Μάθετε να αναγνωρίζετε τα σημάδια παραβίασης στο κινητό σας και να θωρακίζετε την ψηφιακή σας ασφάλεια

Στις μέρες μας, η ικανότητα να καταλάβετε αν το κινητό σας έχει παραβιαστεί είναι πιο κρίσιμη από ποτέ. Οι περισσότεροι άνθρωποι βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στο smartphone τους· σύμφωνα με τη Statista, το 75% των χρηστών κινητών τηλεφώνων παγκοσμίως τα χρησιμοποιούν για συνομιλίες ή μηνύματα, έξι στους δέκα για τραπεζικές συναλλαγές και σχεδόν οι μισοί για πλοήγηση στο διαδίκτυο. Επιπλέον, όπως αναφέρει το Pew Research, το 15% των ενηλίκων στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι «αποκλειστικά χρήστες smartphone», χωρίς καμία πρόσβαση σε σταθερό ευρυζωνικό internet στο σπίτι.

1

Σύμφωνα με το Forbes, αυτή η εξάρτηση καθιστά τα κινητά smartphones ιδιαίτερα ευάλωτα σε hacking, με σοβαρές επιπτώσεις για την καθημερινή ζωή και την οικονομική ασφάλεια των χρηστών. Η παραβίαση ενός τηλεφώνου μπορεί να οδηγήσει σε κλοπή τραπεζικών λογαριασμών, διαρροή προσωπικών δεδομένων και παρακολούθηση των δραστηριοτήτων σας, γεγονός που αναδεικνύει την ανάγκη για επαγρύπνηση και προληπτικά μέτρα ασφάλειας.

Δείτε παρακάτω πώς μπορείτε να καταλάβετε αν το κινητό σας έχει χακαριστεί, πώς να το αποφύγετε και τι να κάνετε αν συμβεί το χειρότερο.

Μπορεί κάποιος να χακάρει το κινητό μου;

Οι κυβερνοεγκληματίες έχουν διάφορους τρόπους να αποκτήσουν τον έλεγχο ή να υποκλέψουν πληροφορίες από το τηλέφωνο ενός θύματος. Όλοι οι τύποι τηλεφώνων -είτε πρόκειται για iPhone είτε για Android- είναι ευάλωτοι, αν και τα τηλέφωνα της Apple θεωρούνται γενικά πιο ασφαλή, χάρη στους ισχυρότερους μηχανισμούς προστασίας τους.

Υπάρχουν διάφορες τεχνικές χακαρίσματος κινητών και είναι σημαντικό να γνωρίζετε πώς να καταλάβετε αν έχετε πέσει θύμα επίθεσης. Μία από τις πιο συνηθισμένες μεθόδους είναι να εξαπατηθεί ο χρήστης ώστε να κάνει κλικ σε κακόβουλο σύνδεσμο ή να κατεβάσει λογισμικό από ψεύτικο app store ή άλλη μη αξιόπιστη πηγή, μέσω μιας τεχνικής που είναι γνωστή ως «κοινωνική μηχανική» (social engineering) — συχνά μέσω phishing emails.

Τα ψεύτικα δημόσια δίκτυα Wi-Fi μπορούν επίσης εύκολα να παραπλανήσουν τους ανυποψίαστους χρήστες. Μία άλλη μέθοδος είναι το λεγόμενο «SIM swap», όπου ο επιτιθέμενος πείθει τον πάροχο κινητής τηλεφωνίας του θύματος να μεταφέρει την κάρτα SIM σε συσκευή που ελέγχει ο ίδιος. Επιπλέον, μολυσμένα καλώδια USB ή καλώδια φόρτισης μπορούν επίσης να δώσουν πρόσβαση σε έναν χάκερ.

Μόλις ο επιτιθέμενος βρει τρόπο να μπει στη συσκευή, τα δεδομένα του χρήστη μπορεί να βρεθούν εκτεθειμένα — ειδικά αν έχουν χρησιμοποιηθεί επανειλημμένα τα ίδια passwords.

Πώς να δείτε αν το κινητό σας έχει χακαριστεί

Το πιο γνωστό, πιθανότατα, περιστατικό χακαρίσματος κινητού συνέβη το 2019, όταν ο λογαριασμός Twitter του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας, Jack Dorsey, άρχισε ξαφνικά να δημοσιεύει μια σειρά από παράξενα μηνύματα. Ήταν αμέσως προφανές ότι ο λογαριασμός του είχε παραβιαστεί.

Στην περίπτωση αυτή, οι δράστες φαίνεται ότι χρησιμοποίησαν τη μέθοδο του «SIM swap», η οποία κατέστη δυνατή εξαιτίας ενός «σφάλματος ασφαλείας» από τον πάροχο κινητής τηλεφωνίας του Dorsey. Πιο συχνά, όμως, ένας χρήστης αρχίζει να υποψιάζεται ότι κάτι δεν πάει καλά όταν παρατηρεί ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω σημάδια.

