Η Πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ιστορικών Κτιρίων και Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, Εύη Μαμιδάκη, απέστειλε επιστολή με τίτλο «ΔΕΘ 2025: Ευκαιρία εξαγγελίας εθνικής στρατηγικής για το κτιριακό απόθεμα – Ενεργοποίηση του “Διατηρώ” και μέτρα για στέγη και τοπική ανάπτυξη», στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

Αναλυτικά το περιεχόμενο της επιστολής:

1

Σας απευθύνουμε την παρούσα επιστολή με αφορμή την επικείμενη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, προσβλέποντας στην ευκαιρία διαμόρφωσης και εξαγγελίας μιας θετικής αναπτυξιακής πολιτικής που θα ενισχύει τη μικρή και μεσαία ιδιοκτησία, την τοπική οικονομία και τον κατασκευαστικό κλάδο.

Σε προγενέστερες φάσεις σχεδιασμού του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, το πρόγραμμα “Διατηρώ” για τα παλαιά κτίρια είχε παρουσιαστεί ως ώριμη και στοχευμένη δράση, με σαφή αναφορά σε προϋπολογισμό 250 εκατ. ευρώ, εντασσόμενο μάλιστα στην ίδια ενότητα με το “Εξοικονομώ”. Παρά την κοινωνική ανάγκη και την αναπτυξιακή σκοπιμότητα του, το πρόγραμμα αποσύρθηκε από την τελική εγκεκριμένη εκδοχή του σχεδίου (Ιούλιος 2021), χωρίς επίσημη αιτιολόγηση.

Η Ελλάδα βρίσκεται, δυστυχώς, ανάμεσα στις λίγες ευρωπαϊκές χώρες όπου η γήρανση του κτιριακού αποθέματος έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, συμβάλλοντας αρνητικά και στην επιδείνωση του στεγαστικού προβλήματος.

Η χώρα μας διαθέτει 20.000 χαρακτηρισμένα διατηρητέα κτίρια και μνημεία, καθώς και 250.000 παραδοσιακά κτίρια με ομαδικό χαρακτηρισμό.

Στην Αθήνα, μόνο, υπάρχουν περίπου 3.000 διατηρητέα κτίρια, που ισοδυναμούν με 6.000 – 9.000 διαμερίσματα, τα οποία, αντί να αξιοποιούνται, παραμένουν σε εγκατάλειψη, δημιουργώντας κινδύνους για τη δημόσια ασφάλεια και απώλειες για την εθνική οικονομία και την πολιτισμική ταυτότητα.

Ενώ χώρες όπως η Ιταλία διέθεσαν το 17% των πόρων του Ταμείου τους για παρεμβάσεις στο δομημένο περιβάλλον και στην αντισεισμική προστασία, (18δις), η Ελλάδα περιορίστηκε σε ενεργειακές αναβαθμίσεις μέσω του “Εξοικονομώ”, χωρίς ουσιαστική πρόβλεψη για αποκατάσταση υφιστάμενων κτιρίων, γεγονός που εξηγεί, εν μέρει, και την αδικαιολόγητη απόσυρση του προγράμματος “Διατηρώ” από το τελικό κείμενο του Ταμείου Ανάκαμψης.

Αν και στη συνέχεια το πρόγραμμα μεταφέρθηκε στο ΕΣΠΑ και τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση με εξαιρετικά περιορισμένο προϋπολογισμό της τάξεως των 20 εκατ. ευρώ, η υλοποίησή του παραμένει σε εκκρεμότητα.

Η ενεργοποίηση του “Διατηρώ”, μπορεί να αποτελέσει κεντρικό άξονα ενός θετικού αφηγήματος όπου η κυβέρνηση δύναται να αναδείξει μια πολιτική με κοινωνικό και πολιτισμικό αποτύπωμα, γεωγραφική ισορροπία και σαφές αναπτυξιακό όραμα, που αφορά ολόκληρη την επικράτεια: από τα νησιά και τα ιστορικά κέντρα, έως τους μικρούς ορεινούς και ηπειρωτικούς οικισμούς.

Προτείνουμε, ενδεικτικά:

  • Εμβληματική αναγγελία εκκίνησης του “Διατηρώ”, με παρουσίαση χρηματοδοτικού μοντέλου, σε συνδυασμό με άλλα προγράμματα όπως το “Ανακαινίζω”, το “Σπίτι μου” κ.ά.
  • Συνδυαστικά φορολογικά κίνητρα — ολική κατάργηση ή διαφορετικά μείωση του Φ.Π.Α. στο 6% για τις εργασίες αποκατάστασης – απαλλαγή, άλλως επέκταση απαλλαγής από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α – επιστροφή του Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων – απαλλαγή εισοδημάτων από εκμίσθωση, καθώς και άλλα στοχευμένα φορολογικά μέτρα που ισχύουν ήδη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως και στην Κύπρο.
  • Επιτάχυνση των εγκριτικών διαδικασιών, εξασφάλιση τήρησης 3μηνης προθεσμίας έγκρισης μελετών, πρόβλεψη παράβολου υπέρ ΤΑΠ π.χ. 1 €/τ.μ. δομημένης επιφάνειας.

 

Τα παλαιά κτίρια δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ο πυρήνας της πολιτισμικής μας ταυτότητας και θεμέλιο βιώσιμης και μακροπρόθεσμης ανάπτυξης. Η εγκατάλειψή τους συνιστά οικονομική, κοινωνική, περιβαλλοντική και ιστορική απώλεια διαρκείας.

Θα ήταν τιμή μας να σας παρουσιάσουμε από κοντά την προτεινόμενη στρατηγική (επισυνάπτεται συνοπτικό σχέδιο), με έμφαση στην ανάγκη άμεσης ενεργοποίησης του προγράμματος “Διατηρώ”, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης εθνικής πολιτικής για την αποκατάσταση του κτιριακού αποθέματος και την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης.

Διαβάστε επίσης:

Πολιτικό αδιέξοδο στη Γαλλία: Η κυβέρνηση καθησυχάζει τους επενδυτές παρά την απειλή κατάρρευσης

Δήμας: Ενισχύουμε την ασφάλεια των αεροδρομίων με 18 νέα πυροσβεστικά οχήματα και προσλήψεις προσωπικού

Μνημόνιο συνεργασίας για τη λειτουργία Έδρας Σπουδών «Μέγας Αλέξανδρος» στο ΑΠΘ παρουσία Μητσοτάκη