Σε μια κρίσιμη συγκυρία για τη διατλαντική συμμαχία, η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ που διεξάγεται σήμερα στη Χάγη έχει προσαρμοστεί, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, στις απαιτήσεις και τις πολιτικές προτεραιότητες του Ντόναλντ Τραμπ. Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι ευελπιστούν ότι η νέα, ενισχυμένη δέσμευση για αύξηση των αμυντικών δαπανών θα διασκεδάσει τις αμφιβολίες του Αμερικανού πρώην προέδρου – και εκ νέου υποψήφιου – για τον ρόλο και τη σημασία της συμμαχίας.

Στο επίκεντρο της συνόδου βρίσκεται η συμφωνία για αναθεώρηση του στόχου των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ – ένα μεγάλο άλμα από τον προηγούμενο στόχο του 2%. Από αυτό το ποσοστό, το 3,5% θα αφορά καθαρά στρατιωτικές ανάγκες και το υπόλοιπο 1,5% θα κατευθυνθεί σε υποδομές, κυβερνοασφάλεια και σχετικές ενισχύσεις. Η κίνηση αυτή θεωρείται ως άμεση απάντηση τόσο στη ρωσική επιθετικότητα όσο και στη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα γύρω από τη στάση των ΗΠΑ εάν ο Τραμπ επιστρέψει στον Λευκό Οίκο.

1

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε δήλωσε ότι, παρά τις δυσκολίες, η ενίσχυση της άμυνας είναι απαραίτητη: «Με τα δεδομένα της ρωσικής απειλής και της διεθνούς κατάστασης ασφαλείας, δεν υπάρχει εναλλακτική λύση».

Η στάση του Τραμπ εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία. Έχει αποφύγει να επιβεβαιώσει ρητά τη δέσμευση των ΗΠΑ στο άρθρο 5 περί συλλογικής άμυνας, δηλώνοντας ότι «υπάρχουν πολλοί ορισμοί» και πως θα ξεκαθαρίσει τη θέση του «όταν φτάσει εκεί». Η δήλωσή του από το προεδρικό αεροσκάφος Air Force One μόνο αναστάτωση πρόσθεσε στους συμμάχους.

Στο διπλωματικό παρασκήνιο, ο οικοδεσπότης Μαρκ Ρούτε φαίνεται να καταβάλλει έντονες προσπάθειες ώστε να διασφαλίσει μια ομαλή σύνοδο και μια εικόνα ενότητας, ακόμα και αν αυτό σημαίνει συγκρούσεις – όπως συνέβη με την Ισπανία, η οποία επιμένει πως δεν χρειάζεται να φτάσει το όριο του 5% για να είναι αποτελεσματική στο ΝΑΤΟ, θέση που ο Ρούτε αμφισβήτησε ανοικτά.

Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, από την πλευρά του, προχώρησε σε μια ασυνήθιστη κίνηση δημοσιότητας, δίνοντας στη δημοσιότητα προσωπικό μήνυμα του Ρούτε, στο οποίο ο Ολλανδός πρωθυπουργός τον επαινεί για την «αποφασιστική δράση στο Ιράν» και εκφράζει στήριξη για την ηγεσία του.

Παράλληλα, η τελική διακήρυξη της Συνόδου έχει «συμπυκνωθεί» ώστε να επικεντρώνεται κυρίως στις δεσμεύσεις για τις δαπάνες. Αναμένεται να κάνει αναφορά στη Ρωσία ως απειλή και να επαναβεβαιώσει την υποστήριξη προς την Ουκρανία, χωρίς όμως ιδιαίτερη έμφαση – γεγονός που αντανακλά την πιο μετριοπαθή στάση του Τραμπ έναντι της Μόσχας.

Χαρακτηριστική είναι και η αντιμετώπιση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος δεν συμμετέχει στην κύρια συνάντηση αλλά περιορίζεται σε παρουσία στο επίσημο δείπνο της Τρίτης, με πιθανότητα ωστόσο να έχει κατ’ ιδίαν επαφή με τον Τραμπ. Ο Ουκρανός πρόεδρος αναμένεται να ζητήσει ενίσχυση των στρατιωτικών προμηθειών και αυστηρότερες κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Την ίδια ώρα, το Κρεμλίνο ανεβάζει τους τόνους, κατηγορώντας το ΝΑΤΟ για «ανεξέλεγκτη στρατιωτικοποίηση» και επισημαίνοντας ότι η Μόσχα παρουσιάζεται ως «δαίμονας της κόλασης» για να δικαιολογηθούν οι δυτικές αμυντικές δαπάνες.

H στάση του Μητσοτάκη

Tη σταθερότητα και την αξιοπιστία της Ελλάδος ως συμμαχικής χώρας στο ΝΑΤΟ αναμένεται σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές να υπογραμμίσει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την παρέμβαση του στις εργασίες της Συνόδου Κορυφής της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας στη Χάγη της Ολλανδίας, σήμερα Τετάρτη 25 Ιουνίου.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός θα υπενθυμίσει ότι η χώρα μας τηρούσε τη δέσμευση περί αμυντικών δαπανών του ΝΑΤΟ (2% του ΑΕΠ) ακόμη και στα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης, συνεισφέροντας σημαντικά στις δυνατότητες της Συμμαχίας σε μια κρίσιμη περιοχή για την περιφερειακή και διεθνή ασφάλεια.

Επιπλέον, ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να αναφερθεί στις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, στις απειλές για την περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια, αλλά και στον ρόλο που καλείται να παίξει η Συμμαχία εν μέσω ενός όλο και πιο αβέβαιου διεθνούς περιβάλλοντος.

Όπως θα τονίσει ο πρωθυπουργός, «η Ελλάδα ξοδεύει περί το 3% του ΑΕΠ της στην άμυνα, καθώς αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις ασφαλείας. Η χώρα μας, βρίσκεται στον σκληρό πυρήνα των χωρών της Συμμαχίας που έχουν υπερβεί τη σημερινή δέσμευση του 2% και βρίσκεται στην 5η θέση κατάταξης χωρών του ΝΑΤΟ ως προς το ποσοστό αμυντικών δαπανών επί του ΑΕΠ».

Ακόμη ο κ. Μητσοτάκης θα κάνει μνεία και στο 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα της χώρας ύψους 25 δισ. ευρώ.

Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι βασικό ζητούμενο της Συνόδου είναι η επικαιροποίηση της Δέσμευσης περί Αμυντικών Δαπανών (DIP- Defense Investment Pledge) στο 5% του ΑΕΠ μέχρι το 2035 και όπως εξηγούν ο συγκεκριμένος στόχος αποτελείται από δύο πυλώνες: το 3,5% που αφορά αμιγώς στρατιωτικές δαπάνες και το 1,5% που αφορά ευρύτερα επενδύσεις που σχετίζονται με την ασφάλεια και την άμυνα, όπως οι υποδομές, η βιομηχανία και η ανθεκτικότητα.

 

Διαβάστε επίσης 

CNBC: Γιατί η Ελλάδα είναι από τις πέντε κορυφαίες χώρες του ΝΑΤΟ σε αμυντικές δαπάνες

Διασύνδεση Κρήτης-Αττικής: Επιτυχής μεταφορά ηλεκτρικής ισχύος 320 MW από την Κρήτη προς την Αττική

Forbes 2025: Οι 20 πλουσιότερες αυτοδημιούργητες γυναίκες στον κόσμο