Στην εκπληκτική ταινία του Μάρτιν Σκορτσέζε, «Ο λύκος της Wall Street», που περιγράφει εντυπωσιακά τον κόσμο της Νέας Υόρκης και των αγορών, ο Τζόρνταν Μπέλφορντ (Λεονάρντο Ντι Κάπριο) που ανεβαίνει στην ιεραρχία, έχει ένα πρόβλημα:

Εκείνους που τον ζηλεύουν και θέλουν να σταματήσουν την «απογείωσή» του στον κόσμο του χρήματος, των deals, της ζωής των golden boys. Τότε ο Μπέλφορντ λέει μια ανεπανάληπτη ατάκα – μήνυμα για όσους βρίσκονται απέναντι σε μεγάλα εμπόδια:

1

«Μπορούν να με παρακολουθούν, να με χλευάζουν, να προσπαθούν να με εμποδίσουν, αλλά δεν μπορούν να με σταματήσουν», είπε ο «Λύκος της Wall», δείχνοντας τη μεγάλη αυτοπεποίθησή του.

Θα μπορούσε να είναι το μότο ζωής ενός εντελώς διαφορετικού από τον «Λύκο», ανθρώπου, αλλά που τελικά έχει πολλά κοινά.

Ο λόγος για τον «τσάρο» της οικονομίας της Εκκλησίας της Ελλάδας, τον επικεφαλής της Εκκλησιαστικής Κεντρικής Υπηρεσίας Οικονομικών (ΕΚΥΟ), Νικόδημο Φαρμάκη, κατά κόσμον Νικόλαο. Ενας αρχιμανδρίτης διαφορετικός από τους άλλους, ένας κληρικός που αν δεν φορούσε ράσο θα μπορούσε να είναι ένας εξαιρετικός deal maker στη Wall Street.

Ή ακόμη κι ένας επικεφαλής hedge fund που διαχειρίζεται δισεκατομμύρια ή CEO σε μια τράπεζα ή μια επιχείρηση.

Ο Νικόδημος Φαρμάκης, ένας ιερωμένος με πλούσιο παρελθόν, με σπουδαίο φιλανθρωπικό έργο, με διασυνδέσεις με σημαντικούς ανθρώπους, αλλά και με ορισμένες «γκρίζες» σελίδες» στο βιβλίο της ζωής του, έρχεται ξανά στην επικαιρότητα.

Μια ηλεκτρονική «ιερή» τράπεζα

Η δημιουργία της λεγόμενος «ιερής» τράπεζας, της Phos Bank, έχει ως βασικό πρωταγωνιστή τον αρχιμανδρίτη… businessman. Μαζί με τον έμπειρο στα τραπεζικά θέματα, Αγγελο Φιλιππίδη, σχεδίασαν, ετοίμασαν και προωθούν μια εκκλησιαστική τράπεζα. Κάνοντας αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 30 εκατ. ευρώ και φιλοδοξώντας να προσελκύσουν ισχυρά ονόματα του επιχειρείν, έχουν βάλει ένα στόχο: Να γίνει η Phos Bank η τράπεζα με την οποία θα συνεργάζονται 10 εκατ. Ελληνες ομογενείς σε όλη την υφήλιο.

Μια ηλεκτρονική τράπεζα από την οποία θα περνούν οι συναλλαγές των ομογενών μας, με εχέγγυο την Εκκλησίας της Ελλάδος. Και γιατί όχι; Φιλοδοξία των εμπνευστών αυτής της FinTech τράπεζας είναι να αγκαλιαστεί και από επώνυμους επιχειρηματίες κι εφοπλιστές, αλλά και να επενδύσει και η Εκκλησία μέρος από την σημαντική περιουσία της.

Και για να γίνει πράξη μια τέτοια τράπεζα μόνο άνθρωποι της «πιάτσας» θα μπορούσαν να αναλάβουν την πρωτοβουλία.

Και ο Νικόδημος Φαρμάκης, έχει όλα τα χαρακτηριστικά που κάνουν ικανό κάποιον να γίνει… τρόπον τινά τραπεζίτης.

