Ζ. Ράπτη: Ο τομέας της Ψυχικής Υγείας αλλάζει – Παρεμβάσεις με έμφαση στους νέους

Τη δημιουργία Μονάδων Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση και Κέντρων Ημέρας στα ΑΕΙ, προβλέπουν οι διατάξεις που αφορούν στην Ψυχική Υγεία του νομοσχεδίου του Υπουργείου Υγείας, ενώ επιπλέον, επιχειρούν να δώσουν μια άμεση λύση στην αδυναμία συγκρότησης και λειτουργίας των Τομεακών Επιστημονικών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας ανά την Ελλάδα.

Κατά την τοποθέτησή της στην Ολομέλεια της Βουλής, στο πλαίσιο της συζήτησης του νομοσχεδίου, η αρμόδια υφυπουργός, Ζωή Ράπτη, τόνισε ότι οι διατάξεις που αφορούν στην Ψυχική Υγεία έχουν κατεπείγοντα χαρακτήρα, όπως και οι υπόλοιπες, διότι έρχονται να καλύψουν σοβαρές ελλείψεις των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας της χώρας που αφορούν σε νέους.

«Είναι γνωστό πως, για αρκετά χρόνια, ο κρίσιμος τομέας της ψυχικής υγείας βρέθηκε στο περιθώριο της δημόσιας πολιτικής.  Στο εξής, όμως, αυτό αλλάζει, με παρεμβάσεις που έχουν ως στόχο τον εκσυγχρονισμό και την ενδυνάμωση του συστήματος παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας της χώρας.

Όπως και οι λοιπές διατάξεις του νομοσχεδίου, έτσι και εκείνες που αφορούν τον τομέα της ψυχικής υγείας, έχουν κατεπείγοντα χαρακτήρα, διότι έρχονται να καλύψουν σοβαρές ελλείψεις των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας  της χώρας που αφορούν σε νέους.

Πρόκειται για μεταρρυθμίσεις που βρίσκονται υπό συζήτηση, και από την προηγούμενη Κυβέρνηση, και είναι πλέον ώριμες προς θεσμοθέτηση», ανέφερε.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην προετοιμασία για την επόμενη μέρα της πανδημίας, τονίζοντας ότι η παρατεταμένη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης καθιστά ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη να παρέχονται αποτελεσματικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας  στην νέα γενιά. «Στόχος μας είναι να εξασφαλίσουμε ότι κάθε νέος άνθρωπος  θα έχει  μια ευκαιρία για αποτελεσματική  παροχή ιατρικής φροντίδας και ομαλή ένταξη  στην κοινωνική και επαγγελματική του ζωή», σημείωσε.

Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση

Με το άρθρο 48 του επίμαχου νομοσχεδίου θεσμοθετείται μια νέα μορφή Μονάδων Ψυχικής Υγείας: οι Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση.

Πρόκειται μια σύγχρονη ιατρική υπηρεσία, που στοχεύει στην έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων των ψυχωτικών  διαταραχών στο αρχικό τους στάδιο, τα οποία (συμπτώματα) συνήθως παρουσιάζονται σε εφηβική και νεαρή ηλικία. Στόχος είναι η πρόληψη της υποτροπής και η παροχή αποτελεσματικής θεραπείας του ψυχικού νοσήματος.

Ενδεικτικά, στην Ελλάδα η έρευνα της Ψυχιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 2013 ανέδειξε ότι,  περίπου 3200 νέα άτομα εκδηλώνουν για πρώτη φορά διαταραχές του ψυχωτικού φάσματος, ανά έτος, στην επικράτεια. Επομένως, είναι σαφές ότι απαιτείται μια στροφή στην πρόληψη της ανάπτυξης ενός τέτοιου   ψυχικού νοσήματος στους νέους μας .

Με την ρύθμιση αυτή, δίνεται η δυνατότητα να αναπτύξουν Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση σε δομές όπως  τα δημόσια νοσοκομεία, τα πανεπιστημιακά νοσοκομεία, τα Ερευνητικά Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα Ψυχικής Υγείας, τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας, τα Κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων αλλά και τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου,.

Κέντρα Ημέρας στα ΑΕΙ

Στην  κατεύθυνση  της βελτίωσης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας που απευθύνονται σε νέους κινείται και η διάταξη του άρθρου 49 του νομοσχεδίου, με την οποία δίνεται η δυνατότητα σε Σχολές και Τμήματα των Α.Ε.Ι. της χώρας, να ιδρύουν Κέντρα Ημέρας για την παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και συμβουλευτικής στον φοιτητικό πληθυσμό.

Πλήθος μελετών, τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και διεθνώς, καταδεικνύει πως η εκδήλωση προβλημάτων ψυχικής υγείας στους φοιτητές ακολουθεί αυξανόμενη πορεία, τόσο ως προς τη συχνότητά τους, όσο και ως προς το βαθμό βαρύτητας και σοβαρότητάς τους.

Επιπλέον, είναι δεδομένο ότι η αβεβαιότητα που δημιουργεί η πανδημία και το lockdown για το μέλλον, αποτελεί έναν ακόμα επιβαρυντικό παράγοντα για την ψυχική υγεία των νέων μας, που παλεύουν  μέσα από τις σπουδές τους, για ένα καλύτερο αύριο.

Σκοπός της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας είναι να εξασφαλιστεί : ότι ο φοιτητικός πληθυσμός της χώρας θα υποστηρίζεται αποτελεσματικά, με εξειδικευμένο προσωπικό ψυχιάτρων, ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, που θα προσλαμβάνονται από το Πανεπιστήμιο, για  προβλήματα ψυχικής υγείας, μαθησιακών δυσκολιών,  κατάθλιψης, άγχους, και εθισμών που τυχόν αντιμετωπίζει.

Επιστημονικές Επιτροπές Ψυχικής Υγείας

Με τη διάταξη του άρθρου 50 επιχειρείται να δοθεί μια άμεση λύση στην αδυναμία συγκρότησης και λειτουργίας των Τομεακών Επιστημονικών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας ανά την Ελλάδα.

Οι συγκεκριμένες Επιτροπές ασκούν, σύμφωνα με τη νομοθεσία, κρίσιμες αρμοδιότητες για την ομαλή λειτουργία του συστήματος παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας της χώρας.

Ωστόσο, με νόμο του 2017 (ν. 4461/2017 άρθρο 1) μεταβλήθηκε ο τρόπος συγκρότησής τους και έγινε πολύ πιο πολύπλοκος.

Με τη θεσπιζόμενη διάταξη, διασφαλίζεται ότι οι αρμοδιότητες αυτές θα ασκούνται χωρίς προσκόμματα, ώστε να εξασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία του συστήματος παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας.

«Οι αυξημένες ανάγκες για ψυχοκοινωνική υποστήριξη του πληθυσμού, που δημιουργεί η πανδημία, καθιστά επείγουσα την, όσο το δυνατόν, πιο γρήγορη, οργάνωση και λειτουργία τους.

Είναι απόλυτη ανάγκη να παρέχουμε την κατάλληλη υποστήριξη στους συμπολίτες μας και πρωτίστως στα παιδιά μας, για να τους δώσουμε μία πραγματική ευκαιρία στη ζωή και στην ανάπτυξή τους τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά την έξοδο κατά την Πανδημία», κατέληξε η κ. Ράπτη.