Urban Cubes: Μια σύγχρονη και μοντέρνα πολυκατοικία στο Παγκράτι (9 pics)

Η Αθήνα είχε μια συγκεκριμένη τυπολογία πολυκατοικίας μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του ’80. Πανομοιότυποι όροφοι, με ένα μικρό μπαλκόνι να διασχίζει οριζοντίως διαφορετικά διαμερίσματα και δύο με τρία ρετιρέ, που υποχωρούσαν σε σχέση με το βασικό όγκο, δημιουργώντας πριονωτές τομές.

Το Παγκράτι, μια αθηναϊκή συνοικία, πυκνοδομημένη σε λόφους, χτίστηκε κατά κύριο λόγο με το σύστημα της αντιπαροχής. Η περιοχή του κτιρίου είναι εκτός του κέντρου της συνοικίας, με αποτέλεσμα να σώζονται ακόμη πολλές τριώροφες κατασκευές, συνήθως κατοικίες μιας ή δύο οικογενειών. Η ασυνέχεια στα ύψη που οφείλεται και στην αλλαγή των διατάξεων του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού, δημιουργεί ένα μωσαϊκό τυπολογιών και κατασκευών στην περιοχή με κύρια χρήση την κατοικία.

Μας ενδιέφερε να αναζητήσουμε μια νέα τυπολογία διαμερισμάτων, που θα παρέπεμπε στις νέες αξίες (θέα, ιδιωτικότητα), το νέο βιοτικό επίπεδο, τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε χρήστη. Καθώς δεν γνωρίζαμε τους τελικούς χρήστες, επιλέξαμε να έχουμε μια ποικιλία στις κατόψεις, η οποία να διαφαίνεται και στις όψεις. Τα κουτιά της όψης, φαινομενικά τυχαία, εξυπηρετούν την κάτοψη και προσδίδουν παράλληλα μια λιτή πολυπλοκότητα και ένα γλυπτικό αποτέλεσμα, που συνδιαλέγεται με την πόλη με ένα νέο τρόπο.

Το οικόπεδο είναι στενόμακρο με μικρό πρόσωπο σε δύο κάθετους δρόμους. Στη δυτική του πλευρά, ωστόσο, η πλευρική μεσοτοιχία αποκτά ρόλο κύριας όψης για την πόλη, καθώς η ιδιοκτησία επάνω στον κεντρικό δρόμο είναι ισόγεια, ενώ η πολυκατοικία οκταώροφη. Η δωρικότητα του εμφανούς σκυροδέματος συνυπάρχει με το καμπύλο κλιμακοστάσιο που χωρίζει την μεσοτοιχία στα δύο. Μικρά ανοίγματα από υαλότουβλο δίνουν φως στα διαμερίσματα και εντάσσονται σε ένα περίτεχνο σχέδιο από σκοτίες. Η μεσοτοιχία παύει κατ’ αυτόν τον τρόπο να είναι τυφλή, αλλά είναι σχεδιασμένη έτσι, ώστε να υπάρχει και να λειτουργεί συνεκτικά, καθώς η μορφή της έχει βασιστεί στις αθέατες πίσω όψεις των πολυκατοικιών του ’60 και του ’70.

Η κάτοψη της πολυκατοικίας είναι σχήματος Π, με τον ακάλυπτο χώρο να τη χωρίζει σε δύο μέρη, ώστε 14 διαμερίσματα να λειτουργούν με φυσικό φως και αερισμό. Στους δύο κάθετους δρόμους, Αρρύβου και Ολυμπιάδος, οι όψεις δημιουργούν δύο νοητούς πύργους. Η πολυκατοικία έχει τραβηχτεί από τα όρια της ρυμοτομικής γραμμής για να ξεφύγει από την πριονωτή τομή που προκύπτει από την εφαρμογή του ιδεατού στερεού.

Το αίθριο στο κέντρο του κτιρίου εξυπηρετεί το φυσικό φωτισμό και τον αερισμό των δωματίων που έχουν άνοιγμα σ’ αυτό, ενώ η κατακόρυφη και οριζόντια κίνηση (ανελκυστήρας, κλιμακοστάσιο, κοινόχρηστοι διάδρομοι) εντοπίζονται στη μέση της οικοδομής. Το κτίριο δημιουργήθηκε επάνω σε πιλοτή για να λειτουργήσει ως χώρος στάθμευσης αλλά κυρίως για να προσδώσει οπτική συνέχεια στους δύο κάθετους δρόμους, προς τους οποίους έχει πρόσωπο η πολυκατοικία.

Τέλος, τα διαμερίσματα παρουσιάζουν πολυπλοκότητα τόσο στις κατόψεις, όσα και στις τομές τους. Έξι από τα διαμερίσματα έχουν δύο ορόφους, ενώ τα δύο τελευταία στον 8ο όροφο χρησιμοποιούν ως στέγαστρα το δώμα.

Στοιχεία έργου:
Aρχιτεκτονική μελέτη: Klab Architecture – Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος
Στατική μελέτη: Μανώλης Μάνιος
H/M μελέτη: Μάνος Αγαπάκης
Eπίβλεψη: Γιώτα Σουκαρά
Συνεργάτες: Enrique Ramírez, Κωστής Αναγνωστάκης
Tεχνική εταιρεία κατασκευής: ΑΡΧΙΠΥΛΗ Α.Τ.Ε. – ΣΤΡΙΚΟΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε.
Iδιοκτήτης: ΑΡΧΙΠΥΛΗ ΑΤ.Ε. – ΣΤΡΙΚΟΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε.
Tοποθεσία: Αρύββου & Ολυμπιάδος, Παγκράτι, Αθήνα
Συνολικό εμβαδό κτιρίου: 1050 m2
Xρόνος μελέτης: 2008 – 2009
Xρόνος κατασκευής: 2009 – 2011
Φωτογραφίες: Μπάμπης Λουϊζίδης
Περιφέρεια: Αττική