Η Κίνα «σφίγγει τον κλοιό» στις σπάνιες γαίες – Νέοι περιορισμοί και στις ξένες εταιρείες που χρησιμοποιούν κινεζικά υλικά

Η Κίνα ενισχύει περαιτέρω τους ελέγχους στις σπάνιες γαίες, επεκτείνοντας τους περιορισμούς ακόμη και σε προϊόντα που κατασκευάζονται εκτός των συνόρων της αλλά περιέχουν κινεζικά ορυκτά. Το μέτρο αυτό προσθέτει ένα νέο, περίπλοκο επίπεδο στις ήδη τεταμένες εμπορικές σχέσεις μεταξύ Πεκίνου και Ουάσιγκτον.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εμπορίου της Κίνας την Πέμπτη (9 Οκτωβρίου 2025), οι εξαγωγείς προϊόντων που περιλαμβάνουν συγκεκριμένες σπάνιες γαίες κινεζικής προέλευσης θα πρέπει πλέον να λαμβάνουν άδεια εξαγωγής από τις αρχές του Πεκίνου. Επισήμως, τα νέα μέτρα αποδίδονται στην ανάγκη προστασίας της εθνικής ασφάλειας και των στρατηγικών συμφερόντων της χώρας.

Δεν είναι ακόμη σαφές πώς η Κίνα σκοπεύει να επιβάλει τους νέους κανόνες, ωστόσο αναλυτές εκτιμούν ότι θα μπορούσαν να εμποδίσουν τις διεθνείς προσπάθειες δημιουργίας εναλλακτικών αλυσίδων εφοδιασμού σπάνιων γαιών εκτός του κινεζικού ελέγχου.

Τα μέτρα θεωρούνται αντίμετρο στους αμερικανικούς περιορισμούς που έχουν επιβάλει οι Ηνωμένες Πολιτείες για να εμποδίσουν κινεζικές εταιρείες να αποκτήσουν προηγμένα μικροτσίπ και τον εξοπλισμό παραγωγής τους. Η χρονική συγκυρία είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, καθώς οι πρόεδροι Τζο Μπάιντεν και Σι Τζινπίνγκ προετοιμάζονται να συναντηθούν στη Νότια Κορέα για συνομιλίες κορυφής.

Το κινεζικό υπουργείο διευκρίνισε ότι ορισμένοι τύποι σπάνιων γαιών, οι οποίοι χρησιμοποιούνται στην έρευνα και ανάπτυξη τσιπ υπολογιστών, θα εξετάζονται κατά περίπτωση, ενώ οι τεχνολογίες εξόρυξης, ανακύκλωσης και παραγωγής μαγνητών θα εμπίπτουν πλέον σε αυστηρή απαγόρευση εξαγωγών, εκτός εάν υπάρχει ρητή άδεια.

Σε ανακοίνωσή του, το υπουργείο Εμπορίου υποστήριξε ότι ξένοι οργανισμοί και εταιρείες έχουν προμηθεύσει ή μεταφέρει κινεζικής προέλευσης σπάνιες γαίες σε «ευαίσθητους τομείς», όπως η άμυνα, είτε απευθείας είτε μετά από επεξεργασία. «Αυτές οι ενέργειες επηρεάζουν αρνητικά τη διεθνή ειρήνη και σταθερότητα», ανέφερε χαρακτηριστικά το Πεκίνο.

Ο στρατηγικός ρόλος των σπάνιων γαιών

Οι σπάνιες γαίες αποτελούν κομβικό πεδίο αντιπαράθεσης στον συνεχιζόμενο εμπορικό πόλεμο μεταξύ Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών. Η Κίνα ελέγχει περίπου το 70% της παγκόσμιας προσφοράς, γεγονός που της προσδίδει τεράστια διαπραγματευτική ισχύ. Τα ορυκτά αυτά είναι απαραίτητα για την παραγωγή τεχνολογιών αιχμής – από ημιαγωγούς και ηλεκτρικά οχήματα έως στρατιωτικά συστήματα καθοδήγησης.

Ο Wade Senti, πρόεδρος της αμερικανικής εταιρείας Advanced Magnet Lab, προειδοποίησε ότι οι νέοι περιορισμοί ενδέχεται να έχουν άμεσο αντίκτυπο στην παγκόσμια βιομηχανία. «Όποιος προμηθεύεται εξοπλισμό από την Κίνα μπορεί να βρεθεί χωρίς παράδοση ή χωρίς τεχνική υποστήριξη», δήλωσε, υπενθυμίζοντας παρόμοιες περιπτώσεις από το παρελθόν.

Τους τελευταίους μήνες, οι κινεζικές εξαγωγές προϊόντων σπάνιων γαιών, συμπεριλαμβανομένων των μαγνητών, είχαν ανακάμψει μετά τις αρχικές απειλές του Πεκίνου για παγκόσμια έλλειψη. Η κίνηση αυτή είχε θεωρηθεί τότε μήνυμα πίεσης προς την Ουάσιγκτον, με στόχο να καταδείξει την εξάρτηση της Δύσης από τις κινεζικές πρώτες ύλες.

Τώρα, με τα νέα μέτρα, το Πεκίνο φαίνεται να ενισχύει τη στρατηγική του θέση, εισάγοντας περιορισμούς που δεν στοχεύουν μόνο τις άμεσες εξαγωγές, αλλά και τη χρήση κινεζικών υλικών σε παραγόμενα προϊόντα εκτός χώρας – ένα βήμα που μπορεί να μεταβάλει ουσιαστικά τη γεωπολιτική ισορροπία στις εφοδιαστικές αλυσίδες υψηλής τεχνολογίας.

 

Διαβάστε επίσης 

Συναγερμός στην Ευρώπη: Drones-φαντάσματα «σκανάρουν» απόρρητες εγκαταστάσεις αεράμυνας – Στο τραπέζι η κατάρριψη 

Γάζα: Μέχρι τη Δευτέρα θα έχουν επιστρέψει οι όμηροι – Οι ξέφρενοι πανηγυρισμοί συγγενών ομήρων και το Νόμπελ Ειρήνης… του Τραμπ

Γαλλία: Το σενάριο των εκλογών απομακρύνεται, η νευρικότητα στις αγορές παραμένει