Διαδεχόμενος το 2019 τον μητροπολιτη Γλυφάδας Αντώνιο στη θέση του Γενικού Διευθυντή της ΕΚΥΟ, κατόπιν υπόδειξης του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου, κανείς δεν περίμενε ότι ο αρχιμανδρίτης θα ακολουθήσει τα ίδια συντηρητικά βήματα των προκατόχων του.

Αγγελος Φιλιππίδης και αρχιμανδρίτης, Νικόδημος Φαρμάκης

Είπαμε: Μπορεί να φοράει τα ράσα και να είναι αρχιμανδρίτης, μπορεί κάποια στιγμή να διεκδίκησε να γίνει μητροπολίτης Περιστερίου, ωστόσο, το μυαλό του «τρέχει». Και μοιάζει περισσότερο με οικονομολόγος, επικεφαλής επιχείρησης παρά με παπάς.

Η τεράστια εκκλησιαστική περιουσία έχει πολλά «φιλέτα» και πολλές προκλήσεις και ο Νικόδημος Φαρμάκης επιχειρεί να φέρει νέο αέρα στην ΕΚΥΟ.

Παράγοντες που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα εντός της Εκκλησίας, μιλούν για έναν πανέξυπνο άνθρωπο, που σκέφτεται, μιλά και δρα σαν ένας deal maker από αυτούς που συναντά κανείς σε επιχειρήσεις, χρηματιστηριακές εταιρείες, εταιρείες συμβούλων.

Μάλιστα κάποιοι λένε ότι είναι από αυτούς που κινούνται στις σκιές, κλείνουν deals έχοντας σπουδαία διαπραγματευτική ικανότητα. Ενας άνθρωπος του προσκηνίου εντός της Εκκλησίας, αλλά και του παρασκηνίου (με την καλή έννοια) που κάνει μυστικά ραντεβού, μιλά με επιχειρηματίες, ντιλάρει με άνεση τεχνοκράτη, για το καλό πάντα της Εκκλησίας και των συμφερόντων της.

Αλλωστε, τι είναι η Εκκλησία της Ελλάδος, αν αφαιρέσεις την αγιότητα, τον θρησκευτικό μανδύα; Μια «ιερή» επιχείρηση που καλείται να διαχειριστεί μια τεράστια περιουσία, να κάνει business δηλαδή, τόσο με την επίσημη πολιτεία όσο και με την ελεύθερη αγορά.

Ο αρχιμανδρίτης με το Rolex

Ανθρωποι που έχουν συναντήσει τον Νικόδημο Φαρμάκη μιλούν γι’ αυτόν με ενθουσιασμό, ως προς τον τρόπο που χειρίζεται τα οικονομικά, αν και δεν τα έχει σπουδάσει ουσιαστικά ποτέ. Αλλά βλέπουν κι έναν σύγχρονο τεχνοκράτη που μπορεί με άνεση να φορά τον ιερό σταυρό, μαζί με ένα Rolex Blue αξίας πολλών χιλιάδων ευρώ ή ένα μοναδικό Audemars Piguet.

Ο αρχιμανδρίτης δείχνει να σπάει τα εκκλησιαστικά στερεότυπα που θέλουν τους ιερωμένους συντηρητικούς, άσχετους με τις business, ικανούς μόνο να μετρούν τα νομίσματα στο παγκάρι της Εκκλησίας και αδύναμους να κάνουν διαχείριση της εκκλησιαστικής περιουσίας.

Ο Νικόδημος Φαρμάκης την τελευταία εξαετία θέλει να τα αλλάξει όλα αυτά και το τελευταίο τραπεζικό εγχείρημα, παρέα με τον Αγγελο Φιλιππίδη, είναι ενδεικτικό του πώς σκέφτεται και πως δρα.

Σε παλαιότερες δηλώσεις του, όταν ανέλαβε την απαιτητική θέση του γενικού διευθυντή, ο κ. Φαρμάκης έχει πει «η συγκεκριμένη θέση σημαίνει περισσότερες ευθύνες, περισσότερη δουλειά, αλλά είναι κάτι το οποίο δεν είναι άγνωστο για μένα. Δε με φόβιζε ποτέ η δουλειά, η αναδουλειά με φόβιζε και το καθισιό».

