ΣτΕ: «Ναι» στην πρωινή προσευχή, αλλά μόνο για χριστιανούς ορθόδοξους μαθητές νηπιαγωγείων – δημοτικών

Η πρωινή προσευχή και ο εκκλησιασμός των μαθητών νηπιαγωγείων και δημοτικών είναι νόμιμοι και αναγκαίοι μόνο για τα παιδιά που ασπάζονται τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό.

Για τους υπόλοιπους μαθητές, κατά παράβαση του Συντάγματος, δεν προβλέφθηκε απαλλαγή τους από την καθημερινή προσευχή και τον εκκλησιασμό στις γιορτές.

Στην κρίση αυτή κατέληξε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, εξετάζοντας προσφυγή γονέων, με την οποία ζητούσαν την ακύρωση μέρους του Προεδρικού Διατάγματος 79/2017, για τέλεση κοινής προσευχής μαθητών και εκπαιδευτικών των νηπιαγωγείων και των δημοτικών σχολείων και τη δυνατότητα εκκλησιασμού των μαθητών στο πλαίσιο συγκεκριμένων εορτών.

Η Ολομέλεια του ΣτΕ, με την υπ’ αριθμόν 942/2020 απόφασή της έκρινε νόμιμη και συνταγματική το παραπάνω σκέλος του ΠΔ, ωστόσο έκρινε αντισυνταγματική και αντίθετη στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου τη μη πρόβλεψη για απαλλαγή των μαθητών που ασπάζονται άλλες θρησκείες ή είναι άθεοι.

Ακολουθώντας και παλαιότερη νομολογία του, το ΣτΕ έκρινε ότι «η προσευχή και ο εκκλησιασμός στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας συνιστούν, όπως και η διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών, αναγκαία μέσα, με τα οποία υπηρετείται ο συνταγματικός σκοπός της αναπτύξεως της θρησκευτικής συνείδησης των Ελλήνων κατ’ άρθρο 16 παράγραφος 2 του Συντάγματος. Ως εκ τούτου, απευθύνονται αποκλειστικά στους μαθητές που ασπάζονται το Ορθόδοξο Χριστιανικό δόγμα και όχι στους ετερόδοξους, αλλόθρησκους ή άθεους μαθητές».

Για τους μαθητές που δεν είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, οι ανώτατοι δικαστές, κατά πλειοψηφία έκριναν ότι «απολαμβάνουν το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας, η οποία κατοχυρώνεται στο άρθρο 13 παράγραφος 1 του Συντάγματος και έχουν ευθέως, βάσει της συνταγματικής αυτής διατάξεως, δικαίωμα απαλλαγής από την προσευχή και τον εκκλησιασμό, χωρίς καμία δυσμενή συνέπεια, εφ’ όσον οι γονείς τους υποβάλουν δήλωση ότι δεν επιθυμούν, για λόγους θρησκευτικής συνείδησης, να συμμετέχουν τα τέκνα τους στην προσευχή και τον εκκλησιασμό»

Έτσι, κατά το ΣτΕ, κατά παράβαση του άρθρου του Συντάγματος και των άρθρων 9 της ΕΣΔΑ και 2 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτόκολλου της ΕΣΔΑ δεν προβλέπεται η δυνατότητα απαλλαγής από τον εκκλησιασμό μαθητών νηπιαγωγείων και δημοτικών σχολείων για λόγους θρησκευτικής συνείδησης, κατόπιν σχετικής δήλωσης των γονέων τους.

Παράλληλα, σύμφωνα με την απόφαση της Ολομέλειας, «κατά παράβαση των ίδιων διατάξεων, προβλέπεται η δυνατότητα απαλλαγής από την πρωινή προσευχή μόνο των μαθητών άλλου δόγματος και όχι και άλλων μαθητών (άλλου θρησκεύματος, άθεων, αγνωστικιστών) που έχουν λόγους θρησκευτικής συνείδησης για απαλλαγή».

Με την απόφαση της η Ολομέλεια του ΣτΕ ακύρωση μερικά το προσβαλλόμενο Προεδρικό Διάταγμα.