Ντόμινο αρνητικών επιπτώσεων προκαλούν οι αμερικανικές επιθέσεις στο Ιράν το Σαββατοκύριακο, ενώ αυξάνεται η ανησυχία για την παγκόσμια προσφορά πετρελαίου, η οποία προς το παρόν δεν φαίνεται να έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τις πιο ακραίες στρατιωτικές ενέργειες στη Μέση Ανατολή εδώ και χρόνια.

Η τιμή του αργού πετρελαίου Brent εκτοξεύτηκε νωρίς τη Δευτέρα, ξεπερνώντας τα 80 δολάρια το βαρέλι για πρώτη φορά από τα μέσα Ιανουαρίου, μετά τη δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ότι οι αεροπορικές επιθέσεις «κατέστρεψαν» τις τρεις κύριες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.

1

Οι τιμές στη συνέχεια κινήθηκαν καθοδικά, καθώς τα ζωτικής σημασίας Στενά του Ορμούζ παρέμειναν ανοιχτά για τα δεξαμενόπλοια, παρόλο που υπήρξαν και υπάρχουν αναφορές για σκέψεις του Ιράν να τα κλείσει, δημιουργώντας ανεπανόρθωτες ζημιές στις αγορές.

Η τιμή αναφοράς του Brent αρχικά σημείωσε άνοδο έως και 5,7% στα 81,40 δολάρια το βαρέλι, αλλά αργότερα υποχώρησε κάτω από τα 77 δολάρια.

Την ίδια στιγμή, οι αναλυτές προσπαθούν να σταθμίσουν τον αυξημένο γεωπολιτικό κίνδυνο με τους προηγούμενους φόβους ότι η αυξημένη  παραγωγή, σε συνδυασμό με μια «χλιαρή» παγκόσμια οικονομία, ενδέχεται να οδηγήσουν σε υπερπροσφορά.

Τι λένε οι ειδικοί

Rapidan Energy Group

Προσεκτικό αναμένεται να είναι το Ιράν, όσον αφορά το Ορμούζ, του στενού περάσματος που χωρίζει το Ιράν από την Αραβική χερσόνησο, μέσω του οποίου μεταφέρεται περίπου το 25% του παγκόσμιου πετρελαίου και το 20% του παγκόσμιου υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), δήλωσε ο Μπομπ ΜακΝάλι, πρόεδρος και ιδρυτής του Rapidan Energy Group και πρώην αξιωματούχος ενέργειας του Λευκού Οίκου.

«Οι traders περιμένουν με αγωνία να δουν αν το Ισραήλ ή το Ιράν επεκτείνουν αυτή τη σύγκρουση – πέρα ​​από στρατιωτικούς και πολιτικούς στόχους – στην εμπορεύσιμη ενέργεια», ανέφερε στο Bloomberg.

«Μέχρι στιγμής, κανείς δεν έχει πατήσει αυτό το “κουμπί”, και έτσι, μπορώ να δω τις τιμές να αντιστρέφονται», συμπλήρωσε.

Kpler

Το Ιράν έχει και άλλες επιλογές για να διαταράξει τις παγκόσμιες εμπορικές ροές έμμεσα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των περιφερειακών πληρεξουσίων του, σύμφωνα με την Muyu Xu, ανώτερη αναλύτρια αργού πετρελαίου της Kpler.

Αυτό συνέβη μετά την εισβολή του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας το 2023, όταν οι αντάρτες Χούθι στην Υεμένη ξεκίνησαν την επίθεση σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.

Μια άμεση κίνηση για τη διατάραξη των ροών πετρελαίου στη Μέση Ανατολή θα είχε σοβαρές συνέπειες για τις τιμές, είπε.

«Εάν το Ιράν μπλοκάρει τα Στενά του Ορμούζ, έστω και για μία ημέρα, η τιμή του πετρελαίου μπορεί προσωρινά να φτάσει τα 120 δολάρια ή ακόμα και τα 150 δολάρια το βαρέλι», ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Και αν επιτεθεί σε μεγάλες εγκαταστάσεις παραγωγής ή εξαγωγής πετρελαίου σε γειτονικές χώρες, οι τιμές ενδέχεται να παραμείνουν αυξημένες για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», πρόσθεσε.

Vanda Insights

Οι αγορές πετρελαίου παρουσιάζουν αστάθεια από τότε που το Ισραήλ ξεκίνησε τις επιθέσεις στις ιρανικές πυρηνικές υποδομές νωρίτερα αυτόν τον μήνα, με ορισμένες να ξεκινούν με απότομες αυξήσεις των τιμών προτού υποχωρήσουν ενδοσυνεδριακά.

Σύμφωνα με την Βαντάνα Χάρι, ιδρύτρια της συμβουλευτικής εταιρείας Vanda Insights, οι επενδυτές θα πρέπει να σταθμίσουν τα δεδομένα και να εξετάσουν τους υποκείμενους κινδύνους.

