Πόσα καταστήματα πρέπει να διατηρεί, τελικά, μια τράπεζα;

«Πόσα καταστήματα πρέπει να έχει μία τράπεζα;»

Το ερώτημα αυτό τέθηκε πριν από ενάμιση χρόνο –καλοκαίρι του 2018- σε κορυφαίο Έλληνα τραπεζίτη που βρέθηκε σε παρέα δημοσιογράφων σε ένα νησί του Αργοσαρωνικού.

Τα 250 καταστήματα είναι το ιδανικό, τα 300 είναι υπεραρκετά ήταν η απάντηση του.

Σήμερα 18 μήνες μετά, οι τρεις από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν μειώσει το αριθμό των καταστημάτων του δικτύου τους κάτω από τα 400. Και έχουν ακόμα δρόμο μπροστά τους, αφού στα τέλη του 2021 ο στόχος είναι το δίκτυο των Πειραιώς, Εθνικής, Alpha και Eurobank να μην ξεπερνά τα 1200 με 1250 καταστήματα. Τα «λουκέτα» στο δίκτυο είναι επακόλουθο των προγραμμάτων εθελούσιας εξόδου, με αποτέλεσμα η φυσική παρουσία των τραπεζών να συρρικνώνεται.

Σήμερα ουρές στις τράπεζες θα δει κανείς τις τελευταίες μέρες του μήνα. Όταν πρέπει να πληρωθούν οι υποχρεώσεις προς το δημόσιο. Αυτές είναι και οι μόνες μέρες που οι τράπεζες είναι γεμάτες από πελατεία –κυρίως από μεγάλης ηλικίας άτομα- που επιμένει να εξυπηρετηθεί στα γκισέ.

Το φυσικό δίκτυο νομοτελειακά πηγαίνει σε συρρίκνωση. Η τεχνολογία έχει τη δική της δυναμική και οι αλλαγές θα είναι σαρωτικές και μάλιστα πιο σύντομα από ότι αρχικά υπολογιζόταν.

Οι τράπεζες ακολουθούν λοιπόν την εποχή τους. Όμως η μετάβαση στο ψηφιακό μοντέλο είναι και χρονοβόρα και κοστοβόρα. Θα χρειαστεί να δαπανήσουν πάνω από 1 δισ. ευρώ για να έχουν ψηφιακή παρουσία, για να μην βρεθούν εκτός «αγοράς».

Τα «βαριά» συστήματα ξηλώνονται και προσπαθούν να «παντρέψουν» το παλιό με το καινούριο, εκπαιδεύοντας τόσο το προσωπικό τους, όσο και την πελατεία τους.

Διότι αν οι μεγαλύτερης ηλικίας πελάτες είναι προσκολλημένοι στο γκισέ και έμαθαν να χρησιμοποιούν τα ΑΤΜς λόγω των capital controls, οι νέοι, που είναι οι εν δυνάμει πελάτες των τραπεζών, δεν έχουν χειρότερο από την επίσκεψη σε τράπεζα…

Αυτοί, χρησιμοποιούν το κινητό τους τηλέφωνο όχι μόνο για να επικοινωνήσουν αλλά και για ένα πλήθος υπηρεσιών, που αφορούν την ενημέρωση τους, τη διασκέδαση τους, μέχρι την πληρωμή των υποχρεώσεων τους…..

Νομοτελειακά λοιπόν το τραπεζικό σύστημα αλλάζει όψη.

Καταστήματα κλείνουν, προσωπικό αποχωρεί –με πακέτα εθελούσιας-, αλλά και τις πρώτες απολύσεις να συμβαίνουν στον κλάδο.

Το 2010 που μπήκαμε στη δίνη της κρίσης οι ελληνικές τράπεζες είχαν 3.730 καταστήματα, 59.300 άτομα προσωπικό και δίκτυο 7.072 ΑΤΜ.

Στο τέλος του 2018 το δίκτυο καταστημάτων είχε περιοριστεί στα 1.870 καταστήματα, με 38.500 άτομα προσωπικό και 5.625 ΑΤΜ.

Την ίδια ώρα οι δέκα μεγαλύτερες ευρωπαϊκές τράπεζες -στη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Ελβετία-, έχουν ανακοινώσει φέτος περικοπές άνω των 60.000 θέσεων εργασίας.

Ενώ ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Moody’s, πρόσφατα άλλαξε το outlook του για τις τράπεζες παγκοσμίως σε αρνητικό από σταθερό, προειδοποιώντας ότι η «ψαλίδα στην κερδοφορία μεταξύ των ευρωπαϊκών τραπεζών και των ξένων ανταγωνιστικών τους θα ανοίξει ακόμη περισσότερο» μεσοπρόθεσμα, παρά τις μεγάλες μειώσεις που γίνονται σε επίπεδο προσωπικού.