«Κοσμογονία» στην αγορά ομολόγων: Κάτω από το 1%, για πρώτη φορά μετά από 150 χρόνια, το αμερικανικό 10ετές

Ιστορικής σημασίας χαρακτηρίζουν οι αναλυτές τις τελευταίες εξελίξεις στη διεθνή αγορά ομολόγων.

Μετά την έκτακτη μείωση των overnight επιτοκίων από τη Fed, η απόδοση των 10ετών ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου -που θεωρείται ότι αποτελεί το «χωρίς κίνδυνο» επιτόκιο αναφοράς για τις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές σε όλο τον κόσμο- μειώθηκε κάτω από το 1%. Σύμφωνα με το ιστορικό έργο του νομπελίστα οικονομολόγου του Γέιλ, Ρόμπερτ Σίλερ, ο οποίος έχει καταγράψει τα επιτόκια των αμερικανικών 10ετών ομολόγων μέχρι και το 1871, δεν έχει διαμορφωθεί ποτέ άλλοτε σε χαμηλότερα επίπεδα. Από την εποχή που πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών ήταν ο Οδυσσεύς Γκραντ έχουν συμβεί πολλά κοσμοϊστορικά γεγονότα στις ΗΠΑ, αλλά κανένα από αυτά δεν ήταν αρκετό για να οδηγήσει το κόστος μακροπρόθεσμου δανεισμού σε τόσο χαμηλά επίπεδα.

Οι αγορές δεν είδαν με καλό μάτι την απόφαση της Fed να μειώσει αιφνιδιαστικά τα επιτόκια και φαίνεται ότι την εξέλαβαν ως κίνηση απελπισίας. Από τα ελάχιστα παραδείγματα που έχουμε από την πρόσφατη ιστορία, γνωρίζουμε ότι μετά από κάθε έκτακτη μείωση των επιτοκίων, στις αγορές επικρατούν ακραίες συνθήκες.

Όταν η Fed, υπό την ηγεσία του Άλαν Γκρίνσπαν, μείωσε εκτάκτως τα επιτόκια, τον Οκτώβριο του 1998, σε μία προσπάθεια να αναζωογονήσει την αγορά ομολόγων μετά την κατάρρευση του hedge fund Long-Term Capital Management, μέσα στο επόμενο 18μηνο ο δείκτης S&P 500 κέρδισε 50%. Η κίνηση του Γκρίνσπαν επικρίθηκε ευρέως στη συνέχεια σαν ένα λάθος που πυροδότησε την τελευταία ακραία φάση της «φούσκας» των Dot Com Bubble (των επιχειρήσεων διαδικτύου). Στο μεταξύ, η μείωση έκτακτης ανάγκης που έγινε τον Ιανουάριο του 2008, όταν το μέγεθος της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης είχε αρχίσει να γίνεται εμφανές, βοήθησε ελάχιστα ή και καθόλου στο πρόβλημα. Η κρίση δεν αποτράπηκε και οι μετοχές υποχώρησαν κατά 50% πριν ανακάμψουν στη συνέχεια.

 

Τα πρώτα σημάδια για την τελευταία έκτακτη μείωση των επιτοκίων δεν είναι υγιή. Η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να βοηθήσει άμεσα να λυθεί ένα ζήτημα δημόσιας υγείας. Πρόθεση της κίνησης αυτής ήταν να μετριαστούν οι οικονομικές πιέσεις που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την οικονομική επίπτωση του κορονοϊού. Η πτώση των χρηματιστηριακών αγορών που ακολούθησε δείχνει ότι οι πιέσεις αυτές δεν έχουν ακόμη μετριαστεί.

Ο δείκτης οικονομικών συνθηκών του Bloomberg, ο οποίος λαμβάνει υπόψη του εννέα διαφορετικούς δείκτες, υποχώρησε μετά την ανάκαμψη που σημείωσε τη Δευτέρα. Πλέον έχει επιστρέψει στο χαμηλό που είχε καταγράψει στις συνθήκες πανικού των μαζικών ρευστοποιήσεων που έπληξαν τα χρηματιστήρια την παραμονή των Χριστουγέννων του 2018. Στόχος θα ήταν να συμβάλει σε μία απότομη βελτίωση των συνθηκών.

 

Ωστόσο, η έκτακτη μείωση των επιτοκίων άμβλυνε κάπως τις ανοδικές πιέσεις που ασκούνταν στο δολάριο, με αποτέλεσμα η ψαλίδα μεταξύ των αμερικανικών ομολόγων και των γερμανικών bund της ίδιας χρονικής διάρκειας να επιστρέψει σε επίπεδα που είχαμε να δούμε από το καλοκαίρι του 2016. Επίσης ενίσχυσε την εντύπωση ότι οι οικονομικές συνθήκες στις ΗΠΑ συγκλίνουν με εκείνες σε Ιαπωνία και Ευρωζώνη, όπου οι χαμηλές ή αρνητικές αποδόσεις αποτελούν τον κανόνα το τελευταίο διάστημα.

Πτώση χωρίς τέλος;

Πριν από την Τρίτη, η απόδοση του αμερικανικού 10ετούς δεν είχε πέσει ποτέ ξανά κάτω από το 1%. Από τη στιγμή όμως που έσπασε καθοδικά το ιστορικό αυτό επίπεδο, μέσα σε λιγότερο από μισή ώρα, η απόδοση του αμερικανικού τίτλου απειλούσε να διεμβολίσει και το επίπεδο του 0,90%. Υποχωρώντας στο μισό της απόδοσης που έδινε στο τέλος του 2019.

Η υποχώρηση των αποδόσεων των ομολόγων επέμεινε και στην Ευρώπη την Τετάρτη, με την απόδοση του 10ετούς βρετανικού ομολόγου να υποχωρεί σε χαμηλό ρεκόρ, καθώς εκτιμάται ότι το παράδειγμα της Fed θα ακολουθήσει και η Τράπεζα της Αγγλίας.

Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου αναφοράς του αμερικανικού Δημοσίου υποχώρησε σήμερα, Τετάρτη, στο 0,9043%. Και εκτιμάται ότι μπορεί να υποχωρήσει ακόμη περισσότερο.