Αντιμέτωπες με τον κίνδυνο της απώλειας τεράστιων ποσών των ευρωπαϊκών κονδυλίων βρίσκονται πολλές Ευρωπαϊκές χώρες , καθώς η Κομισιόν δεν προτίθεται να παρατείνει την απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης  ύψους 650 δισεκατομμυρίων ευρώ που είχαν δοθεί μετά την πανδημία του covid  και πέραν του 2026, όπως αναφέρει το politico.

Η απόφαση, η οποία αναμένεται να ανακοινωθεί στις 4 Ιουνίου,  εκτιμάται ότι θα πλήξει τους κύριους δικαιούχους του προγράμματος, ιδίως την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Πολωνία — οι οποίες πιέζουν για αναβολή της ημερομηνίας λήξης.

1

Ορισμένες χώρες εξακολουθούν να προσπαθούν να μεγιστοποιήσουν τη χρήση των δωρεάν επιχορηγήσεων από το πρόγραμμα, τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Πρόκειται για ένα ταμείο 650 δισεκατομμυρίων ευρώ που δημιουργήθηκε το 2021 για τη χρηματοδότηση της ανάκαμψης της Ευρώπης μετά την πανδημία Covid.

Ωστόσο, η Επιτροπή ετοιμάζεται να υποστηρίξει  ότι δεν υπάρχουν νομικά ερείσματα για να δοθεί  παράταση στην ημερομηνίας λήξης.

Η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ κατανέμει τα χρήματα μόνο αφού αξιολογήσει ότι οι χώρες έχουν εκπληρώσει μια σειρά απαιτήσεων και στόχων. Ωστόσο, αυτοί οι στόχοι ήταν δύσκολο να επιτευχθούν για πολλές χώρες, γεγονός που συμβάλλει στις καθυστερήσεις.

Η ενεργειακή κρίση και η απότομη αύξηση του πληθωρισμού μετά την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 ώθησαν πολλές χώρες να προσαρμόσουν τα σχέδιά τους στην πορεία, καθυστερώντας περαιτέρω τα αιτήματα πληρωμών.

Για να μεγιστοποιηθεί η απορρόφηση, η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ μπορεί τώρα να επικεντρωθεί στο να βοηθήσει τις χώρες να περάσουν από τα απαιτούμενα στάδια πριν από τη λήξη της προθεσμίας.

«Τα κράτη μέλη πρέπει να επανεξετάσουν επειγόντως τα σχέδιά τους και να άρουν τυχόν μέτρα που δεν είναι πλέον εφικτά», δήλωσε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ο Επίτροπος Οικονομίας Βάλντις Ντομπρόβσκις.

Ο Ντομπρόβσκις επιβλέπει το ταμείο ανάκαμψης μαζί με τον Επίτροπο Συνοχής Ραφαέλε Φίτο, ο οποίος προέρχεται από το δεξιό κόμμα «Αδελφοί της Ιταλίας» της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι. Η ιταλική κυβέρνηση, και ιδίως ο υπουργός Οικονομικών Τζανκάρλο Τζορτζέτι , είναι ιδιαίτερα πρόθυμη να παρατείνει το πρόγραμμα μετά την Covid.

Η αλλαγή των κανόνων θα απαιτούσε ομοφωνία μεταξύ των χωρών της ΕΕ — ένα πολιτικό τέλμα δεδομένης της μακροχρόνιας αντίθεσης των βόρειων χωρών, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, σε μια καθυστέρηση.

Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, οι χώρες πρέπει να ζητήσουν πληρωμές πριν από την καταληκτική ημερομηνία της 31ης Αυγούστου 2026. Αυτό αφήνει αρκετό χρόνο στην Επιτροπή να δώσει το πράσινο φως στα αιτήματα και να διανείμει τα μετρητά πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2026.

Η Επιτροπή έχει μέχρι στιγμής εκταμιεύσει περίπου 315 δισεκατομμύρια ευρώ από τα 648 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια, σύμφωνα με τα δικά της στοιχεία.

Τι συμβαίνει με την Πολωνία

Παράλληλα,  έχει ήδη εγκρίνει αίτημα της Πολωνίας αυτή την εβδομάδα για τη μεταφορά σχεδόν 6 δισεκατομμυρίων ευρώ από δάνεια για πράσινα έργα, όπου υπάρχει μικρή ζήτηση, σε πιο δημοφιλείς αμυντικές πρωτοβουλίες.

Ενώ τα χρήματα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την άμεση αγορά όπλων, μπορούν, σύμφωνα με τους αρχικούς κανόνες, να διοχετευθούν σε έργα «διπλής χρήσης», όπως η κατασκευή δρόμων για τανκς και καταφυγίων.

Σύμφωνα με την παράκαμψη, τα χρήματα θα διαχειρίζεται ένα ειδικό ταμείο που συνδέεται με την πολωνική τράπεζα ανάπτυξης Gospodarstwa Krajowego.

Η πολωνική κυβέρνηση θα εξακολουθεί να έχει λόγο στον τρόπο με τον οποίο δαπανώνται τα χρήματα, αλλά η προσέλκυση της αναπτυξιακής τράπεζας βοηθά στη δημιουργία ενός χώρου αποθήκευσης για τα κεφάλαια μετά την προθεσμία του 2026.

Η ΕΕ πρόκειται επίσης να δώσει στην Πολωνία και σε άλλες χώρες επιπλέον χρόνο για να διεκδικήσουν τα κεφάλαια, δήλωσε ο Jan Szyszko, υφυπουργός στο πολωνικό Υπουργείο Ταμείων και Περιφερειακής Πολιτικής.

Αυτή η παραχώρηση «θα παρατείνει τη στιγμή που οι αξιωματούχοι της Επιτροπής θα εξετάσουν εάν έχουν επιτευχθεί τα παραδοτέα», από τον Αύγουστο έως τον Νοέμβριο του 2026, δήλωσε ο Szyszko στο POLITICO.

Η κίνηση αυτή ουσιαστικά θα έδινε στις χώρες περισσότερο χρόνο για να διεκδικήσουν τις πληρωμές τους, χωρίς να αλλάξει τους κανόνες.

Σε μια περαιτέρω ένδειξη καλής θέλησης, η Επιτροπή αναμένεται επίσης να αξιολογήσει κατά πόσον οι απαιτήσεις έχουν εκπληρωθεί ταχύτερα, δήλωσαν αρκετοί αξιωματούχοι των εθνικών κυβερνητικών αρχών.

Οι εθνικές πρωτεύουσες παραπονιούνται εδώ και καιρό ότι οι πολύπλοκοι κανόνες των Βρυξελλών επιβραδύνουν τις πληρωμές. Αλλά με την ΕΕ να βρίσκεται υπό πίεση να αποδείξει την επιτυχία του προγράμματός της, η Επιτροπή θα είναι διατεθειμένη να αποδεσμεύσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μερίδιο κεφαλαίων.

Διαβάστε επίσης:

Φιντάν: Η Μόσχα και το Κίεβο «επιθυμούν μια κατάπαυση του πυρός»

Πολυτελή ρολόγια: Σπεύδουν να αγοράσουν μεταχειρισμένα Rolex και Patek Philippe, λόγω δασμών Τραμπ

IWG: Ανοίγει δωρεάν τους χώρους της και αναδεικνύει τα οφέλη της υβριδικής εργασίας