Πώς «ξεμπερδεύουν» με την εφορία οι Έλληνες του εξωτερικού

Σε μόνιμο… πονοκέφαλο για τους Έλληνες που αποφάσισαν να ζήσουν στο εξωτερικό αποτελεί για δεκαετίες η επαφή με το ελληνικό φορολογικό σύστημα.

Πολλές φορές κατά το παρελθόν απαιτούνταν είτε ένα πολυδάπανο ταξίδι στα πάτρια εδάφη είτε εξουσιοδοτήσεις σε φίλους και συγγενείς για να «τρέξουν» οι ίδιοι τις υποχρεώσεις έναντι των φορολογικών αρχών, χωρίς να γνωρίζουν ποια δικαιολογητικά θα πρέπει να προσκομίσουν.

Αρκετοί ομογενείς διαθέτουν περιουσία στην Ελλάδα, όπως ακίνητα, φορολογούνται για εισοδήματα (πχ από ενοίκια), έχουν στην κατοχή του ΙΧ ή θέλουν να εκδώσουν ΑΦΜ ή κλειδάριθμο. Παρότι μια σειρά από διαδικασίες έχουν απλοποιηθεί, η ενημέρωση για τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσουν είναι μάλλον χαοτική και κυρίως όταν η κατοικία τους είναι κάποιες χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την ελληνική επικράτεια.

Νέος οδηγός της ΑΑΔΕ απλοποιεί τις διαδικασίες, ενημερώνοντας τους Έλληνες του εξωτερικού για τις κινήσεις που μπορούν να κάνουν, εφόσον διατηρούν φορολογικές υποχρεώσεις επί ελληνικού εδάφους.

Μένω στο εξωτερικό και χρειάζομαι ΑΦΜ και Κλειδάριθμο

Έλληνας που είναι κάτοικος εξωτερικού, σε περίπτωση που θέλει να εκδώσει ΑΦΜ, τότε θα πρέπει να υποβάλει ηλεκτρονικά αίτηση μέσω της ψηφιακής εφαρμογής «Απόδοση ΑΦΜ & Κλειδαρίθμου» στην ψηφιακή πύλη myAADE (myaade.gov.gr). Απαιτείται συμπλήρωση όλων των στοιχείων επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένου τηλεφώνου και email. Στο email αποστέλλεται και κωδικός μία χρήσης για την επιβεβαίωσή του.

Σε περίπτωση συζύγων μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον ίδιο ελληνικό αριθμό κινητού τηλεφώνου, ενώ για την απόκτηση ΑΦΜ & Κλειδαρίθμου σε περίπτωση προσκόμισης αλλοδαπού δημοσίου εγγράφου, αυτό πρέπει να είναι επικυρωμένο και επίσημα μεταφρασμένο στα ελληνικά.

Η επικύρωση προηγείται της μετάφρασης και πρέπει να φέρει είτε την επισημείωση Apostille για όσες χώρες έχουν προσχωρήσει στη Σύμβαση της Χάγης, είτε την προξενική θεώρηση για τις λοιπές περιπτώσεις.

Διαθέτω ΑΦΜ και θέλω να εκδώσει Κλειδάριθμο

Για κάτοικο εξωτερικού που διαθέτει ήδη ΑΦΜ και επιθυμεί να εκδώσει Κλειδάριθμο (μεμονωμένα) απαιτούνται τα εξής:

α) Στοιχεία για αυτόματη αποστολή Κλειδαρίθμου. Για να αποσταλεί ο Κλειδάριθμος άμεσα, στο κινητό και το email του φορολογουμένου, χωρίς την ανάγκη περαιτέρω ταυτοποίησης, θα πρέπει να πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις:

– Ο φορολογούμενος να διαθέτει ΙΒΑΝ σε ελληνικό ίδρυμα πληρωμών, όπου να εμφανίζεται σαν δικαιούχος. Το δεδομένο συμπληρώνεται στο πεδίο IBAN.

– Ο φορολογούμενος να διαθέτει κινητό τηλέφωνο στο όνομά του από ελληνικό πάροχο υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας και να έχει δηλώσει το κινητό αυτό τηλέφωνο στο ίδρυμα πληρωμών, ώστε να μπορέσει να γίνει διασταύρωση των στοιχείων του. Στο σημείο αυτό επιλέγεται ο πάροχος από σχετικό καταρράκτη τιμών.

