Τα άλλα κράτη συχνά κοιτάζουν προς την Σκανδιναβία για έμπνευση σχετικά με τις οικογενειακές πολιτικές. Οι παροχές παιδικής φροντίδας της περιοχής είναι από τις πιο γενναιόδωρες στον κόσμο, υποστηρίζοντας τους γονείς από τις πρώτες ημέρες της εγκυμοσύνης μέχρι το σχολείο και πέρα από αυτό.
Στην πρόσφατη κατάταξη για τις καλύτερες χώρες για την ανατροφή παιδιών, τέσσερα σκανδιναβικά κράτη βρίσκονται στην πρώτη πεντάδα. Η Σουηδία απέσπασε την πρώτη θέση (από το νούμερο δύο πέρυσι), ακολουθούμενη από τη Δανία και τη Νορβηγία. Η Φινλανδία είναι στην πέμπτη θέση. Σύμφωνα με τους ερευνητές, που μελέτησαν συνολικά 80 χώρες, η υψηλή τους βαθμολογία βασίζεται σε έναν συνδυασμό κρατικής στήριξης και φιλικής προς την οικογένεια κουλτούρας.
Τα βασικά για τα μωρά
Ένα από τα πιο γνωστά χαρακτηριστικά της σκανδιναβικής ανατροφής παιδιών είναι το Πακέτο Μτρότητας της Φινλανδίας ή «baby box», το οποίο δίνεται σε όλες τις νέες μητέρες από τη δεκαετία του 1930. Περιέχει ρούχα, προϊόντα φροντίδας και ένα βιβλίο πρώτης ανάγνωσης. Στη σημερινή συσκευασία, η οποία επανεξετάζεται ετησίως, υπάρχουν 64 αντικείμενα.
Το ίδιο το χαρτονένιο κουτί έχει γίνει κάτι σαν σύμβο. Στα περισσότερα φινλανδικά σπίτια, χρησιμεύει και ως κούνια για το νεογέννητο μωρό. Το σύστημα έχει βρει μιμητές σε παγκόσμιο επίπεδο, με τη Σκωτία να κάνει κάτι παρόμοιο και τοπικά προγράμματα στον Καναδά και τη Μαλαισία. Ορισμένες εταιρείες τα προσφέρουν ιδιωτικά.
Έπειτα, υπάρχουν οι γενναιόδωρες πολιτικές φροντίδας των παιδιών. Η Φινλανδία παρέχει δωρεάν παιδικούς σταθμούς για όλα τα παιδιά ηλικίας από οκτώ μηνών έως την έναρξη της επίσημης εκπαίδευσης σε ηλικία επτά ετών.
Το σουηδικό παράδειγμα
Στη Σουηδία, οι γονείς δικαιούνται γονική άδεια 16 μηνών, που το πρώτο έτος πληρώνεται σε ποσοστό 80% του μισθού τους. Οι γονείς λαμβάνουν επίσης ένα μηνιαίο επίδομα τέκνου ύψους 1.050 σουηδικών κορωνών (113 δολαρίων) ανά παιδί και μπορούν να το χρησιμοποιήσουν για να αντισταθμίσουν το κόστος του παιδικού σταθμού (förskola), το οποίο είναι μόνο περίπου 200 κορώνες το μήνα. Εάν οι γονείς πρέπει να αφιερώσουν χρόνο για να φροντίσουν άρρωστα παιδιά, δικαιούνται να συνεχίσουν να λαμβάνουν το 80% της αμοιβής τους.
Σχεδόν όλα τα σουηδικά παιδιά παρακολουθούν προσχολική αγωγή από 18 μηνών έως την έναρξη της επίσημης εκπαίδευσης στην ηλικία των έξι ετών. Ως πρόσθετο όφελος, τα άτομα με καροτσάκια ταξιδεύουν δωρεάν σε λεωφορεία στις μεγάλες πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Στοκχόλμης.
Επιστροφή στο δάσος
Οι Δανοί έχουν αναγνωριστεί από πολύ παλιά ως πρωτοπόροι στην παιδική φροντίδα των πρώτων χρόνων. Το κίνημα των Δασικών Σχολείων, για παράδειγμα, ξεκίνησε στη Δανία. Το προσωπικό και τα παιδιά ξοδεύουν το χρόνο τους σε εξωτερικούς χώρους, συνήθως σε δασικές εκτάσεις, και δίνεται έμφαση στο παιχνίδι με αντικείμενα που βρίσκουν εκεί αντί για εμπορικά παιχνίδια. Οι υποστηρικτές τους λένε ότι βελτιώνουν τον φυσικό συντονισμό και ενθαρρύνουν τα παιδιά να είναι αυτοδύναμα.
Οι χρεώσεις παιδικής φροντίδας στη Δανία περιορίζονται στο 30% του πραγματικού κόστους για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς, τα νηπιαγωγεία και τα κέντρα μετά το σχολείο. Οι συνήθεις χρεώσεις είναι χαμηλότερες από 3.900 δανέζικες κορώνες (590 δολάρια) το μήνα.
Οι Νορβηγοί γονείς δικαιούνται ένα σταθερό επίδομα πρόνοιας τέκνου ύψους 1.054 νορβηγικών κορωνών (123 δολάρια) ανά παιδί ανά μήνα, το οποίο διπλασιάζεται για μονογονεϊκές οικογένειες. Τα νηπιαγωγεία είναι ανοικτά για έως και 10 ώρες την ημέρα και χρεώνουν το πολύ 2.500 κορώνες (290 δολάρια) ανά μήνα.
Η γονική άδεια καταβάλλεται με πλήρη αμοιβή για τις πρώτες 44 εβδομάδες ή στο 80% εάν οι γονείς επιλέξουν να πάρουν 54 εβδομάδες. Για να ενθαρρυνθούν και οι δύο γονείς να διαδραματίσουν το ρόλο τους, οι πατέρες πρέπει να λάβουν γονική άδεια τουλάχιστον έξι εβδομάδων ή να διακινδυνεύσουν να χάσει η οικογένεια τις πληρωμές για την ίδια περίοδο.
Παρόλο που δεν μπήκε στην πρώτη δεκάδα, η Ισλανδία προσφέρει επιδόματα παιδιών που καταβάλλονται στους γονείς βάσει του πραγματικού καθαρού εισοδήματός τους. Επαναξιολογούνται δύο φορές το χρόνο για να ληφθούν υπόψη οι αλλαγές στα έσοδα. Κάθε γονέας έχει δικαίωμα γονικής άδειας τριών μηνών, συν επιπλέον τρεις μήνες από κοινού.
