Σπύρος Μεταξάς: Πέθανε ο εγγονός του δημιουργού του διάσημου κονιάκ – Η ιστορία του «Μεταξά»

Αθόρυβα, όπως ίσως έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, πέθανε ένας από τους σημαντικότερους Ελληνες επιχειρηματίες.

Ο Σπύρος Μεταξάς, ο «αρχοντάνθρωπος», όπως τον έλεγαν, το μέλος της τρίτης γενιάς της οικογένειας Μεταξά που έκανε παγκοσμίως γνωστό το κονιάκ «Μεταξά», απεβίωσε σε ηλικία 90 ετών.

Αφήνει πίσω του μια μεγάλη και βαριά επιχειρηματική ιστορία, από αυτές που οι δαιμόνιοι Ελληνες, οι πολυπράγμονες επιχειρηματίας μιας άλλης εποχής, μπόρεσαν να γράψουν.

«Μεταξύ μας… Μεταξά», έλεγε μια παλιά διαφήμιση για το διάσημο κονιάκ που κατέκτησε τον κόσμο. Αλλά και το… διάστημα καθώς ήταν το πρώτο ποτό που καταναλώθηκε σε διαστημική αποστολή.

Το λικέρ που λάτρεψε ο Κάστρο, που απολάμβανε ο Αριστοτέλης Ωνάσης, που εκατομμύρια άνθρωποι γεύτηκαν.

Ο Σπύρος Μεταξάς, άξιος συνεχιστής μιας παράδοσης που ξεκινά από το 1880 και συνεχίζει να είναι στην κορυφή.

«Οταν ξεκίνησε να παράγεται το Μεταξά, τα σύνορά μας μόλις είχαν συμπεριλάβει τη Θεσσαλία και την Άρτα», είχε πει σε παλαιότερη συνέντευξή του ο Σπύρος Μεταξάς, εκθειάζοντας τον Σπύρο Μεταξά τον πρεσβύτερο που είχε την έμπνευση να φτιάξει αυτό το μοναδικό λικέρ.

Ο Σπύρος Μεταξάς ο νεότερος, μαζί με τον αδερφό του Ηλία ανέλαβαν την οικογενειακή επιχείρηση στα μέσα της δεκαετίας του 1950.

Μια επιχείρηση που άντεξε πολέμους και καταστροφές και που στα χέρια των συνεχιστών της παράδοσης έγινε «χρυσάφι» που κατέκτησε δεκάδες αγορές.

Ποιος ήταν ο Σπύρος Μεταξάς

Ο Σπύρος Μεταξάς γεννημένος το 1935 στην Αθήνα, πήρε το όνομά του παππού του που καταγόταν από τα Ψαρά και που στον Πειραιά έβαλε το πρώτο λιθαράκι για να μεγαλουργήσει το Μεταξά.

Ο νεότερος Σπύρος, σπούδασε στο Κολλέγιο Αθηνών, πήγε στο Ντιτρόιτ για διοίκηση επιχειρήσεων και ανέλαβε το εμπορικό κομμάτι της δουλειάς. Ο αδερφός του, Ηλίας, με σπουδές οινοποιού, ανέλαβε την παραγωγή του κονιάκ.

Τα δύο αδέρφια πήραν μια επιχείρηση καλή, αλλά όχι μεγάλη. Είχε καμιά 40αριά εργαζόμενους, σε ένα παλιό εργοστάσιο και χωρίς μεγάλες εξαγωγές.

Ο Σπύρος Μεταξάς ταξίδεψε παντού για να προωθήσει το ποτό και τα κατάφερε. Εφτιαξε καλύτερες εγκαταστάσεις, μεγάλωσε την παραγωγή, έκανε καλύτερη διαφήμιση, έφερε το κονιάκ στην Αμερική, αλλά και στην Ανατολή.

Το 1967 τα αδέρφια παίρνουν το ρίσκο και επενδύουν σε νέα μονάδα παραγωγής στην Κηφισιά. Η αρχή για μεγάλα πράγματα είχε γίνει και το κονιάκ Μεταξά καθιερώθηκε παντού, ανταγωνιζόμενο πολλά γνωστά ποτά.

Το 1989 η επιχείρηση πέτυχε ένα μεγάλο deal καθώς η Diageo αγόρασε την εταιρεία. Από το 2000 το ΜΕΤΑΧΑ είναι κομμάτι του ομίλου Remy Cointreau και παραμένει κορυφαίο brand.

Ισως λίγοι να γνωρίζουν ότι ο Σπύρος Μεταξάς, είχε σπουδαίο φιλανθρωπικό έργο. Το νοσοκομείο Μεταξά στον Πειραιά φέρει το όνομα της οικογένειάς του, καθώς λειτούργησε με τις δωρεές του θείου, Αγγελου.

Ο Σπύρος Μεταξάς, υπήρξε πρόεδρος της Επιτροπής Διεκδίκησης των Ολυμπιακών Αγώνων και συνέβαλε τα μέγιστα στον να επιστρέψει ο θεσμός στην Ελλάδα. Όχι το 1996 για το οποίο πάλεψε ο Μεταξάς, αλλά το 2004.