β) Για μη αυτόματη αποστολή: Ο υποβάλλων την αίτηση συμπληρώνει τον αριθμό κινητού τηλεφώνου με αριθμητικά ψηφία χωρίς κενά και παύλες. Πατώντας το πλήκτρο «Επιβεβαίωση κινητού τηλεφώνου» το σύστημα αποστέλλει με SMS, στο κινητό που δηλώθηκε, έναν κωδικό που στη συνέχεια συμπληρώνεται στο επόμενο πεδίο.

Σημειώνεται ότι εάν δεν συμπληρωθεί αριθμός κινητού τηλεφώνου στο οποίο η υπηρεσία να μπορεί να αποστείλει κωδικό επιβεβαίωσης, δεν μπορεί να ολοκληρωθεί η υποβολή της αίτησης χορήγησης κλειδαρίθμου.

Νοικιάζω το σπίτι μου στην Ελλάδα

Αρκετοί είναι οι Έλληνες του εξωτερικού που διαθέτουν ακίνητα εντός της επικράτειας και τα έχουν διαθέσει σε μακροχρόνια μίσθωση. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να εκδώσει κωδικούς TAXISnet και έπειτα να υποβάλει φορολογική δήλωση. Τα μισθώματα θα πρέπει να δηλωθούν στο έντυπο Ε1 της φορολογικής δήλωσης.

Εφόσον αγοράσει ένα ακίνητο, οφείλει να το δηλώσει στο Ε9 από το επόμενο της απόκτησης έτος και να καταβάλλει τον ΕΝΦΙΑ.

Έχω σπίτι και αυτοκίνητο στην Ελλάδα

Ακόμα περισσότεροι είναι οι Έλληνες του εξωτερικού που διαθέτουν ένα ακίνητο, από το οποίο δεν έχουν κανένα εισόδημα, δηλαδή δεν το ενοικιάζουν ούτως το εκμεταλλεύονται με άλλον τρόπο. Επίσης, μπορεί να διαθέτουν και ένα αυτοκίνητο για τις προσωπικές τους μετακινήσεις όταν επιστρέφουν πχ για τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Σε αυτές τις περιπτώσεις, όταν δηλαδή δεν προκύπτει εισόδημα, δεν είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν φορολογική δήλωση.

Πώς μεταφέρω την φορολογική κατοικία

Οι φορολογούμενοι που αποφασίζουν να αναζητήσουν την τύχη τους εκτός συνόρων, θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση για την αλλαγή της φορολογικής τους κατοικίας. Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της εφαρμογής «Τα Αιτήματά μου» στην ψηφιακή πύλη myAADE (myaade.gov.gr), επιλέγοντας τη Θεματική Ομάδα «Εισόδημα» και στη συνέχεια τη διαδικασία «Κάτοικοι εξωτερικού – διαδικασία μεταβολής φορολογικής κατοικίας».

Σε αντίθετη περίπτωση, αν δηλαδή αποφασίσει να επιστρέψει στην Ελλάδα από το εξωτερικό, υποβάλλει σχετικό αίτημα μέσω της εφαρμογής «Τα Αιτήματά μου» στην ψηφιακή πύλη myAADE (myaade.gov.gr), επιλέγοντας τη διαδικασία «Μεταβολές στοιχείων φυσικού προσώπου πλην δήλωσης θανάτου και κληρονόμων» της θεματικής ενότητας «Μητρώο».

Για αλλαγή φορολογικής κατοικίας απαιτούνται τα εξής έγγραφα:

– Έντυπα Α110, Δ210

– Δήλωση αποδοχής της κοινοποίησης των κάθε είδους πράξεων, εγγράφων και ατομικών ειδοποιήσεων της Φορολογικής Διοίκησης στα στοιχεία επικοινωνίας που έχουν δηλωθεί στη Φορολογική Διοίκηση, στην περίπτωση που δεν επιθυμείται ο ορισμός φορολογικού εκπροσώπου.

Άλλως, έγγραφη δήλωση αποδοχής ορισμού Φορολογικού Εκπροσώπου με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής του τελευταίου.

– Πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας.

– Δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν την αναχώρηση και εγκατάσταση στη χώρα που δηλώνει κάτοικος, προκειμένου να διαπιστώνεται ότι έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 183 ημέρες στη χώρα αυτή μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος, ήτοι στο προηγούμενο έτος από εκείνο εντός του οποίου γίνεται η αίτηση μεταβολής.