Υπάρχουν αρκετές ενδείξεις που μπορεί να υποδεικνύουν ότι ένα τηλέφωνο έχει χακαριστεί. Ωστόσο, δεν εμφανίζονται πάντα σε κάθε περίπτωση και, ακόμη κι όταν εμφανίζονται, μπορεί να περάσουν απαρατήρητες. Ουσιαστικά, το τηλέφωνο παρουσιάζει ασυνήθιστη συμπεριφορά.

1. Ελέγξτε την μπαταρία του κινητού σας

Ένα από τα πιο συνηθισμένα σημάδια ότι το κινητό σας έχει χακαριστεί είναι η γρήγορη αποφόρτιση της μπαταρίας. Αυτό μπορεί επίσης να προκαλέσει υπερθέρμανση της συσκευής. Αν παρατηρήσετε ξαφνικά αισθητή διαφορά στη διάρκεια της μπαταρίας, ίσως υπάρχει πρόβλημα.

2. Ελέγξτε τον λογαριασμό του κινητού σας

Ένα άλλο σημάδι πιθανής παραβίασης είναι ένας λογαριασμός τηλεφώνου με υψηλότερες από το συνηθισμένο χρεώσεις, καθώς το κινητό σας μπορεί να πραγματοποιεί μη εξουσιοδοτημένες δραστηριότητες. Μια απότομη αύξηση στη χρήση δεδομένων ενδέχεται να υποδηλώνει ότι το τηλέφωνό σας στέλνει ανεπιθύμητες επικοινωνίες ή δεδομένα χωρίς τη γνώση σας.

3. Ελέγξτε τις εφαρμογές στο κινητό σας

Αν το κινητό σας έχει χακαριστεί, μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά νέες εφαρμογές που δεν έχετε εγκαταστήσει εσείς, ενώ οι υπάρχουσες εφαρμογές μπορεί να καθυστερούν να ανοίξουν ή να κλείνουν από μόνες τους. Παρατηρήστε τυχόν ύποπτη ή ασυνήθιστη συμπεριφορά των εφαρμογών σας.

4. Εντοπίστε ύποπτες ειδοποιήσεις και ρυθμίσεις

Μερικές φορές μπορεί να αρχίσουν να εμφανίζονται απροσδόκητες ειδοποιήσεις, κωδικοί επαλήθευσης δύο παραγόντων (two-factor authentication) που δεν έχετε ζητήσει ή αναδυόμενα παράθυρα (pop-ups). Επίσης, ενδέχεται να αλλάξουν οι ρυθμίσεις πρόσβασης της κάμερας ή του μικροφώνου χωρίς τη δική σας ενέργεια.

5. Ελέγξτε τους λογαριασμούς σας

Το πιο ανησυχητικό σημάδι απ’ όλα είναι να διαπιστώσετε ότι έχετε ξαφνικά αποκλειστεί από τον λογαριασμό σας Apple ID ή Google ή από άλλους διαδικτυακούς λογαριασμούς σας. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι κάποιος έχει αποκτήσει πρόσβαση και έχει αλλάξει τους κωδικούς σας.

6. Κάντε έναν έλεγχο με antivirus λογισμικό

Η εγκατάσταση και εκτέλεση ενός αξιόπιστου προγράμματος ασφαλείας μπορεί να αποκαλύψει με βεβαιότητα αν το κινητό σας έχει πράγματι χακαριστεί. Με τη βοήθειά του μπορείτε να εντοπίσετε και να αφαιρέσετε κακόβουλο λογισμικό (malware) ή λογισμικό παρακολούθησης (spyware) που ενδέχεται να έχει μολύνει τη συσκευή σας.

Μερικά από τα πιο δημοφιλή προγράμματα προστασίας είναι τα εξής:

Bitdefender

Norton

Kaspersky

AVG

McAfee

Διαγράψτε οτιδήποτε ύποπτο, επανεκκινήστε το κινητό σας και εκτελέστε ξανά τον έλεγχο για να βεβαιωθείτε ότι η συσκευή σας είναι πλέον καθαρή και ασφαλής.

Τι να κάνετε αν το κινητό σας έχει χακαριστεί

Αν διαπιστώσετε ότι το κινητό σας έχει παραβιαστεί, υπάρχουν ορισμένα σημαντικά βήματα που πρέπει να κάνετε άμεσα, ώστε να αποτρέψετε τους χάκερ από το να προκαλέσουν μεγαλύτερη ζημιά.

1. Επικοινωνήστε με τις τράπεζές σας
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να ενημερώσετε την τράπεζά σας, την εταιρεία της πιστωτικής σας κάρτας και οποιονδήποτε άλλο χρηματοπιστωτικό οργανισμό χρησιμοποιείτε, ώστε να βεβαιωθείτε ότι οι λογαριασμοί σας δεν έχουν παραβιαστεί.

