Πριν λίγες μέρες, στο mononews αποκαλύφθηκε ότι ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων Μανώλης Γραφάκος εισηγείται τη διασπάθιση χρημάτων των Δήμων από το τέλος ταφής κατά παράβαση του Νόμου.

Η δημοσιογραφική έρευνα ξεκίνησε με αφορμή την πρόσφατη έκθεση της Eurostat για τα απόβλητα συσκευασίας, που απέδειξε ότι η Ελλάδα είναι ουραγός στην ανακύκλωση, αφού είναι 4η χώρα από το τέλος, σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, με ποσοστό ανακύκλωσης 48% (για το 2023), ξεπερνώντας μόνο τη Ρουμανία, Μάλτα και Ουγγαρία. Εάν μάλιστα, ληφθεί υπόψη ότι οι τρεις τελευταίες αυτές χώρες ήδη πρόσφατα ξεκίνησαν σύστημα ανακύκλωσης συσκευασιών με εγγυοδοσία (DRS) είναι αναμενόμενο ότι στα στοιχεία του 2025 η Ελλάδα θα είναι τελευταία σε όλη την Ευρώπη.

1

Όμως φαίνεται ότι η συγκεκριμένη δημοσιογραφική έρευνα άνοιξε τον ασκό του Αιόλου, αφού άρχισαν να ανοίγουν τα στόματα ανθρώπων της αγοράς. Σύμφωνα με αυτές τις πηγές, το νέο μεγάλο σκάνδαλο που είναι σε εξέλιξη είναι τα Ολιστικά Σχέδια Χωριστής Συλλογής (ΟΣΧΣ) που συντάσσονται από τους ΦΟΔΣΑ με βάση οδηγίες του Γ.Γ. Μανώλη Γραφάκου, ο οποίος φέρεται να έχει επιβάλλει σχεδόν σε όλους τους ΦΟΔΣΑ τον ίδιο Μελετητή (εταιρία ΕΠΤΑ Α.Ε.). Τονίζεται ότι τα Ολιστικά Σχέδια είναι προϋπόθεση για χρηματοδότηση των έργων διαχείρισης αποβλήτων από το νέο ΕΣΠΑ. Ως αποτέλεσμα, ο Γ.Γ. Μανώλης Γραφάκος λειτουργεί ως «Μονάρχης» στη διαχείριση των αποβλήτων και εγκρίνει ότι να ‘ναι, με fake παραδοχές που θα τινάξουν στον αέρα όλο τον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων.

Τι ακριβώς συμβαίνει;

Σήμερα αποκαλύπτουμε το υπ’ αριθμ. πρωτ. ΥΠΕΝ/ΓΓΔΣΑ/43498/1028/23.4.2024 έγγραφο του Μανώλη Γραφάκου με θέμα (Θετική) «Γνωμοδότηση επί της μελέτης οργάνωσης και λειτουργίας του ολιστικού συστήματος χωριστής συλλογής (ΟΣΧΣ) του ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας», την οποία έχει αποστείλει σε όλους του ΦΟΔΣΑ ως υπόδειγμα (Πηγή: ΓΓΣΔΑ ΥΠΕΝ, δείτε ΕΔΩ το σχετικό έγγραφο).

Στο συγκεκριμένο εγκριτικό έγγραφο, ο Μανώλης Γραφάκος, γράφει (σελίδα 5):

