Ηλεκτροκίνηση: Ο «ηγέτης» στη βιώσιμη μετακίνηση σήμερα

Η εξ Ανατολών επιδρομή Κινέζικων μαρκών, κυρίως με ηλεκτρικά ή επαναφορτιζόμενα υβριδικά οχήματα έχει οδηγήσει σε αύξηση των πωλήσεων και στροφή της αγοράς προς το ρεύμα. Ούτως ή άλλως σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία των οχημάτων που πωλούνται στην Ευρωπαϊκή αγορά φέρουν ηλεκτροκινητήρα και μπαταρία είτε ως MHEV, HEV, PHEV και BEV. Τα πλεονεκτήματα της ηλεκτροκίνησης είναι πολλά και σημαντικά.

Το βασικότερο ίσως για τους κατοίκους των μεγαλουπόλεων όπως η Αθήνα, οι οποίες ασφυκτιούν από τους ρύπους, είναι ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν ρυπαίνουν εκεί που κινούνται, στο κέντρο της πόλης. Επιπλέον αν η παραγωγή της ενέργειας γίνεται από ΑΠΕ τότε το ανθρακικό αποτύπωμα των οχημάτων αυτών ελαχιστοποιείται. Στη χώρα μας το 2024 το 55,3% της ζήτησης της ηλεκτρικής ενέργειας καλύφθηκε από ΑΠΕ. Προφανώς αν είχαμε τρόπο αποθήκευσης αυτό το ποσοστό δύναται ν’ ανέβει στο 80%. Με τέτοιους αριθμούς αλλάζει το ενεργειακό παιχνίδι στη χώρα μας, καθώς πλησιάζουμε στην ενεργειακή αυτονομία.

Οι μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων δύναται να χρησιμοποιηθούν για αποθήκευση ενέργειας, Το λογισμικό υπάρχει και μένουν λεπτομέρειες και ρυθμιστικό πλαίσιο για να μπορεί κάποιος να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκό στην ταράτσα του, να αποθηκεύει την ενέργεια στην μπαταρία του αυτοκινήτου του και να ηλεκτροδοτεί έτσι το σπίτι του. Ναι δεν θα πάει στο 100% καθώς θα κινείται με το αυτοκίνητο, θα υπάρχει συννεφιά και η νύχτα αυτή την εποχή διαρκεί 14 ώρες, αλλά και το 80% είναι σημαντικό, δε συμφωνείτε;

Ένα άλλο σημαντικό πλεονέκτημα της ηλεκτροκίνησης είναι η αθόρυβη λειτουργία.  Ο θόρυβος των αυτοκινήτων, ως κύρια πηγή ηχορύπανσης στις μεγαλουπόλεις, έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στη ζωή των κατοίκων, επηρεάζοντας τόσο τη σωματική και ψυχική τους υγεία όσο και την ποιότητα ζωής τους. Ο θόρυβος, ιδιαίτερα τη νύχτα (όταν συνιστάται να μην ξεπερνά τα 30 dB), δυσκολεύει τον ύπνο και προκαλεί διαταραχές στην ποιότητά του, ακόμα και αν το άτομο δεν ξυπνά. Η στέρηση ύπνου έχει σωρευτικές επιπτώσεις στην υγεία και την πνευματική απόδοση. Ο θόρυβος των οχημάτων δυσχεραίνει την πνευματική συγκέντρωση, μειώνει την παραγωγικότητα στην εργασία και επηρεάζει αρνητικά τη μαθησιακή διαδικασία στα παιδιά (γνωστική ανεπάρκεια).

Επιπλέον ο θόρυβος ενεργοποιεί το αυτόνομο νευρικό σύστημα, οδηγώντας σε αυξημένο κίνδυνος υπέρτασης, αυξημένο καρδιακό ρυθμό, αγγειοσυστολή (στένωση των αιμοφόρων αγγείων) και, σε χρόνιες περιπτώσεις, αυξημένα ποσοστά νοσηλείας για καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικά επεισόδια. Επίσης συνδέεται με πονοκεφάλους, γαστρίτιδα, αυξημένη κατανάλωση φαρμάκων (αντιόξινων, υπνωτικών, ηρεμιστικών) και γενικευμένη κόπωση. Ο δυνατός θόρυβος δυσκολεύει την ομιλία και την ακρόαση σε εξωτερικούς χώρους, περιορίζοντας τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις (π.χ. σε πάρκα, καφετέριες). Επηρεάζει επίσης την άγρια ζωή, διαταράσσοντας την επικοινωνία και τη συμπεριφορά των ζώων.

Το τρίτο σημαντικό πλεονέκτημα των ηλεκτρικών οχημάτων είναι η αποδοτικότητά τους. Οι ηλεκτροκινητήρες έχουν πολύ υψηλή απόδοση, φτάνοντας θεωρητικά το 97-98%. Στην πράξη, η απόδοση κυμαίνεται μεταξύ 85% και 95% ανάλογα με τις συνθήκες λειτουργίας. Κατά το ρολάρισμα ή την επιβράδυνση, ο ηλεκτροκινητήρας λειτουργεί ως γεννήτρια, μετατρέποντας την κινητική ενέργεια ξανά σε ηλεκτρική, την οποία επιστρέφει στη μπαταρία. Τα συμβατικά οχήματα χάνουν αυτή την ενέργεια ως θερμότητα μέσω των φρένων. Τα EVs έχουν πολύ πιο απλά συστήματα μετάδοσης, συνήθως μόνο μία ταχύτητα, γεγονός που ελαχιστοποιεί τις απώλειες λόγω τριβών, οι οποίες είναι μεγάλες σε ένα πολύπλοκο κιβώτιο ταχυτήτων ενός θερμικού μοντέλου.

Ο ηλεκτροκινητήρας παράγει πολύ λιγότερη απορριπτόμενη θερμότητα από έναν κινητήρα εσωτερικής καύσης, οπότε το σύστημα ψύξης είναι απλούστερο και απαιτεί λιγότερη ενέργεια. Πρακτικά ένα ηλεκτρικό όχημα είναι 3 φορές πιο αποδοτικό και 4 φορές πιο οικονομικό. Η φόρτιση στο σπίτι (ειδικά με νυχτερινό ρεύμα) προσφέρει τεράστια οικονομία, με το κόστος να πέφτει κάτω από τα 2,5 €/100km. Την ίδια στιγμή ένα θερμικό μοντέλο αντίστοιχων προδιαγραφών θέλει τουλάχιστον 10 ευρώ/100km. Επιπλέον τα ηλεκτρικά οχήματα έχουν πολύ λιγότερα κινούμενα μέρη από έναν κινητήρα εσωτερικής καύσης (δεν έχουν λάδια, φίλτρα, μπουζί, συμπλέκτη, πολύπλοκο κιβώτιο), μειώνοντας δραστικά το κόστος και τη συχνότητα των σέρβις. Επίσης απαλλάσσονται από τα τέλη κυκλοφορίας.