Και δείχνοντας ένα μικρό δείγμα του δυναμικού χαρακτήρα του είχε πει:

«Ένας μητροπολίτης μου έλεγε κάποτε πως όταν πρόκειται για τρίτους να έχεις το χάρισμα της αδιαντροπιάς. Και το έχω τηρήσει. Όταν χρειάζεται σηκώνω το τηλέφωνο και λέω “χρειάζομαι αυτό”.

Σήμερα, για παράδειγμα, σχεδόν όλες τις προμήθειες στο Κόκκορη (σ.σ. το ίδρυμα Κόκκορη) τις έχουμε από δωρεές. Εξάλλου, όταν βλέπει ο άλλος ότι κάνεις έργο, τότε από μόνος του θέλει να προσφέρει. Ενώ στην αρχή ζητάς συνέχεια, μόλις διαπιστώσει ότι αυτό που δίνει πιάνει τόπο τότε προσφέρει μόνος του. Το ίδιο θέλω να γίνει και εδώ. Μπορεί να πρόκειται για μία κεντρική υπηρεσία, αλλά άμα για παράδειγμα μία ακριτική μητρόπολη έχει ανάγκη από πετρέλαιο, και μπορείς να το εξασφαλίσεις, δεν βγάζεις από το ταμείο χρήματα, άρα έχεις μια μία έμμεση οικονομία.

Θα συμμαζέψουμε τα του οίκου μας, θα τα βάλουμε όλα σε μία σειρά και μετά θα προχωρήσουμε στα μεγαλεπίβολα σχέδια που εκεί χρειάζεται πολύ δουλειά. Νομίζω με καλή θέληση, και σε συνεργασία με την κυβέρνηση, θα μπορέσουμε να έχουμε μία πολύ καλή εξέλιξη».

Mε σπουδές στη Θρησκειολογία

Πώς αλλιώς θα μπορούσε να σκεφτεί άλλωστε ένας άνθρωπος που είχε δουλέψει παλαιότερα σε θέσεις από τις οποίες έπρεπε να διαχειριστεί οικονομικά ζητήματα. Η προϋπηρεσία του στο ίδρυμα Μαρίας Κόκκορη τον βοήθησε σημαντικά στη νέα του θέση. Γεννημένος στις 15 Οκτωβρίου 1971 στη Μελβούρνη, καταγόμενος από τη Ματαράγκα Αιτωλοακαρνανίας, εκεί έκανε τις πρώτες του σπουδές για να τελειώσει στην Αθήνα το Εκκλησιαστικό Λύκειο.

Εισήχθη στην θεολογική σχολή και το τμήμα ποιμαντικής και κοινωνικής θεολογίας του πανεπιστημίου Αθηνών.

Το 2007 έλαβε το μεταπτυχιακό δίπλωμα Ειδίκευσης στην Εκκλησιαστική Ιστορία και στο Κανονικό Δίκαιο από το Τμήμα Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με επιβλέποντα τον ομότιμο καθηγητή της Εκκλησιαστικής Ιστορίας κ. Βλάσιο Φειδά. Στις 23-01-2008 εισήχθη ως Υποψήφιος Διδάκτωρ της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών στον τομέα της Ιστορίας & Φιλοσοφίας των Θρησκειών. Θέμα της μελέτης: «Χριστιανισμός και Θρησκείες στη θεολογία του Raymond Panikkar».

Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος με τον Νικόδημο Φαρμάκη

Το 2016 αναγορεύθηκε Διδάκτορας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών στον τομέα της Ιστορίας & Φιλοσοφίας των Θρησκειών.

Λίγοι γνωρίζουν ότι έχει προσφέρει σημαντικό ανθρωπιστικό και κοινωνικό έργο, ως ιδρυτικό μέλος και σύμβουλος σημαντικών φορέων ανθρωπιστικής βοήθειας και συμπαράστασης σε ευπαθείς ομάδες με έντονη δράση στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει τιμηθεί για το έργο του αυτό με πολλές διακρίσεις.

Επί πολλά χρόνια ήταν στη Ραμάλα της Παλαιστίνης αφήνοντας σπουδαίο έργο ενώ έγινε και σύμβουλος του Γιασέρ Αραφάτ για θέματα υγείας.

