Κατασκευαστές: Η «άνοιξη» έχει έρθει αλλά πρέπει να ξεπεραστούν δομικά προβλήματα στον κλάδο

Ως δεδομένη λαμβάνουν πλέον την «άνοιξη» στις κατασκευές κυρίως μέσω του μεγάλου όγκου προς υλοποίηση δημοσίων έργων τόσο οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι όσο και η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και μεταφορών εάν λάβει κανείς υπόψη τα όσα ειπώθηκαν κατά τη διάρκεια του χθεσινού συνεδρίου  «Υποδομές και Δίκτυα: Η Ελληνική Πραγματικότητα. Εκσυγχρονισμός, Ανθεκτικότητα και Βιώσιμη Ανάπτυξη».

Ωστόσο, για να συνεχίσει η αναπτυξιακή αυτή  τροχιά στις κατασκευές και να ολοκληρωθούν έγκαιρα τα μεγάλα έργα που έχουν αναλάβει οι εταιρείες χρειάζεται να αντιμετωπιστούν μερικά προβλήματα, τα οποία στη βάση τους είναι κυρίως δομικά.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα όσα ανέφεραν χθες ηγετικά στελέχη των ομίλων ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, Intrakat και ΜΕΤΚΑ τα κυριότερα εμπόδια είναι η χρηματοδότηση, η αδυναμία εύρεσης εξειδικευμένου προσωπικού και η μελετητική ωριμότητα των έργων.

Η χρηματοδότηση και έλλειψη εργατών

Ξεκινώντας με το ζήτημα της χρηματοδότησης των έργων, ο Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Intrakat, Αλέξανδρος Εξάρχου, τόνισε ότι ένα «πολυτελές» πρόβλημα είναι η αδυναμία έκδοσης εγγυητικών επιστολών εκ μέρους των τραπεζών το οποίο θα μπορούσε να έχει ως συνέπεια την καθυστέρηση στην υλοποίηση των έργων και να χαθούν σημαντικές χρηματοδοτήσεις, όπως για παράδειγμα αυτές του Ταμείου Ανάκαμψης που έχει στενά περιθώρια (σ.σ. τα έργα που έχουν ενταχθεί σε αυτό θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί εντός του 2026).

Επισήμανε ότι έχουμε ξεπεράσει τις αδυναμίες της κρίσης, αλλά ο μεγάλος όγκος των έργων και γεγονός ότι οι εγγυητικές επιστολές των τραπεζών λειτουργούν ως δανεισμός για τις εταιρείες έχει ως αποτέλεσμα οι τέσσερις μεγάλες συστημικές τράπεζες να φτάνουν στα όριά τους. Ο κ. Εξάρχου παραδέχθηκε ότι οι ελληνικές τράπεζες κάνουν τεράστιες προσπάθειες για να επιλύσουν το πρόβλημα, οι εσωτερικοί τους κανονισμοί και το ρυθμιστικό πλαίσιο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) καθιστούν την έκδοση ακόμη και μίας εγγυητικής επιστολής της τάξης των 6 εκατ. ευρώ, εξαιρετικά δύσκολη.

Ως λύση πρότεινε  να τροποποιηθεί η υφιστάμενη νομοθεσία, θεσπίζοντας τον αυτοδίκαιο τερματισμό μίας εγγυητικής επιστολής με την έκδοση του πιστοποιητικού οριστικής παραλαβής του έργου καθώς και την δέσμευση της προκαταβολής σε ειδικό λογαριασμό που θα κινείται μόνο μετά την υποβολή στοιχείων ότι ο ανάδοχος πράγματι προχώρησε σε δαπάνες για το εκάστοτε σχετικό έργο.

Όσον αφορά το εργατικό προσωπικό ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΑΒΑΞ, Κωνσταντίνος Μιτζάλης, ανέφερε ότι η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η εύρεση εξειδικευμένων εργατών καθώς και η απαξίωση που υπάρχει πλέον για τα τεχνικά επαγγέλματα στη χώρα μας. Ενδεικτικά ανέφερε ότι κατά την περίοδο του κατασκευαστικού ζενίθ του 2004 υπήρχαν τουλάχιστον 20 υπεργολάβοι στη χώρα μας, ενώ τώρα εμφανίζονται με το ζόρι τέσσερις και αυτοί είναι υποστελεχωμένοι. Εκτίμησε, ότι λείπουν από τις κατασκευές περίπου  30.000 εξειδικευμένοι εργατοτεχνίτες και δήλωσε ότι η έλλειψη εργατικού δυναμικού αυξάνει το κόστος, καθώς όσοι έρθουν από το εξωτερικό θα έχουν ανάγκη στέγασης και σίτισης.

