Ηλεκτροκίνηση: Βρες πρίζα να το φορτίσεις!

Για να προωθηθεί η ηλεκτροκίνηση, απαιτούνται υποδομές, δίκτυα φόρτισης νομοθετικό πλαίσιο και ιδιωτικές επενδύσεις.

Τρία είναι τα σοβαρά εμπόδια στην προώθηση της ηλεκτροκίνησης: Η συνήθεια, το κόστος των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και οι υποδομές. Ο Έλληνας όταν συνηθίσει και βολευτεί, δύσκολα ξεβολεύεται και αλλάζει. Εκ των πραγμάτων αυτό θα γίνει, καθότι προοδευτικά οι επιλογές αγοράς συμβατικού αυτοκινήτου θα μειώνονται.

Το δεύτερο εμπόδιο θα αντιμετωπιστεί εν μέρει από την επιδότηση που επίκειται.

Για το τρίτο όμως εμπόδιο απαιτείται σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, χρειάζονται πολλά βήματα και είμαστε πίσω σε σχέση με άλλες χώρες της Ε.Ε.

Πρώτο και βασικό βήμα είναι η απολιγνιτοποίηση της χώρας. Γιατί είναι τραγελαφικό το οικολογικό μας όχημα να κινείται με ρεύμα που παράγεται από ατελή καύση ρυπαρού λιγνίτη ή ακόμη χειρότερα μαζούτ σε κάποια νησιά.

Είναι απόφαση της Ε.Ε. που εκφράζεται με βαρύτατα πρόστιμα η κατάργηση των λιγνιτικών μονάδων. Εδώ τα πράγματα δεν είναι απλά βέβαια γιατί οι τοπικές οικονομίες σε Μεγαλόπολη, Πτολεμαΐδα βασίζονται στα ρυπογόνα εργοστάσια της ΔΕΗ. Σήμερα τα πρόστιμα που πληρώνει η επιχείρηση έχουν υπερδιπλασιάσει το κόστος παραγωγής ρεύματος. Στο σχεδιασμό προβλέπεται ότι το μερίδιο του λιγνίτη στην παραγωγή ρεύματος θα μειωθεί σε 8% το 2024, από 37% το 2019, ενώ οι ανανεώσιμες πηγές θα ανέβουν στο 17% από 2% και το φυσικό αέριο μαζί με τα υδροηλεκτρικά στο 74% από 61%.

Στο νομοσχέδιο που θα παρουσιαστεί εκτός απροόπτου την Παρασκευή 5/6 από τον πρωθυπουργό και τον αρμόδιο υπουργό Ενέργειας και Περιβάλλοντος θα τεθεί στόχος να κυκλοφορούν στη χώρα μας το 2030, 350 χιλιάδες αυτοκίνητα πολύ χαμηλών εκπομπών ρύπων ή μηδενικών ρύπων (ZLEV κάτω από 50gr CO2/km). Η ενέργεια που θα απαιτείται για την φόρτισή τους σε ετήσια βάση θα είναι 1,75Τwh και ισοδυναμεί με το 4% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνεται σήμερα στη χώρα μας.

Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι το πρόβλημα δεν είναι ενεργειακό. Πρόβλημα μπορεί να δημιουργηθεί αν όλοι θέλουν να φορτίσουν ταυτόχρονα και γρήγορα. Για να επιτευχθεί αυτό δεν επαρκεί το εναλλασσόμενο ρεύμα (απαιτείται συνεχές ρεύμα), ούτε οι οικιακές εγκαταστάσεις. Αν π.χ. σε μια πολυκατοικία στο Κολονάκι, έξι εκ των ιδιοκτητών αποκτήσουν ηλεκτρικό όχημα και θέλουν όλοι μαζί να τα φορτίσουν το απόγευμα για να βγουν βόλτα το βράδυ, αυτό για να γίνει χρειάζεται ειδική εγκατάσταση από το ΔΕΔΗΕ. Το ίδιο ακριβώς ισχύει π.χ. για τα ηλεκτρικά δημοτικά οχήματα, πόσο μάλλον για τα ηλεκτρικά λεωφορεία.

Το σημερινό δίκτυο μπορεί άνετα να ανταπεξέλθει στη ζήτηση εφόσον η φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων γίνεται με έξυπνο τρόπο. Π.χ. η δημοτική αρχή που επιθυμεί ενδεχομένως να εγκαταστήσει υποδομές φόρτισης είναι σκόπιμο να εμπλέξει το διαχειριστή του δικτύου όσο γίνεται νωρίτερα στη συζήτηση, ώστε αυτός να υποδείξει τα σημεία όπου το υφιστάμενο δίκτυο επαρκεί για να παρέχει την απαραίτητη ενέργεια στους φορτιστές αποφεύγοντας έτσι πιθανές κοστοβόρες επενδύσεις.

Προφανώς στην τιμολογιακή πολιτική που θα ακολουθηθεί πρέπει να ενθαρρύνετε η αργή έξυπνη φόρτιση των ηλεκτροκίνητων οχημάτων από τις οικιακές παροχές σε χρονικές ζώνες όπου η ζήτηση του ρεύματος είναι χαμηλή. Θα πρέπει όμως να γίνουν οργανωμένα οι εγκαταστάσεις, κάθε εγκατάσταση φορτιστή να συνδυάζεται με αντίστοιχη έξυπνου μετρητή και να είναι γνωστές οι απαιτήσεις στον πάροχο.

