Οι Έλληνες αποταμιευτές βρίσκονται τους τελευταίους μήνες αντιμέτωποι με τις αρνητικές αποδόσεις των παραδοσιακών καταθέσεων, αναζητούν νέα σύνθετα προϊόντα που θα τους αποφέρουν υψηλότερο έσοδο, και πλέον είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν το ανάλογο ρίσκο.

Εγκαταλείπουν λοιπόν ακόμα και τους λογαριασμούς προθεσμίας, καθώς η αποκλιμάκωση των επιτοκίων είναι ραγδαία, και όπως εκτιμούν τα αρμόδια τραπεζικά στελέχη, η πτωτική πορεία θα συνεχιστεί. Και στρέφονται σε πρώτη φάση στα ασφαλιστικά αποταμιευτικά προγράμματα που προσφέρουν αποδόσεις στο 1% με 1,2%.

Αντίθετα στους λογαριασμούς ταμιευτηρίου, στους τρεχούμενους και τους όψεως τα επιτόκια είναι ανύπαρκτα, ενώ στις καταθέσεις προθεσμίας ξεκινούν από το 0,05% και δεν ξεπερνούν το 0,3%. Τη διαφορά κάνει το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων προσφέροντας για 12μηνη κατάθεση ύψους από 5.000 ευρώ και άνω επιτόκιο 0,75%, που είναι από τα υψηλότερα στην ελληνική αγορά.

Σύμφωνα με τα τραπεζικά στελέχη η τάση θα συνεχίσει να είναι πτωτική και το 2020, γεγονός που θα οδηγήσει τους παραδοσιακούς καταθέτες να αναζητήσουν νέα σύνθετα προϊόντα για να τοποθετήσουν τα χρήματα τους, προϊόντα που θα τους προσφέρουν υψηλότερες αποδόσεις.

Ωστόσο αυτά τα προϊόντα προϋποθέτουν και την ανάληψη –μικρού ή μεγαλύτερου- ρίσκου από τον καταθέτη, ρίσκο που είναι συνάρτηση με το πόσο υψηλή απόδοση επιθυμεί να λάβει.

Ακόμα μεγαλύτερες αποδόσεις –σε βάθος χρόνου- υπόσχονται τα ασφαλιστικά επενδυτικά προγράμματα (unit linked), όμως ο επενδυτής για να προσποριστεί την απόδοση θα πρέπει να τηρήσει με συνέπεια τους όρους του προγράμματος

Σύμφωνα με τα αρμόδια στελέχη –της τραπεζικής και ασφαλιστικής αγοράς- φέτος αναμένεται ανοδική πορεία στη ζήτηση των νέας γενιάς ασφαλιστικών προγραμμάτων. Πρόκειται για προγράμματα που βάζουν «φραγή» στο ύψος της ενδεχόμενης ζημίας με την προϋπόθεση ότι το συμβόλαιο θα διατηρηθεί μέχρι τη λήξη του.

Αν και τα προγράμματα αυτά ενέχουν βαθμό ρίσκου προσφέρουν πολλαπλάσια απόδοση σε σχέση με τα επιτόκια καταθέσεων.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της τραπέζης της Ελλάδος το Νοέμβριο 2019, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο για όλες τις νέες καταθέσεις διαμορφώθηκε στο 0,19%, ενώ για τις υπάρχουσες καταθέσεις το μεσοσταθμικό επιτόκιο υποχώρησε στο 0,23%. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια τα επιτόκια και στις δύο κατηγορίες (νέες και υπάρχουσες καταθέσεις) έχει υποχωρήσει σχεδόν κατά 1 μονάδα. έναντι του 1,12% που ήταν τον Ιανουάριο του 2015. Ειδικά δε για τις καταθέσεις προθεσμίας η μείωση είναι μεγαλύτερη από 1,5%, καθώς τα επιτόκια προθεσμίας στις αρχές του 2017 ήταν στο 1,90% και πλέον κινούνται στο 0,3%.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και τώρα οι ελληνικές τράπεζες εξακολουθούν να προσφέρουν επιτόκια στους καταθέτες τους.

Ήδη στη Γερμανία πολλές τράπεζες, μετακυλίουν το κόστος των αρνητικών επιτοκίων στους καταθέτες πελάτες τους. Σύμφωνα με έρευνα της Μπούντεσμπανκ, το 60% των γερμανικών τραπεζών «χρεώνει» τους καταθετικούς λογαριασμούς των επιχειρήσεων και το 25% των τραπεζών επιβάλλει αρνητικά επιτόκια σε ιδιωτικές καταθέσεις, από ένα ποσό και πάνω.

Να σημειωθεί ότι στο σύνολο της EEυρωζώνης το κόστος για τις τράπεζες από τα αρνητικά επιτόκια της ΕΚΤ (-0,5%) υπολογίζεται σε 7 δισ ευρώ το χρόνο.