Οι ειδικοί εξηγούν. Νίκος Παρασκευάς: Πώς αντιμετωπίζουμε την φλεβική δυσπλασία

H φλεβική δυσπλασία περιγράφει τις ανωμαλίες των επιφανειακών ή των εν τω βάθει φλεβών που συχνά συνδέονται με διάφορες άλλες ιστολογικές εντοπίσεις. Οι φλεβικές δυσπλασίες είναι συγγενείς και αποκτώνται κατά την διάρκεια της εμβρυικής ζωής του ατόμου, κατά συνέπεια είναι εύκολα ανιχνεύσιμες από τη γέννηση.

Συνήθως διογκώνονται και δίνουν τα πρώτα συμπτώματα στην περίοδο της εφηβείας ή μετά από κάποιον τραυματισμό. Πιο συχνά εκδηλώνονται στην περιοχή των άκρων αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις που αφορούν το σύνολο του οργανισμού. Οι φλεβικές δυσπλασίες συχνά μοιάζουν με διογκώσεις που έχουν μία χαρακτηριστική μπλέ απόχρωση και συνήθως είναι μαλακές στην αφή.

Τα συμπτώματα των φλεβικών δυσπλασιών

Η συμπτωματολογία των φλεβικών ιστογενών δυσπλασιών εξαρτάται από την εντόπισή τους. Ο πόνος είναι το κυρίαρχο σύμπτωμα που συνδέεται με το τέντωμα κατά την διάρκεια της προσπάθειας ή με θρομβωτικά επεισόδια. Για τις περιφερικές δυσπλασίες (χέρι, πόδι), προστίθεται η αισθητική ενόχληση.

Η συμπτωματολογία των φλεβικών δυσπλασιών του επιπολής στελεχιαίου φλεβικού συστήματος μοιάζει με αυτή της επιπολής φλεβικής ανεπάρκειας (οίδημα, ωχρά δερματίτιδα, έκζεμα, έλκος). Η συμπτωματολογία των φλεβικών δυσπλασιών του εν τω βάθει στελεχιαίου συστήματος κυριαρχείται από την εμφάνιση θρόμβωσης και ενίοτε πνευμονικής εμβολής.

Οι σημαντικότεροι κίνδυνοι από την παρουσία μιας φλεβικής δυσπλασίας

Στην πιο μεγάλη τους πλειοψηφία, οι φλεβικές δυσπλασίες δεν θεωρούνται επικίνδυνες για την ζωή του ασθενή και αποτελούν απλά ένα λειτουργικό ή αισθητικό μειονέκτημα. Σε περίπτωση που το πρόβλημα είναι εκτεταμένο, ενδέχεται να εμφανιστούν αιματολογικές επιπλοκές που συνδέονται με προβλήματα πήξης του αίματος στη δυσπλασία. Αν υπάρξει η ανάγκη χειρουργικής επέμβασης, ο ιατρός θα πρέπει να ενημερώνεται για τα προβλήματα που αφορούν την αιμόσταση. Στην περίπτωση των φλεβικών δυσπλασιών του στελεχιαίου φλεβικού συστήματος, οι βασικοί κίνδυνοι συνδέονται με θρομβοεμβολικές επιπλοκές.

Οι απαραίτητες εξετάσεις για τη διάγνωση και την υπόδειξη θεραπείας

Το υπερηχογράφημα-doppler είναι μια μη επεμβατική, αξιόπιστη και επαναλήψιμη εξέταση που μπορεί να επιβεβαιώσει την ύπαρξη δυσπλασίας, επιτρέπει τον εντοπισμό ασβεστοποιήσεων και δίνει το αιμοδυναμικό προφίλ και την έκταση της δυσπλασίας.

Η αξονική αγγειογραφία προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα στην εξέταση φλεβικών δυσπλασιών οστών και αρθρώσεων.

Η μαγνητική τομογραφία είναι εξαιρετικά χρήσιμη για την απεικόνιση και διάγνωση των φλεβικών δυσπλασιών. Η δυσπλασία εμφανίζεται ως ένα ετερογενές υπερσήμα σε Τ2.

Η φλεβογραφία διατηρεί την περιορισμένη ένδειξη διερεύνησης της παροχετεύσεως των φλεβών πριν να γίνει εμβολισμός.

Τα είδη της θεραπείας

Η παρουσία πόνου, η παραμόρφωση του σημείου, η παρεμπόδιση βασικών λειτουργιών, (π.χ. αναπνοής) και η πιθανότητα πνευμονικής εμβολής αποτελούν κλινικά κριτήρια για την επιλογή της θεραπευτικής αντιμετώπισης των φλεβικών δυσπλασιών. Ανάλογα με την έκταση και το μέγεθος του προβλήματος η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική.

Η συντηρητική αντιμετώπιση των φλεβικών δυσπλασιών συνήθως περιλαμβάνει τη χρήση ελαστικών καλτσών / γαντιών καθώς και ασπιρίνης / αντιπηκτικής αγωγής. Η ελαστική συμπίεση επιδιώκει την επιβράδυνση της δυσπλασίας και την ανακούφιση από τα συμπτώματα. Η συνταγογράφηση ασπιρίνης ή αντιπηκτικής αγωγής εξετάζεται στην περίπτωση επώδυνων επεισοδίων που οφείλονται σε τοπικές θρομβώσεις ή άλλα θρομβοεμβολικά επεισόδια.

Η σκληροθεραπεία / εμβολισμός των φλεβικών δυσπλασιών συνήθως πραγματοποιείται στις ιστογενείς μορφές και εξαρτάται από την εντόπιση, το μέγεθος και το βαθμό ανάπτυξης σε βάθος. Συνήθως για τη θεραπεία των υποδόριων ιστογενών φλεβικών δυσπλασιών χρησιμοποιείται πολυδοκανόλη, ενώ για εντοπίσεις σε μυς και αρθρώσεις το Ethibloc (σκληρυντικός παράγοντας) σε συνδυασμό με αιθανόλη. Ο εμβολισμός των φλεβικών δυσπλασιών ενδέχεται να απαιτήσει πολλές συνεδρίες με μεταβλητά διαλείμματα και να συνδυαστεί με εγχείρηση. Τα πλεονεκτήματά της σκληροθεραπείας / εμβολισμού είναι τα υψηλά ποσοστά κλινικής ανταπόκρισης και το χαμηλό ποσοστό επιπλοκών.

Η χειρουργική θεραπεία των φλεβικών δυσπλασιών πραγματοποιείται πλέον με μεγαλύτερη ακρίβεια και αποτελεσματικότητα αξιοποιώντας τις δυνατότητες των σύγχρονων αιμοδυναμικών (υπερηχογράφημα-doppler) και ανατομικών (μαγνητική τομογραφία) εξετάσεων που επιτρέπουν τον καλύτερο σχεδιασμό της επέμβασης, τον ακριβέστερο εντοπισμό και την πλήρη αφαίρεση της δυσπλασίας.

Η χειρουργική αφαίρεση των φλεβικών δυσπλασιών δεν είναι τόσο διαδεδομένη λόγω του κινδύνου σοβαρών επιπλοκών αλλά ενδείκνυται σε περιπτώσεις παραμόρφωσης μετά τη σκληροθεραπεία, σε φλεβικές δυσπλασίες περιορισμένης έκτασης, κ.α

Ο ασθενής πρέπει να γνωρίζει πως, ανεξάρτητα από την θεραπευτική αντιμετώπιση που θα επιλέξει ο ειδικός, οι φλεβικές δυσπλασίες μπορεί να ξαναεμφανιστούν στο μέλλον.

Φλεβική δυσπλασία του δέρματος