Η FIFA υπόσχεται ότι το Μουντιάλ του 2026 θα είναι το «μεγαλύτερο και καλύτερο» όλων των εποχών, απόρροια και της παρουσίας (για πρώτη φορά) 48 χωρών έναντι 32. Ωστόσο, όσο πλησιάζει η σέντρα, τόσο περισσότερο αποδεικνύεται ότι θα είναι και το πιο ακριβό. Οι τιμές των εισιτηρίων προκαλούν σοκ στους φιλάθλους, ενώ το συνολικό κόστος για όσους θέλουν να ταξιδέψουν στις ΗΠΑ –σε συνδυασμό με τα έξοδα διαμονής, μετακινήσεων και βίζας– μετατρέπει το κορυφαίο ποδοσφαιρικό γεγονός του πλανήτη σε προνόμιο για λίγους.

Η αρχική διάθεση των εισιτηρίων προκάλεσε αντιδράσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία του BBC Sport, όποιος θέλει να παρακολουθήσει τον εναρκτήριο αγώνα θα πληρώσει από 480 έως 1.930 ευρώ, όταν στο Κατάρ το 2022 το κόστος ήταν 47 έως 534 ευρώ. Για τον τελικό της διοργάνωσης, στο «MetLife Stadium» του Νιου Τζέρσεϊ, το φθηνότερο εισιτήριο κοστίζει 1.750 ευρώ, ενώ το ακριβότερο αγγίζει τα 5.190 ευρώ, χωρίς τις VIP παροχές.

1

Η αύξηση είναι τετραπλάσια σε σχέση με το προηγούμενο Μουντιάλ και υπερδιπλάσια από κάθε άλλο μεγάλο αθλητικό γεγονός. Ο τελικός του Euro 2024 στο Βερολίνο είχε εισιτήρια από 95 έως 1.000 ευρώ, ενώ ακόμη και το Super Bowl –το πιο ακριβό event στις ΗΠΑ– δεν ξεπερνούσε τα 6.400 ευρώ στις πιο προνομιακές θέσεις.

Το σύστημα «δυναμικής τιμολόγησης» της FIFA

Η FIFA έχει υιοθετήσει το λεγόμενο dynamic pricing, ένα μοντέλο που επιτρέπει αυξομειώσεις τιμών ανάλογα με τη ζήτηση. Σε θεωρητικό επίπεδο, αυτό θα μπορούσε να προσφέρει φθηνότερα εισιτήρια για αγώνες μικρότερου ενδιαφέροντος. Στην πράξη, όμως, οι εκπτώσεις θα ευνοήσουν μόνο όσους βρίσκονται ήδη στις ΗΠΑ.

Οι μειώσεις θα ανακοινώνονται μόλις 48 ώρες πριν τον αγώνα – διάστημα που καθιστά αδύνατη την οργάνωση ταξιδιού για ξένους φιλάθλους. «Το σύστημα αυτό εξυπηρετεί τους Αμερικανούς, όχι τον υπόλοιπο κόσμο», εξηγεί στο BBC ο αναλυτής Scott Friedman, ιδρυτής του Ticket Talk Network.

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλάθλων της Αγγλίας, Τόμας Κονκάνον, εκτιμά ότι ένας φίλαθλος που θα αγοράσει εισιτήρια τέταρτης κατηγορίας για όλες τις φάσεις θα χρειαστεί τουλάχιστον 2.750 ευρώ – ποσό υπερδιπλάσιο του Κατάρ 2022. Αν προστεθούν πτήσεις, ξενοδοχεία και μετακινήσεις στις 11 διαφορετικές πόλεις-οικοδέσποινες, το συνολικό κόστος εκτοξεύεται σε δυσθεώρητα επίπεδα.

Το εμπόδιο της βίζας

Για εκατομμύρια φιλάθλους από την Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική, το πρόβλημα δεν είναι μόνο τα χρήματα, αλλά και η πρόσβαση. Ενώ στη Ρωσία και το Κατάρ είχαν θεσπιστεί ειδικές fast-track διαδικασίες για την έκδοση βίζας, οι ΗΠΑ δεν δείχνουν πρόθυμες να πράξουν το ίδιο.

Μόνο οι πολίτες της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου θα μπορούν να ταξιδέψουν χωρίς βίζα, μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος ESTA. Για όλους τους άλλους, η διαδικασία είναι μακρά και περίπλοκη: προσωπικές συνεντεύξεις, αυστηροί έλεγχοι στα social media και χρόνοι αναμονής που –σε ορισμένες χώρες– ξεπερνούν τους 15 μήνες.

Ο πρώην διπλωμάτης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τράβις Μέρφι, σημειώνει: «Η αμερικανική κυβέρνηση έχει αυξήσει τους περιορισμούς και εντείνει τους ελέγχους. Ο κόσμος αρχίζει να αισθάνεται ότι δεν είναι ευπρόσδεκτος».

Ασφάλεια και πολιτική πόλωση

Το 2025, οι ΗΠΑ έχουν βιώσει περισσότερες από 500 μαζικές ένοπλες επιθέσεις και σειρά πολιτικών δολοφονιών, με την κοινωνία βαθιά διχασμένη. Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει αναπτύξει την Εθνοφρουρά σε μεγάλες πόλεις, όπως το Λος Άντζελες, που θα φιλοξενήσει οκτώ αγώνες.

Οι εικόνες στρατιωτών στους δρόμους, οι βίαιες διαδηλώσεις και οι απειλές για μετακίνηση αγώνων από «μη ασφαλείς πόλεις» δεν συνάδουν με το πνεύμα φιλοξενίας ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου. Όπως υπογραμμίζει ο αναλυτής Daniel Byman από το Center for Strategic and International Studies: «Οι ΗΠΑ έχουν πρόσβαση σε όπλα και εσωτερικές εντάσεις που καμία άλλη χώρα δεν αντιμετωπίζει. Η διοργάνωση ενός τόσο μεγάλου γεγονότος απαιτεί εμπιστοσύνη και σταθερότητα — και αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχουν».

Μουντιάλ για πλούσιους και προνομιούχους

Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2026, που υποτίθεται θα έφερνε «τον κόσμο στην Αμερική», κινδυνεύει να γίνει ένα Μουντιάλ… για λίγους. Αντί να ενώσει, δείχνει να χωρίζει. Με εξωφρενικές τιμές, περιορισμούς εισόδου και πολιτική αστάθεια, η «γιορτή του ποδοσφαίρου» φαντάζει περισσότερο σαν ένα πολυτελές προϊόν για λίγους εκλεκτούς, παρά σαν μια εμπειρία που ανήκει σε όλους.

Ο Τζιάνι Ινφαντίνο μπορεί να διακηρύσσει ότι «ο κόσμος θα είναι ευπρόσδεκτος στις Ηνωμένες Πολιτείες», όμως τα νούμερα και η πραγματικότητα δείχνουν το ακριβώς αντίθετο. Το Μουντιάλ του 2026 ίσως αποδειχθεί όχι το πιο λαμπερό, αλλά το πιο απομονωμένο – το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο που πραγματικά ανήκει μόνο σε όσους μπορούν να το πληρώσουν.