Η πιο παράξενη κατοικία της Ελλάδας βρίσκεται στο Συκάμινο (13 pics)

Το πεδίο είναι επίμηκες, αγροτικό, ελαιόφυτο. Η γη κυριαρχεί. Πώς μπορεί η κατοικία να αποτελέσει ένα ανασήκωμα του εδάφους, να περιοριστεί σε μια στέγη;

Η κατοικία είναι η στέγη της, μήκους 60 μέτρων. Εισερχόμενος κανείς στη φυσική της θέση, την αντιλαμβάνεται ως γαιώδη φλοιό, με την Εύβοια στο βάθος. Μπορεί να περπατήσει επάνω της. Η στέγη γεννιέται και καταλήγει στο έδαφος, ενώ είναι φυτεμένη. Ελίχρυσα, δροσάνθεμα, γκάουρες, θυμάρι. Η κάτοψη της στέγης είναι ρομβοειδής και το μέγιστο πλάτος καταλαμβάνεται από το χώρο διημέρευσης, ενώ στις απολήξεις βρίσκονται οι χώροι ύπνου.

Η σύνθεση επιδιώκει την τεταμένη συγχώνευση της κατοικίας με το επίσης εξαιρετικά επίμηκες ιδιωτικό της πεδίο. Η αγροτική χρήση της υπαίθρου της επέβαλε τη δημιουργία ενός ακόμη επιπέδου ζωής και αποθήκευσης, καθ’ ολοκληρίαν υπόγειου. Κατασκευή από οπλισμένο σκυρόδεμα, ανεπίχριστο σε οροφές και τοιχία. Σιδηρά κουφώματα, περσίδες ηλιοπροστασίας, μεταλλικά πετάσματα αμβλύνουν τη διαφάνεια. Τη γλυπτική καθαρότητα της εκτεταμένης οροφής από σκυρόδεμα επιδίωξε η αναστροφή όλων των δοκών εκτός μιας, η οποία καταλήγει στο κυρίως υποστύλωμα: στην εστία.

Η υποδοχή των άκρων της κατοικίας από την αττική γη και η συνεπακόλουθη γέννηση της φυτεμένης στέγης απ’ αυτήν δημιουργούν ένα αιχμηρό κέλυφος, απαλά εμβόλιμο στο ελαιόφυτο τοπίο. Η παθητική εξοικονόμηση ενέργειας από την ταυτόχρονη βύθιση και την γαιώδη επικάλυψη επιτείνεται από την προστατευτική, εν προβόλω αιώρηση της οροφής.

Η συνέργεια αρχιτεκτονικής και στατικής μελέτης είναι απόλυτη, η στατική επίλυση δεν ακολούθησε. Η υποστύλωσή της γεννήθηκε εκ των έσω, υπακούοντας στις δυνάμεις που σταδιακά διαμόρφωναν τους επί μέρους χώρους. Το στατικό της σύστημα διαμορφώνεται από οπλισμένο σκυρόδεμα, ενώ όλα τα υποστυλώματα είναι διαφορετικής διατομής και κάποια σύμμεικτα, μεταλλικά. Ήταν εξαρχής υπό έρευνα, σμιλεύοντας τα εσωτερικά, καθορίζοντας τη μορφή, η οποία με τη σειρά της καθορίστηκε από το ίδιο το επικλινές πεδίο:

Το άτυπα ρομβοειδές σχήμα της κατοικίας επιβλήθηκε από το εγγενές του μήκος και τον προσανατολισμό του προς τη θάλασσα του Ευβοϊκού κόλπου. Η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου με πατημένο χώμα επιτείνει τη γαιώδη ομοιοχρωμία και συνεισφέρει στη διαμόρφωση σωστού μικροκλίματος, ενώ η υδροαπορροφητικότητά του επιτρέπει την υπόγεια συλλογή των όμβριων υδάτων, τα οποία μαζί με αυτά της κεκλιμένης στέγης χρησιμοποιούνται για την άρδευσή της. H φύτευση της στέγης είναι ειδικά προσαρμοσμένη στο κλίμα της Ελλάδας και ειδικότερα της Αττικής.

Στόχευσε στη δημιουργία ενός φυσικού, βιώσιμου, βιοποικίλου οικοσυστήματος, που θα επέτρεπε στην κατασκευή να γίνει μέρος του τοπίου, παρέχοντας ταυτόχρονα όλα τα πολλαπλά οφέλη θερμομόνωσης, συλλογής ομβρίων και καλλιέργειας. Η σταδιακή διάβρωση των αιχμηρών επιφανειών της αιωρούμενης πλάκας από κρεμώμενες ελίπιες, ροζάνθεμα και ελίχρυσα θα αποκαλύψει περαιτέρω το διαφορετικό χαρακτήρα νοτιοανατολικής και βορειοδυτικής όψης.

Η κατοικία στο Συκάμινο μοιάζει αναπάντεχα διπρόσωπη: Είναι απαλή και ταυτόχρονα δεν είναι. Προσαρμόζεται στο τοπίο, αλλά και αντιτάσσεται σ’ αυτό. Εξαφανίζεται σημειακά, αλλά και εκδηλώνει με πείσμα το σφρίγος της. Η συγχώνευσή της είναι συνειδητά ατελής, ανολοκλήρωτη. Δεν πρόκειται για ένα κτίριο – καμουφλάζ, κτίριο – τοπίο. Η αρχιτεκτονική του δηλώνει παρούσα και κυρίως ανοικτή. Η κατοικία επιλέχθηκε ως υποψήφια για το βραβείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη σύγχρονη αρχιτεκτονική, Mies van der Rohe Award 2013.

Στοιχεία έργου
Aρχιτεκτονική μελέτη : tense architecture network
Oμάδα έργου: Τ. Ανδριανόπουλος – Κ. Μαύρος – Θ. Μπαμπανέλος
Aρχιτεκτονική μελέτη: Α. Κοντιζάς
H/M μελέτη: Σπ. Αρβανίτης
Φυτεμένη στέγη: Andrew Michael Clements
Τοποθεσία: Συκάμινο, Αττική
Φωτογραφίες: Filippo Poli
Περιφέρεια: Αττική