Παγκοσμίως προωθείται η χρήση λογισμικού διασύνδεσης των ηλεκτρικών οχημάτων με το δίκτυο (Vehicle to Grid). Η λογική πίσω απ’ αυτό είναι να αξιοποιηθεί η χωρητικότητα των μπαταριών ως αποθηκευτικός χώρος ενέργειας του δικτύου, θα λειτουργεί δηλαδή ως ρεζέρβα. Για παράδειγμα απόψε η Μεγαλόπολη έχει πρόβλεψη κατανάλωσης 100MW. Ο διαχειριστής ανησυχεί όμως μήπως ξαφνικά το απόγευμα ανάψουμε όλοι μαζί θερμοσίφωνα και ζητήσουμε κάτι παραπάνω. Παράγει λοιπόν 120MW για να είναι σίγουρος. Όταν θα έχει στη διάθεσή του αποθηκευτικό χώρο 20MW χρησιμοποιώντας τις μπαταρίες των αυτοκινήτων δεν θα χρειάζεται να το κάνει αυτό. Την ίδια στιγμή η αιολική ενέργεια που παράγεται απρόβλεπτα (σ.σ: ο στρατηγός άνεμος) θα καταστεί 100% αξιοποιήσιμη.

Τούτων δοθέντων και εφόσον προχωρήσουμε σωστά μη σας κάνει εντύπωση αν το 2030 τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα εξοικονομούν λόγω διαχείρισης το 4% της ενέργειας αντί να χρειάζεται επιπλέον ρεύμα για τη φόρτισή τους. Μέχρι να φτάσουμε εκεί πρέπει όμως να γίνουν αρκετά βήματα. Π.χ. να ρυθμιστεί το πλαίσιο λιανικής εμπορίας ρεύματος. Σήμερα δεν μπορείς να βάλεις ένα πάνελ και έναν ανεμόμυλο στην ταράτσα σου και να βγάλεις μια μπαλαντέζα στο δρόμο και να πουλάς ρεύμα. Οι μικροί παραγωγοί μπορούν να πουλήσουν μόνο στη ΔΕΗ. Δείτε για παράδειγμα τη χρέωση στα πρατήρια ενέργειας στους αυτοκινητόδρομους ή σε parking: Χρεώνεται η στάθμευση και όχι το ρεύμα που καταναλώνεις φορτίζοντας.

Προσπαθώντας να αντιμετωπίσουν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο το θέμα οι κατασκευαστές (ΒΜW, Mercedes, Ford, Audi, Porsche) έχουν δημιουργήσει ένα κοινό δίκτυο 400 ταχυφορτιστών στους ευρωπαϊκούς αυτοκινητόδρομους που επιτρέπει το ταξίδι. Ο ταχυφορτιστής με ισχύ έως 350ΚW μπορεί να φορτίσει έως και το 80% της μπαταρίας σε λίγα λεπτά.

Το βασικό ζήτημα όμως στην χώρα μας δεν είναι η ταχυφόρτιση στον αυτοκινητόδρομο, αυτό έπεται, βασικό είναι η προώθηση της έξυπνης αργής φόρτισης στις πόλεις και στα χωριά. Π.χ. για δοκιμάστε να φέρετε στο εξοχικό τριφασικό ρεύμα και να τοποθετήσετε φορτιστή για να βάζετε στην πρίζα ένα SUV με μπαταρία χωρητικότητας 90kwh (σ.σ: τόσο έχουν τα μεγάλα SUV όπως Jaguar I Pace, Mercedes EQC, Audi Etron).

Είναι κομβικής σημασίας να φτιαχτούν δημόσιοι σταθμοί φόρτισης ώστε να μπορούν π.χ. να φορτίσουν οι ταξιτζήδες (σ.σ: θα τους δοθεί επιδότηση 10χ. για αντικατάσταση του παλιού τους οχήματος με νέο ηλεκτρικό) γρήγορα και οικονομικά. Είναι σημαντικό να ρυθμιστεί το νομικό πλαίσιο για την εγκατάσταση φορτιστών στις πυλωτές των πολυκατοικιών και στα υπόγεια γκαράζ. Σας παραθέτω ένα μείζον θέμα: Για να συνδέσεις το οικιακό σου ρολόι με το χώρο στάθμευσης θα πρέπει να πάρεις τη συναίνεση των άλλων ιδιοκτητών για το πέρασμα των καλωδίων από κοινόχρηστο χώρο. Σε μια Ελλάδα που οι ιδιοκτήτες των πολυκατοικιών δεν μπορούν να συνεννοηθούν ούτε για το άλλαγμα κοινόχρηστης λάμπας προφανώς χρειάζεται νόμος και ρυθμιστικό πλαίσιο, παρόμοιο μ’ αυτό της ανεξάρτητης θέρμανσης. Επίσης σε περίπτωση κοινόχρηστου φορτιστή, θα μπει νέο ρολόι; Πως θα γίνεται η χρέωση στους χρήστες/ενοίκους;

Ακούω πολλούς να μιλούν για μπαλαντέζες, δε γίνεται αυτό, βάση των εργοστασιακών προδιαγραφών φόρτισης των αυτοκινήτων. Τέλος και επειδή η χρέωση των KW στον οικιακό λογαριασμό είναι κλιμακωτή, προφανώς απαιτείται μελέτη και κατά την άποψή μου πρέπει να φροντίσεις να εκμεταλλεύεσαι το νυχτερινό ρεύμα ώστε να μείνει χαμηλά ο λογαριασμός. Το κόστος του πιο απλού οικιακού φορτιστή ανέρχεται στα 1000 ευρώ.

Απαιτούνται πολλά σωστά βήματα και γοργός βηματισμός. Η ηλεκτροκίνηση είναι επιλογή των κατασκευαστών, ήρθε για να μείνει, εναπόκειται λοιπόν στην ελληνική κυβέρνηση να την υποδεχτεί σωστά.