Επιπλέον, ζήτησε την επαναφορά του συστήματος αναθεώρησης τιμών υλικών και εργασιών που έχει παγώσει από το α΄τρίμηνο του 2022, καθώς και νομοθετική ρύθμιση με την οποία θα επιτρέπονται οι υπερωρίες σε όσους εργαζόμενους στις κατασκευές επιθυμούν να δουλέψουν περισσότερο.

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της ΤΕΡΝΑ, Γιώργος Περδικάρης, επισήμανε τη σημασία της ύπαρξης ενός αναπτυσσόμενου κατασκευαστικού κλάδου και μίας υγιούς δραστηριοποίησης ελληνικών τεχνικών εταιρειών, για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Ελλάδας και ζήτησε από την ελληνική πολιτεία πρέπει να αξιοποιήσει το συγκριτικό πλεονέκτημα που διαθέτει, βασιζόμενη σε εκείνες τις ελληνικές τεχνικές εταιρείες που διαθέτουν όχι μόνο την τεχνογνωσία και την οικονομική επιφάνεια, αλλά κυρίως τη συνέπεια να επενδύουν στη χώρα και να υλοποιούν έργα που προσφέρουν ουσιαστικά στο κοινωνικό σύνολο.

Το ανεκτέλεστο και το μέλλον των έργων

Μεγάλη συζήτηση έγινε επίσης για το μεγάλο ανεκτέλεστο των έργων που έχουν αναλάβει οι εισηγμένες κατασκευαστικές εταιρείες. Αυτό ξεπερνά πλέον τα 17 δισ. ευρώ και τίθενται σημαντικά ερωτήματα τόσο για τη χρηματοδότηση των υφιστάμενων έργων όσο και για το μελλοντικό σχεδιασμό.

Η ΜΕΤΚΑ, η οποία είναι η νεοσυσταθείσα κατασκευαστική θυγατρική του Ομίλου Mytlineos, έχει μία διαφορετική οπτική καθώς, όπως ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της Ντίνος Μπενρουμπή, βλέπει  σε βάθος τριετίας το «τέλος» των καθαρών δημόσιων έργων. Τόνισε ότι τα πράγματα αλλάζουν και πλέον υπάρχει μία σημαντική στροφή σε Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου (ΣΔΙΤ), καθώς και σε παραχωρήσεις.

Αυτό σημαίνει ότι τα έργα θα γίνονται μέσω ιδιωτικών κεφαλαίων με τους κατασκευαστές να γίνονται οι ίδιοι οι επενδυτές και πλέον σημαντικό ρόλο θα διαδραματίζουν οι τράπεζες που θα χρηματοδοτούν τον επενδυτή και πλέον θα αποκτάται άλλου είδους έλεγχος των έργων.

Ωστόσο, με αυτή την άποψη διαφώνησε ο κ. Μιτζάλης, καθώς σχολίασε ότι τόσο τα ΣΔΙΤ όσο και οι παραχωρήσεις συνδέονται με πληρωμές του δημοσίου, δηλαδή τις πληρωμές διαθεσιμότητας με αποτέλεσμα να μη γίνεται λόγος για πλήρεις ιδιωτικές επενδύσεις και για έργα που θα συνδέονται ούτως ή άλλως με τις παθογένειες του δημόσιου τομέα. Το σχόλιο αυτό έγινε αντιληπτό από τον υφυπουργό υποδομών, Νίκο Ταχιάο, ο οποίος ανέφερε ότι τα ΣΔΙΤ και οι παραχωρήσεις δε συνδέονται με πληρωμές του Δημοσίου και ήρθε πλέον η ώρα να δούμε και έργα για τα οποία θα επιβαρύνονται οι πολίτες.

Διαβάστε επίσης

Αττική Οδός: Απορρίφθηκε η προσφυγή των Mytilineos – VINCI

ΒΟΑΚ: Επίσημα προτιμητέος επενδυτής η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ

Φουντώνει η μάχη για τα ύψη των κτιρίων – Ένας ακόμη Δήμος παγώνει τις οικοδομικές άδειες