– Πρόσθετα δικαιολογητικά στην περίπτωση που ένας εκ των συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης αιτείται τη μεταβολή της φορολογικής του κατοικίας ενώ ο άλλος παραμένει φορολογικός κάτοικος Ελλάδας.

Τα αλλοδαπά δημόσια έγγραφα υποβάλλονται θεωρημένα κατά τα διεθνή νόμιμα και μεταφρασμένα από τους αρμόδιους φορείς.

Πώς μπορώ να ορίσω φορολογικό μου εκπρόσωπο φίλο ή συγγενή;

Κρίσιμο σημείο για αρκετούς Έλληνες του εξωτερικού, κυρίως εκείνοι που λείπουν για χρόνια ή και δεκαετίες από τη χώρα, είναι ο ορισμός φορολογικού εκπροσώπου. Αυτό το ρόλο αναλαμβάνουν συνήθως φίλοι ή συγγενείς που χαίρουν της εμπιστοσύνης τους, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις δεν γνωρίζουν και οι ίδιοι τις διαδικασίες.

Ο ορισμός γίνεται με πληρεξούσιο ή υπεύθυνη δήλωση στην Ελλάδα, σε προξενείο ή πρεσβεία, ή μέσω gov.gr, εφόσον ο φορολογούμενος διαθέτει προσωπικούς κωδικούς TAXISnet.

Εναλλακτικά, για τον ορισμό φορολογικού εκπροσώπου μπορεί να προσκομιστεί:

– Πληρεξούσιο που έχει συνταχθεί στην Ελλάδα ή σε ελληνικό προξενείο ή πρεσβεία. Σε περίπτωση προσκόμισης αλλοδαπού δημοσίου εγγράφου, αυτό πρέπει να είναι επικυρωμένο και επίσημα μεταφρασμένο στα ελληνικά. Η επικύρωση προηγείται της μετάφρασης και πρέπει να φέρει είτε την επισημείωση Apostille για όσες χώρες έχουν προσχωρήσει στη Σύμβαση της Χάγης, είτε την προξενική θεώρηση για τις λοιπές περιπτώσεις.

– Απλή υπεύθυνη δήλωση είτε από το gov.gr εφόσον ο ενδιαφερόμενος διαθέτει ήδη κωδικούς taxisnet, είτε από το ΚΕΠ, είτε το προξενείο, είτε από την πρεσβεία της Ελλάδας στην αλλοδαπή με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής για τον ορισμό φορολογικού εκπροσώπου, στο οποίο θα αναγράφονται τα στοιχεία του φορολογικού εκπροσώπου και το ταυτοποιητικό του έγγραφο.

– Έγγραφη δήλωση αποδοχής ορισμού Φορολογικού Εκπροσώπου με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής του Φορολογικού Εκπροσώπου σε περίπτωση που το αίτημα το υποβάλλει ο ίδιος ο φορολογούμενος.

Κατά τη σύνταξη του πληρεξουσίου ή της Υπεύθυνης Δήλωσης για τον ορισμό του φορολογικού εκπροσώπου, ο φορολογούμενος θα πρέπει να δηλώσει που θα γίνεται η κοινοποίηση των κάθε είδους πράξεων, εγγράφων και ατομικών ειδοποιήσεων της Φορολογικής Διοίκησης (αν θα γίνεται στον φορολογικό εκπρόσωπο ή στον ίδιο και στον φορολογικό εκπρόσωπο).

Υπάρχει δυνατότητα μέσω του gov.gr για την υποβολή Υπεύθυνης Δήλωσης προκειμένου να οριστεί φορολογικός εκπρόσωπος, ωστόσο θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με τη χρήση προσωπικών κωδικών Taxisnet του ιδίου προσώπου και όχι τρίτου.

Διαβάστε επίσης

Παπαθανάσης: 1093 νέες θέσεις εργασίας από τα επιπλέον 80 επενδυτικά σχέδια αξίας 332 εκ. ευρώ στην Μεγαλούπολη

Χατζηδάκης: Ο Δεκέμβριος θα είναι ο μήνας των μεγάλων πληρωμών προς τον αγροτικό τομέα

Κέλλας: Ανοίγει η πλατφόρμα για τις ενστάσεις των αγροτών για την πληρωμή τους πριν τα Χριστούγεννα