Όπως γίνεται συνήθως, όμως, αυτά που μένουν περισσότερο στη δράση ενός ιερωμένου είναι τα «γκρίζα» σημεία της ζωής του. Ο αρχιμανδρίτης Νικόδημος Φαρμάκης έχει πλούσιο βιογραφικό που πολλές φορές «σκανδάλισε» την κοινή γνώμη και απασχόλησε τα Media περισσότερο από το φιλανθρωπικό του έργο.

Η Χρυσοπηγή…

Είναι άλλωστε «τέκνο» της… Χρυσοπηγής, της εκκλησιαστικής αδελφότητας με έδρα το μοναστήρι της Χρυσοπηγής στο Καπανδρίτι, προστατευόμενος ενός αμφιλεγόμενου ιεράρχη, του μητροπολίτη Καλλίνικου, ηγέτη της αδελφότητας στην οποία επίσης ισχυρός ανήρ ήταν και ο πρώην μητροπολίτης Καλαβρύτων κι Αιγιαλείας, Αμβρόσιος, ο γνωστός χουντικός Αθανάσιος Λενής που διέπρεψε στην Επταετία των Συνταγματαρχών.

Μέλος της Χρυσοπηγής και ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος και πολλοί ακόμη ιεράρχες της παλιάς φουρνιάς των «σκληρών», συντηρητικών» μελών της Ιεράς Συνόδου.

Ο Νικόδημος Φαρμάκης, παρά το πλούσιο φιλανθρωπικό του έργο, απασχόλησε για άλλα θέματα την επικαιρότητα.

… Και η ιστορία με τον Βαβύλη

Ηταν το μακρινό 2005, πριν από 20 χρόνια δηλαδή, όταν το Πανελλήνιο συγκλονίζεται από παραδικαστικά και παρα-εκκλησιαστικά σκάνδαλα. Με τον περιβόητο Απόστολο Βαβύλη.

Για όσους δεν θυμάστε τον Βαβύλη ή Απόστολο-Παύλο, Βαβύλη ή Φωκά, Αναγνωστάκη ή Γρηγοριάτη, «Μπίζι» ή πατήρ Ραφαήλ, σας τον θυμίζουμε.

Συλληφθείς και καταδικασμένος για εμπόριο ναρκωτικών, σε Ελλάδα και Βενετία, αίφνης εμφανίζεται να συνεργάζεται με την Ελληνική Αστυνομία και να είναι… νταραβεριτζής παντός καιρού. Φαίνεται να δραστηριοποιείται επαγγελματικά ως προμηθευτής εξοπλισμού ασφαλείας, τεθωρακισμένων αυτοκινήτων, όπλων, κινείται άνετα από το Βατικανό μέχρι το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και μάλιστα εμφανίζεται να παίζει ρόλο «μεσολαβητή» για να εκλεγεί εκεί ο Ειρηναίος.

Απόστολος Βαβύλης
Απόστολος Βαβύλης

Ο «άνθρωπος με τα χίλια πρόσωπα» Βαβύλης εμφανίζεται στα Ιεροσόλυμα κάπου στο 2000 συνοδευόμενος από τον Γιάννη Τριανταφυλλάκη και τον… Νικόδημο Φαρμάκη για να επηρεάσει τις πατριαρχικές εκλογές υπέρ του Ειρηναίου, όπως τον κατηγορούν.

Βαβύλης και Φαρμάκης γνωρίζονται από παλιά, έχουν μάλιστα συμμετάσχει σε άλλη αποστολή στο Βατικανό.

Την εποχή εκείνη σάλο προκαλεί η είδηση ότι ο Νικόδημος Φαρμάκης συλλαμβάνεται για παράνομη οπλοκατοχή. Εφερε όπλο μαζί του αλλά δεν είχε άδεια.

Ο «προστάτης» του στην Χρυσοπηγή, Μητροπολίτης Καλλίνικος σπεύδει να τον υπερασπιστεί λέγοντας ότι ο Φαρμάκης έφερε όπλο που του το έδωσε η… ασφάλεια ενώ το υπουργείο Εξωτερικών του είχε χορηγήσει διπλωματικό διαβατήριο.