Ο Σπύρος Μεταξάς παντρεύτηκε δύο φορές και απέκτησε τέσσερα παιδιά: μία κόρη και τρεις γιους. Σύμφωνα με την επιθυμία του, η σορός του αποτεφρώθηκε στην Ελβετία και τάφηκε στον οικογενειακό τάφο στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, δίπλα στη μητέρα του.

Η ιστορία ενός κορυφαίου ποτού

Η οικογένεια ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στο εμπόριο με ένα μικρό μαγαζί στη Χαλκίδα που άνηκε στον Αγγελο Μεταξά. Όταν πέθανε, το 1871, πέντε από τα δώδεκα παιδιά του ανέλαβαν προσωρινά το εμπορικό του πατέρα τους. Ο Σπύρος, το ένα από τα 5 αδέλφια, που ήταν ιδιαίτερα ανήσυχο πνεύμα, το 1872 πούλησε το μερίδιό του και εγκαταστάθηκε στον Πειραιά,

Το κονιάκ Μεταξά είναι δημιούργημα του Σπύρου Μεταξά του πρεσβύτερου. Δεν υπήρχε μέχρι το 1888 όταν ιδρύθηκε η εταιρεία με την επωνυμία «Βιομηχανικός Οίκος Κονιακοποιίας Σ. Η. και Α. Μεταξά» με 100.000 δραχμές αρχικό κεφάλαιο

Ο Σπύρος, ο Ηλίας, ο Αλέξανδρος ξεκίνησαν την επιχείρηση σε ένα παλιό αποστακτήριο στον Πειραιά, με τον πρώτο να ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο και να γνωρίζει τα ποτά. Διαπίστωσε ότι υπήρχαν πολλά γευστικά ποτά με έντονη γεύση, αλλά κανένα δεν είχε συγκεκριμένο άρωμα ή χαρακτήρα.

Ξεκίνησε να φτιάχνει κρασιά αλλά ήθελε κάτι διαφορετικό, που δεν θα υπήρχε αλλού.

Οι αμπελώνες της Σάμου

Ετσι γεννήθηκε η ιδέα του κονιάκ. Το Μεταξά πέντε αστέρων είχε ένα μυστικό στη γεύση του. Οι αμπελώνες της Σάμου έβγαζαν μοναδικά σταφύλια, πλούσια σε γεύση και αρώματα και οι Μεταξάδες κατάλαβαν ότι εκεί έπρεπε να στραφούν.

H μυστική συνταγή ένα εκχύλισμα από αρωματικά φυτά και μπαχαρικά, με βάση τα ροδοπέταλα.

Το μοσχάτο Σάμου έφερε τη μοναδικότητα του κονιάκ ενώ η εικόνα του Σαλαμινομάχου χαρακτηριστική επάνω στα μπουκάλια Μεταξά, ξεχώρισε αμέσως.

Λέγεται ότι το σκέφτηκαν όταν κατά την διάρκεια των εκσκαφών για την ανέγερση του εργοστασίου, ανακαλύφθηκε ένα αρχαίο νόμισμα με την εικόνα του Σαλαμινομάχου, το οποίο ο Σπυρίδων Μεταξάς θεώρησε συμβολικό και το έκανε έμβλημα της νεότευκτης επιχείρησης.

Όπως αναφερόταν σε παλαιότερο αφιέρωμα του Εθνικού Κήρυκα, η φήμη του κονιά» Μεταξά άρχισε να κατακτά την αριστοκρατία της αθηναϊκής κοινωνίας και να φθάνει μέχρι τα ανάκτορα, καθιστώντας τον Σπυρίδωνα Μεταξά επίσημο προμηθευτή της βασιλικής αυλής του Γεωργίου Α’. Τα προϊόντα άρχισαν να ξεπερνούν τα ελληνικά σύνορα.

 

Στο «Πανελλήνιον λεύκωμα εθνικής εκατονταετηρίδος 1821-1921», αντιλαμβάνεται ο αναγνώστης τον ρόλο που έπαιξε ο Ελληνισμός στο εξωτερικό, όσον αφορά το πώς δέχτηκε το προϊόν. Η Τουρκία και η Αίγυπτος, αναφέρεται στο λεύκωμα, ήταν από τις πιο πρόθυμες χώρες για την αγορά και κατανάλωση των θαυμάσιων ελληνικών προϊόντων, με τον Ελληνισμό στα μέρη αυτά, να δέχεται το εθνικό προϊόν με χαρά, θεωρώντας το ως σύνδεσμο με τη μητέρα Ελλάδα. Μετά την Αίγυπτο ακολούθησε η Παλαιστίνη και η Συρία, έπειτα η Ρουμανία και τέλος η Ρωσία, που μετά την αλλαγή του αιώνα άρχισε να δέχεται το Μεταξά, φτάνοντας στο σημείο να αποτελέσει μια από τις σημαντικότερες αγορές.