2. Αλλάξτε τους κωδικούς σας
Το επόμενο —και ένα από τα πιο κρίσιμα— βήμα είναι να αλλάξετε άμεσα όλους τους κωδικούς πρόσβασης με νέους, ισχυρούς και μοναδικούς κωδικούς. Αυτό πρέπει να γίνει για όλες τις εφαρμογές και ιστοσελίδες που είναι συνδεδεμένες με το κινητό που έχει μολυνθεί.

3. Διαγράψτε ύποπτες εφαρμογές
Ελέγξτε όλες τις εφαρμογές που είναι εγκατεστημένες στη συσκευή σας και διαγράψτε όσες φαίνονται ύποπτες ή άγνωστες. Επανεκκινήστε το κινητό σας και ελέγξτε ξανά για να βεβαιωθείτε ότι οι διαγραφές πραγματοποιήθηκαν σωστά.

4. Αν δεν υπάρχει άλλη λύση, κάντε επαναφορά εργοστασιακών ρυθμίσεων
Αν υπάρχουν υπερβολικά πολλά αναδυόμενα παράθυρα (pop-ups) ή κακόβουλες εφαρμογές και δεν μπορείτε να τις αφαιρέσετε, μπορείτε να επαναφέρετε το κινητό σας στις εργοστασιακές ρυθμίσεις. Ωστόσο, αυτό σημαίνει ότι θα χαθούν όλα τα δεδομένα που είναι αποθηκευμένα στη συσκευή — οπότε θεωρείται η «τελική λύση».

5. Ενημερώστε τους φίλους και τις επαφές σας
Είναι καλή ιδέα να ενημερώσετε τους φίλους, την οικογένεια και τις υπόλοιπες επαφές σας ότι το κινητό σας έχει χακαριστεί. Προειδοποιήστε τους να αγνοήσουν και να διαγράψουν τυχόν μηνύματα που φαίνεται να προέρχονται από εσάς, καθώς μπορεί να περιέχουν κακόβουλους συνδέσμους ή ιούς.

Πώς να προστατέψετε το κινητό σας από μελλοντικούς χάκερ

Είτε έχετε πέσει ήδη θύμα χακαρίσματος είτε όχι, υπάρχουν αρκετά βασικά μέτρα κυβερνοασφάλειας που μπορείτε να λάβετε για να διατηρήσετε το κινητό σας ασφαλές από μελλοντικές επιθέσεις. Το πρώτο και πιο απλό βήμα είναι να εγκαταστήσετε ένα αξιόπιστο πρόγραμμα ασφαλείας, όπως αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω, και να το διατηρείτε πάντα ενημερωμένο.

Είναι επίσης πολύ σημαντικό να πραγματοποιείτε όλες τις ενημερώσεις λογισμικού, καθώς συχνά διορθώνουν γνωστά κενά ασφαλείας. Φροντίστε οι κωδικοί σας να είναι ισχυροί και μοναδικοί. Να είστε προσεκτικοί με δημόσιους σταθμούς φόρτισης και δημόσια δίκτυα Wi-Fi, ενώ, για επιπλέον ασφάλεια, μπορείτε να απενεργοποιείτε το Wi-Fi και το Bluetooth όταν δεν τα χρησιμοποιείτε.

Για ακόμα μεγαλύτερη προστασία, μπορείτε να κρυπτογραφήσετε το τηλέφωνό σας, να κλειδώσετε την κάρτα SIM σας και να χρησιμοποιείτε ένα εικονικό ιδιωτικό δίκτυο (VPN), το οποίο καθιστά ασφαλέστερη τη χρήση δημόσιων Wi-Fi. Επίσης, να είστε πολύ επιφυλακτικοί με τα μη επίσημα app stores — η πιο ασφαλής επιλογή είναι πάντα να κατεβάζετε εφαρμογές μόνο από το Google Play ή το App Store της Apple.

Συμπέρασμα

Το να πέσει κανείς θύμα χακαρίσματος κινητού μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες, επηρεάζοντας τα πάντα — από τις προσωπικές σας σχέσεις έως τον τραπεζικό σας λογαριασμό. Το να γνωρίζετε πώς να καταλάβετε αν το κινητό σας έχει χακαριστεί είναι απαραίτητη γνώση. Ευτυχώς, είναι απολύτως εφικτό να ανακάμψετε από μια τέτοια επίθεση, ενώ υπάρχουν και πολλοί τρόποι για να μειώσετε σημαντικά τις πιθανότητες να συμβεί ξανά.

Διαβάστε επίσης:

Ολιβιέ Μπλουμ: Πώς ο CEO της Schneider Electric χτίζει μια αυτοκρατορία τεχνητής νοημοσύνης

Οι βαρόνοι της ζάχαρης: Η αυτοκρατορία των 4 δισ. δολαρίων που γλύκανε τον Ντόναλντ Τραμπ

Αριστοτέλης Ωνάσης: Οι 10 άγραφοι νόμοι του πλούτου