λέει ότι η προσαρμογή είναι ο μοναδικός τρόπος να παραμείνεις ανταγωνιστικός στο μέλλον, με την αυτοματοποίηση και τα ρομπότ να αντικαθιστούν τους ανθρώπους σε όλα, από τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων μέχρι το να απαντούν σε τηλέφωνα από πελάτες λιανικής.

Αν και πολλοί στη χρηματοπιστωτική αγορά έχουν δυσκολευτεί να χωνέψουν αυτό το μήνυμα, τα τελευταία τραπεζικά αποτελέσματα στη Σουηδία υποδεικνύουν ότι τα στελέχη μίας από τις πιο τεχνολογικά εξελιγμένες γωνιές του πλανήτη αντλούν έμπνευση από τη Nordea.

Στη SEB AB, ο διευθύνων σύμβουλος Johan Torgeby λέει τώρα πως “ό,τι μπορεί να αυτοματοποιηθεί, θα αυτοματοποιηθεί”.

Η Nordea, που είναι η μοναδική παγκοσμίως συστημική τράπεζα στη Σκανδιναβία, είδε τα συνολικά της κόστη να μειώνονται κατά 11% στο δεύτερο τρίμηνο, συγκριτικά με έναν χρόνο πριν, καθώς ο αριθμός των εργαζομένων της έπεσε κατά 8%, σε περίπου 29.300. Συγκριτικά, η Barclays, που έχει περίπου την ίδια αγοραία αξία με τη Nordea, είχε σχεδόν 80.000 εργαζομένους στα τέλη του 2017, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία (αν και τα assets της Barclays είναι υπερδιπλάσια από αυτά της Nordea).

Οι SEB, Svenska Handelsbanken AB και Swedbank AB όλες αναγνωρίζουν ότι η προσθήκη τεχνολογίας είναι κλειδί. Όμως έχουν διαφορετικές απόψεις για την έκταση στην οποία οι άνθρωποι πρέπει να αντικατασταθούν από ρομπότ και έχουν υπάρξει πολύ πιο συγκρατημένοι ως προς τις περικοπές θέσεων εργασίας από τη Nordea. Κάποιες τράπεζες έχουν μάλιστα προχωρήσει σε αθρόες προσλήψεις για να εντάξουν στο δυναμικό τους ειδικού στην τεχνολογία και επιστήμονες υπολογιστών.

Τα χαμηλότερα κόστη της Nordea τη βοήθησαν να παρουσιάσει μία αύξηση των λειτουργικών της κερδών κατά 31% σε ετήσια βάση το προηγούμενο τρίμηνο, η καλύτερη επίδοση μεταξύ των τεσσάρων κύριων τραπεζών της Σουηδίας. Και αφού περίμεναν ένα χρόνο να αποδώσει το ψηφιακό πλάνο της Nordea, οι επενδυτές ανταμείφθηκαν όταν τα οικονομικά αποτελέσματα της τράπεζας πυροδότησαν την καλύτερη επίδοση της μετοχής της από τις αρχές Φεβρουαρίου.

Άλλες σουηδικές τράπεζες προσπαθούν τώρα να αυτοματοποιηθούν περισσότερο και να το κάνουν ταχύτερα. Ο Torgeby της SEB λέει ότι αναμφίβολα η νέα τεχνολογία “επηρεάζει τις καταναλωτικές συμπεριφορές και τα υπάρχοντα επιχειρηματικά μοντέλα των τραπεζών”.

Και μία τράπεζα που προηγουμένως είχε επιμείνει στην απροθυμία της να αντικαταστήσει υποκαταστήματά της με αυτόματα φαίνεται επίσης να προσαρμόζει την προσέγγισή της. Ο διευθύνων σύμβουλος της Handelsbanken, Anders Bouvin, τώρα λέει ότι η μεγαλύτερη διείσδυση στο digital θα καταστήσει τις λειτουργίες της τράπεζας πιο αποδοτικές, και θέλει οι διευθυντές να προωθήσουν “στρατηγικές πρωτοβουλίες για επιχειρηματική ανάπτυξη και βελτίωση της αποδοτικότητας”.

Η Handelsbanken σχεδιάζει να αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες μετά το τρίτο τρίμηνο. Τα σουηδικά ΜΜΕ έχουν αναφέρει ότι τα σχέδια αυτοματοποίησης της τράπεζας μπορεί να αφήσουν άνεργους περίπου 2.000 υπαλλήλους, αν και ο Bouvin έχει πει μέχρι τώρα ότι δεν θέλει να απολύσει κόσμο.

Στη Swedbank, η διευθύνουσα σύμβουλος Birgitte Bonnesen αναζητά τρόπους να αυτοματοποιήσει περισσότερες υπηρεσίες από το 2016, όταν ανέλαβε το πόστο της. Η τράπεζα, που εδώ και σχεδόν δύο χρόνια έχει ένα ξεχωριστό ψηφιακό τμήμα, έχει επίσης επικεντρωθεί στην αυτοματοποίηση των αιτήσεων για υποθήκες.

Ωστόσο, μέχρι σήμερα η μοναδική σουηδική τράπεζα που έχει δει το προσωπικό της να μειώνεται σημαντικά είναι η Nordea. Υπήρχαν περίπου 2.500 εργαζόμενοι λιγότεροι εκεί στα τέλη του δεύτερου τριμήνου, σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα. Εν τω μεταξύ, ο αριθμός των εργαζομένων στις άλλες τρεις τράπεζες παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητος.

Ο Von Koskull λέει ότι δεν είναι μόνο ο τραπεζικός κλάδος που πρέπει να περάσει αυτήν την προσαρμογή.

“Πρέπει όλοι να κατανοήσουμε ότι η βιομηχανία μας, και πολλές άλλες βιομηχανίες και η κοινωνία, περνούν μία τεράστια αλλαγή”, είπε σε συνέντευξή του νωρίτερα αυτόν το μήνα. Και αυτό είναι κάτι για το οποίο “πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι”.