«Πέρα από τη σπασμωδική αντίδραση των ΗΠΑ, η αγορά θα πρέπει να αξιολογήσει εάν ο κίνδυνος για διαταραχή του εφοδιασμού έχει αυξηθεί», σημείωσε.

«Δεν βλέπω ουσιαστική αύξηση», ανέφερε η Χάρι.

Onyx Commodities

To επί χρόνια στέλεχος στην αγοράς πετρελαίου και επικεφαλής έρευνας και ανάλυσης πετρελαίου στην Onyx Commodities, Χάρι Τσιλινγκουιριάν, δήλωσε ότι εστιάζει στο εάν το Ιράν κινδυνεύει να παρασύρει τις ΗΠΑ βαθύτερα στη σύγκρουση, απαντώντας με επιθέσεις σε αμερικανικές βάσεις ή ενεργειακές υποδομές στην περιοχή, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές.

Ο αναλυτής κυρίως αναφέρει ότι εάν η απάντηση του Ιράν περιοριστεί στο Ισραήλ, αυτό θα μπορούσε να μειώσει τους φόβους για περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης.

«Ουσιαστικά, η “μπάλα” βρίσκεται τώρα στο γήπεδο του Ιράν για να απαντήσει και, ενώ λέει ότι όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι, μερικές είναι πιο σημαντικές από άλλες», δήλωσε.

Sparta Commodities

Ωστόσο, δεν είναι μόνο το αργό πετρέλαιο που αντιμετωπίζει κινδύνους.

Τα Στενά του Ορμούζ αποτελούν επίσης σημαντικό σημείο μεταφοράς LNG και προϊόντων διύλισης, συμπεριλαμβανομένου του ντίζελ και καυσίμων jet.

Ορισμένες αγορές καυσίμων ενδέχεται να δουν τις μεγαλύτερες αντιδράσεις στις τιμές, με βάση την τελευταία εξέλιξη, δήλωσε η June Goh, ανώτερη αναλύτρια της αγοράς πετρελαίου στην Sparta Commodities.

Οι αλυσίδες εφοδιασμού ντίζελ και καυσίμων αεροσκαφών είναι περισσότερο εκτεθειμένες στη Μέση Ανατολή, καθώς τα προϊόντα πετρελαίου από τον Αραβικό Κόλπο ρέουν μέσω του Ορμούζ για να τροφοδοτήσουν τον κύριο κόμβο ζήτησης στην Ευρώπη, τόνισε.

Saxo Bank

Και μόνο η απειλή ιρανικής δράσης στα Στενά θα μπορούσε να παρεμποδίσει τις μεταφορές, δήλωσε ο Όλε Χάνσεν, επικεφαλής στρατηγικής εμπορευμάτων της Saxo Bank.

Τέτοιες καθυστερήσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε βραχυπρόθεσμες αυξήσεις τιμών, εντούτοις τα κέρδη θα περιοριστούν αφού οι χώρες απελευθερώσουν στρατηγικά αποθέματα και η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ανακατευθύνουν μέρος του αργού πετρελαίου σε εγκαταστάσεις εκτός του Ορμούζ.

«Το τρέχον ασφάλιστρο γεωπολιτικού κινδύνου — που πλέον υπερβαίνει τα 10 δολάρια το βαρέλι — δεν μπορεί να διατηρηθεί για πολύ χωρίς μια ξεκάθαρη διαταραχή της προσφοράς», υπογράμμισε ο Χάνσεν.

RBC Capital Markets

Για εναλλακτικές του Ιράν όσον αφορά τα αντίποινα κάνουν λόγο και οι αναλυτές της RBC Capital Markets, εκτός από το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ.

Επιθέσεις σε δεξαμενόπλοια ή στο λιμάνι της Φουτζέιρα στα ΗΑΕ, ή άσκηση πίεσης στις υπόλοιπες συμμαχικές ομάδες στο Ιράκ και την Υεμένη για να βοηθήσουν, θα μπορούσαν να βγάλουν το Ιράν από τη δύσκολη θέση.

«Δεν μπορούμε να πούμε βέβαια ότι τα χειρότερα είναι πίσω μας σε αυτό το στάδιο. Ο πρόεδρος Τραμπ μπορεί πράγματι να ολοκλήρωσε με επιτυχία την κίνησή του, όμως δεν μπορεί να αποκλειστεί ακόμη μια μεγαλύτερης κλίμακας αναταραχή», επισημαίνουν οι αναλυτές.

Διαβάστε επίσης: 

Σπήλιος Λιβανός (HELLENiQ ENERGY): «Να διασφαλιστεί η διεθνής ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής διύλισης

Ακυρώσεις πτήσεων στον Περσικό Κόλπο: Ποιες αεροπορικές τροποποιούν τα δρομολόγια τους μετά τα πλήγματα στο Ιράν

Ιράν: Είχε απειλήσει με «τρομοκρατικές επιθέσεις» τον Τραμπ λίγο πριν ρίξει τις βόμβες