Λέσβος: Η βίλα που αποτελεί την “Νotre Ntam” της Ελλάδας (pics)

Αρχιτέκτονες: Z-level
Τοποθεσία: Αγιος Φωκάς, Ελλάδα
Αρχιτέκτονας: Έλενα Ζερβουδάκη
Ομάδα design: Άγγελος Αγγέλου, Πολυξένη Παπαμιελάκη
Έτος: 2014
Φωτογραφίες: Γεώργιος Γερόλυμπος

Το έργο αυτό ονομάζεται “Notre Ntam” και βρίσκεται στην περιοχή του Αγίου Φωκά, στη νοτιοδυτική πλευρά της Λέσβου, σε ένα αγροτικό μέρος ανάμεσα στους ελαιώνες. Οι μόνες δομές της περιοχής είναι μικρά αγροτικά κτίρια. Τοπογραφικά, το οικόπεδο βρίσκεται σε κλίση πάνω στο έδαφος και έχει φυτεμένα 300 ελαιόδεντρα. Οι ιδιοκτήτες, δύο αδέρφια και οι οικογένειές τους, κάτοικοι πόλεων σε Αθήνα και τη Βοστώνη, αποφάσισαν να δημιουργήσουν νέους δεσμούς με τη γη των προγόνων τους.

Τα βασικά θέματα του σχεδίου ήταν η ενσωμάτωση των κατοικιών στην τοπογραφία του τοπίου. Αναπτύσσοντας μια διαλεκτική μεταξύ των δύο κτιρίων, ενσωματώνοντας βιοκλιματικά στοιχεία και χρησιμοποιώντας φυσικά υλικά, ο σχεδιασμός αποσκοπούσε στην εκ νέου ερμηνεία των τοπικών αναφορών, που δεν προέρχονται από την παραδοσιακή οικιστική αρχιτεκτονική στη Λέσβο, αλλά από τα πρώιμα βιομηχανικά κτίρια που βρίσκονται εκεί.

Οι κατοικίες ενσωματώθηκαν στην πλαγιά του λόφου και είναι τοποθετημένες κάτω από το επίπεδο του ορίζοντα, μέσα στον ελαιώνα, αφήνοντας το τοπίο που τις περιβάλλει άθικτο. Από τα 3,5 εκτάρια που αποτελούν το οικόπεδο, τα 600 τ.μ. καλύφθηκαν από σκληρά υλικά, ενώ η υπόλοιπη γη αφέθηκε.

Tοποθετήθηκαν παράλληλα, ανάμεσα στο τέλος του ελαιώνα και την αρχή του παραθαλάσσιου εδάφους, λειτουργώντας ως πέρασμα από τη γη στη θάλασσα. Η ζώνη αυτή σηματοδοτεί το όριο μεταξύ των δύο πλευρών: το ύψωμα που βλέπει στον ελαιώνα είναι πέτρινο, με ανοίγματα που απομονώνουν τμήματα του τοπίου, ενώ το ύψωμα που βλέπει στη θάλασσα, είναι διαφανές και ενιαίο. Καθώς πλησιάζετε στο κτίριο και περπατάτε μέσα του, οι χώροι του ξεδιπλώνονται σαν μια ταινία και η θάλασσα εμφανίζεται βαθμιαία και η θέα ανοίγει διάπλατη πάνω από το βράχο.

Τα δύο κτίρια συνδέονται στις στέγες τους, οι οποίες αποτελούν εννοιολογική συνέχεια, ακολουθώντας το σχήμα του λόφου σε χαμηλότερο επίπεδο. Και τα δύο κτίρια έχουν σχεδιαστεί με τις ίδιες αρχές και διαμορφώνονται ως ορθογώνια, σχεδιασμένα με βάση τις βιοκλιματικές αρχές εξαερισμού και σκίασης. Η οροφή πολλαπλών επιπέδων δημιουργεί ένα ενιαίο χώρο στο υψηλότερο σημείο του, με ανοιχτό μπαλκόνι που βλέπει στο εσωτερικό της κατοικίας. Αυτό το τελικό επίπεδο έχει τμήματα από γυαλί που χρησιμεύουν στην απομάκρυνση του θερμού αέρα.

Η διατήρηση των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων στο ίδιο επίπεδο ενθαρρύνει την αίσθηση της συνοχής και της ροής, ενώ παράλληλα επιτρέπει την πρόσβαση για άτομα με ειδικές ανάγκες σε όλες τις περιοχές. Η πισίνα δημιουργήθηκε για να την απολαύσουν όσοι δυσκολεύονται να κατέβουν στη θάλασσα. Οι εξωτερικοί χώροι είναι σχεδιασμένοι για να είναι αυτόνομοι και διαθέτουν εξωτερική κουζίνα, κήπο με λαχανικά, χώρους καθιστικού, φαγητού και μπάνιου, καθώς και εγκαταστάσεις για προβολή ταινιών.