Ομως κορυφαία και σημαντικότερη ήταν η Αμερική, με χρονιά-σταθμό για την πορεία της εταιρείας το 1909 όταν το «ιπτάμενο μπράντι», όπως θα το αποκαλούσαν αργότερα, έφτασε στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου και έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από την εκεί ελληνική κοινότητα.

Η αμερικανική αγορά, ήταν η πλέον προσοδοφόρα από όλες τις υπόλοιπες διεθνείς αγορές και χιλιάδες κιβώτια στέλνονταν εκεί κάθε χρόνο. Το 1916 στη «χώρα των ευκαιριών» η εισαγωγή ανερχόταν στα 36.000 κιβώτια.

Ο Σπύρος Μεταξάς πεθαίνει το 1909 αλλά η γυναίκα του Δέσποινα συνεχίσει το έργο του, καθοδηγούμενη από το κοινό τους πάθος.

Διηύθυνε την επιχείρηση μέχρι τη δεκαετία του 1930, όταν οι τρεις γιοι της, ο Άγγελος, ο Γιώργος και ο Ανδρέας, ενηλικιώθηκαν και ανέλαβαν διευθυντικές θέσεις.

Οι επόμενες γενιές

Τα τρία αδέλφια μοιράστηκαν τις ευθύνες, με τον Ανδρέα, τον νεότερο, που είχε το μεγαλύτερο ταλέντο στη μεγαλουργία, να αναλαμβάνει τον ρόλο του “Chief Blender”.

Ενώνοντας τις δυνάμεις τους, τα τρία αδέλφια κράτησαν τον Οίκο ζωντανό και συνέχισαν τη διεθνή επέκταση του METAXA. Ο Ανδρέας Μεταξάς προστάτευσε και ανέπτυξε την κληρονομιά του πατέρα του Σπύρου, δημιουργώντας μία από τις πιο χαρακτηριστικές κυκλοφορίες του METAXA, το METAXA Grande Fine.

Η τρίτη γενιά ήταν ο Ηλίας και ο Σπύρος Μεταξάς που έφυγε από τη ζωή πριν από λίγες ημέρες.

Ο Κωνσταντίνος Ράπτης υπηρέτησε ως 5ος Metaxa Master από την ίδρυση του Σώματος, καθήκον που εκπλήρωσε μέχρι το 2024.

Ως διορισμένος φύλακας των μυστικών της γεύσης του Οίκου κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Κωνσταντίνος κατέκτησε τις μοναδικές τέχνες της επιλογής, της παλαίωσης και της ανάμειξης. Η αφοσίωσή του στο ΜΕΤΑXΑ ξεκίνησε το 1985 όταν μπήκε στο Σώμα από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, με πτυχία Χημείας και Οινολογίας.

Διορίστηκε Metaxa Master το 1992 και αποκάλυψε την πρώτη του πρωτότυπη δημιουργία, το METAXA Private Reserve. Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως Δάσκαλος, υπέγραψε πολλές άλλες δημιουργίες, όπως το METAXA 12 Stars και το METAXA Angels’ Treasure Single Cask Strength.

Ο Κωνσταντίνος Καλπαξίδης συνδέεται με τo ΜΕΤΑΞΑ από το 2016.

Είναι κάτοχος πτυχίων γεωπονίας και οινολογίας από τα Πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Μονπελιέ, αντίστοιχα. Έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της στρατηγικής ΕΚΕ του ΜΕΤΑΧΑ και των πρωτοβουλιών του ΜΕΤΑΧΑ για τη διατήρηση της γης.

Συνεργάστηκε στενά με τον 5ο Metaxa Master, Κωνσταντίνο Ράπτη, από τότε που μπήκε στον Οίκο, μαθαίνοντας τα μυστικά της μοναδικής δεξιοτεχνίας METAXA.

Το 2022, αξιοποίησε τις γνώσεις του δημιουργώντας το πρώτο του πρωτότυπο έργο, το METAXA 5 Stars Greek Orange.

Η διατήρηση ενός τέτοιου προϊόντος για σχεδόν 140 χρόνια δείχνει και την τεράστια επιτυχία του.

Και για όσους δεν το ξέρουν, το κονιάκ Μεταξά ήταν το αγαπημένο του Φιντέλ Κάστρο. Στο πλοίο που τον μετέφερε στην Κούβα για να ξεκινήσει την επανάσταση, γνωρίστηκε με τον Ελληνα καπετάνιο, ο οποίος του πρόσφερε ένα μπουκάλι Mεταξά. Από εκείνη τη στιγμή έγινε φανατικός οπαδός του.
Το Μεταξά είναι το πρώτο ποτό που καταναλώθηκε στο Διάστημα.
Κάθε λεπτό καταναλώνονται περίπου 850 σφηνάκια Μεταξά στον κόσμο. Εξάγεται σε παραπάνω από 60 χώρες.