Πώς μπορεί να συμβαδίζει το ράσο ενός παπά με όπλο, αυτό είναι κάτι που ποτέ δεν απαντήθηκε…

Όμως, ο «τσάρος» των οικονομικών της Εκκλησίας το 2021 έρχεται ξανά στο προσκήνιο καθώς η Τράπεζα της Ελλάδος διαπιστώνει ότι ο Φαρμάκης φέρεται να συνδέεται με την ολλανδική εταιρεία i3CP η οποία προσπαθεί να αγοράσει μια μεγάλη ασφαλιστική εταιρεία στη Ρουμανία.

Ηταν μια προσπάθεια για business της Εκκλησίας που ήθελε να αποκτήσει μια ασφαλιστική ή κάτι άλλο;

Τα φιλέτα στη Βουλιαγμένη

Ο Νικόδημος Φαρμάκης, ως επικεφαλής της ΕΚΥΟ εμπλέκεται σε μια σειρά δημοσιευμάτων που αφορούν δυο πανάκριβα ακίνητα της Εκκλησίας στη Βουλιαγμένη.

Βγαίνουν δύο διαγωνισμοί πρόσφατα, ο ένας για ακίνητο 992 τ.μ που ανήκει στη Μονή Πετράκη. Το ακίνητο δίνεται για 99 χρόνια με ελάχιστο τίμημα 70.000 ευρώ ετησίως, ποσό ιδιαίτερα μικρό για ένα τέτοιο «φιλέτο».

Ενας δεύτερος διαγωνισμός αφορά σε ακίνητο στην οδό Θάλειας στη Βουλιαγμένη, Είναι ένα οικόπεδο 1.591 τ.μ. με τριώροφη πολυκατοικία 864 τ.μ. με ελάχιστο τίμημα 4,1 εκατ. Πολλοί μιλούν και για το ακίνητο αυτό ότι τα λεφτά που ζητούνται είναι ελάχιστα.

Τέλος, ο Νικόδημος Φαρμάκης συνδέθηκε με τον τούρκο επιχειρηματία Γιασάμ Αγιαβέφε. Ο καταζητούμενος με δραστηριότητες καζίνο στα Κατεχόμενα ζήτησε και πήρε τιμητική πολιτογράφηση στην Ελλάδα και στα έγγραφα που κατατέθηκαν ήταν ευχαριστήριες επιστολές του Νικόδημου Φαρμάκη για δωρεές που έκανε ο Αγιαβέφε σε ιδρύματα της Εκκλησίας. Δωρεές που έφτασαν τα 750 χιλιάδες ευρώ.

 

Ο Οσκαρ Ουάιλντ έχει γράψει: «Κάθε άγιος έχει παρελθόν. Κάθε αμαρτωλός έχει μέλλον».

Δεν ξέρω αν αυτό ισχύει για τον αρχιμανδρίτη Νικόδημο Φαρμάκη, άλλωστε αυτοί που τον έχουν επιλέξει για την κρίσιμη θέση του… υπουργού Οικονομικών της Εκκλησίας, τον εμπιστεύονται τυφλά.

Όμως, ο ιερωμένος που θέλει να γίνει… τραπεζίτης, ασφαλώς πρέπει να γνωρίζει αυτό που είχε πει ο Λέων Τρότσκι παραφράζοντας το γνωστό μακιαβελικό «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα.

Ο Τρότσκι το είχε αλλάξει γράφοντας: «Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, αλλά πρέπει να ξέρουμε τι είναι αυτό που αγιάζει το σκοπό».

Ισως ο Νικόδημος Φαρμάκης, με την Phos Bank να έχει την απάντηση…

Διαβάστε επίσης:

Phos Βank: Πότε θα πάρει άδεια η τράπεζα της Εκκλησίας – «Τρέχει» η ΑΜΚ των 30 εκατ. ευρώ
Δεύτε λάβετε… Phos Βank: Το παρασκήνιο με την νέα ψηφιακή τράπεζα της Εκκλησίας – Τι λέει ο Γιάννης Στουρνάρας