«Στα ανακυκλώσιμα υλικά συμπεριλαμβάνονται και τα απόβλητα συσκευασίας τα οποία εμπίπτουν στο πλαίσιο της διευρυμένης ευθύνης παραγωγού. Έχουν υπολογιστεί στο 39% των ΑΣΑ (χωρίς τα ΒΕΑΣ), σε 332.760 th για το έτος 2035, παραδοχή που είναι συμβατή με το ΕΣΔΑ. Η συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών συσκευασίας και μη συσκευασίας, όπως συμβαίνει στην πράξη στο σύνολο της χώρας, γίνεται από κοινού (στους ίδιους κάδους), πρακτική που επί της ουσίας έχει επικρατήσει, με δεδομένο ότι αφενός μεν οι πολίτες δεν διαχωρίζουν τα ανακυκλώσιμα υλικά σε υλικά συσκευασίας και μη, ενώ δεν υπάρχουν χωριστοί κάδοι για τα υλικά αυτά. Με την προοπτική οι υπόχρεοι παραγωγοί συσκευασίας να αναλάβουν την ευθύνη της συλλογής των ανακυκλώσιμων υλικών, ικανοποιώντας τη διακηρυγμένη θέση του ΥΠΕΝ, στο ΟΣΧΣ γίνεται η παραδοχή ότι το σύνολο των ανακυκλώσιμων υλικών θα συλλέγεται από ΣΣΕΔ, παραδοχή που κρίνεται ρεαλιστική και οικονομικά συμφέρουσα για τους πολίτες.»

Στη συνέχεια, στο συγκεκριμένο εγκριτικό έγγραφο, ο Μανώλης Γραφάκος, γράφει (σελίδα 5):

«Ο στόχος χωριστής συλλογής για το 2030 ανέρχεται στο 46,5% και για το 2035 στο 52,5% των βιοαποβλήτων που παράγονται στην κουζίνα, δηλαδή 165.446 tn, στόχος που είναι ρεαλιστικός και μπορεί να επιτευχθεί και με τη συμβολή του νέου ΣΣΕΔ για τους παραγωγούς από τα HORECA.»

Δηλαδή, καταρχήν ο Γ.Γ. εγγράφως βεβαιώνει (αλίμονο τι θα συμβεί όταν το συγκεκριμένο έγγραφο φτάσει στη DG ENVIRONMENT της Ε.Ε.) ότι στη χώρα μας δεν υπάρχει χωριστή συλλογή ανακυκλωσίμων υλικών και ουσιαστικά οι μπλε κάδοι ανακύκλωσης λειτουργούν ως πράσινοι κάδοι σύμμεικτων απορριμμάτων. Στη συνέχεια, αποφασίζει ότι η συλλογή όλων των ανακυκλωσίμων αποβλήτων (συσκευασιών και λοιπών ανακυκλώσιμων) θα γίνει από το Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) της ΕΕΑΑ, ενώ η συλλογή των βιοαποβλήτων θα επιτευχθεί με το ΣΣΕΔ από παραγωγούς HORECA.

Όμως και οι δύο αυτές παραδοχές είναι fake γιατί:

(α) Το ΣΣΕΔ της ΕΕΑΑ (ούτε κανένα άλλο ΣΣΕΔ) δεν έχει υποβάλλει και, πολλώ δε μάλλον, δεν έχει εγκεκριμένο, επιχειρησιακό σχέδιο για να μαζεύει όλα τα ανακυκλώσιμα υλικά, ενώ έως σήμερα η συλλογή των μπλε κάδων γίνεται με αποκλειστικό λειτουργικό κόστος των Δήμων, χωρίς καμία οικονομική συμμετοχή της ΕΕΑΑ.

(β) Δεν υπάρχει κανένα ΣΣΕΔ για βιοαπόβλητα από παραγωγούς HORECA, πολλώ δε μάλλον, δεν έχει συνταχθεί, δεν έχει υποβληθεί και δεν έχει εγκριθεί κανένα επιχειρησιακό σχέδιο για τα βιοαπόβλητα.

Όμως ο Γ.Γ. Μανώλης Γραφάκος δεν μένει μόνο στις ανωτέρω fake παραδοχές. Στο συγκεκριμένο έγγραφο γράφει (σελίδες 8 και 9):

«ΣΤ. Επενδυτικό και λειτουργικό κόστος ΟΣΧΣ

Από το χρηματοδοτικό σχέδιο του ΟΣΧΣ προκύπτουν τα ακόλουθα:

  • Το συνολικό κόστος των επενδύσεων (συμπεριλαμβανομένης της τεχνικής βοήθειας και των δράσεων ευαισθητοποίησης) ανέρχεται σε 100.902.529 ευρώ, το οποίο θα καλυφθεί από δημόσιους πόρους (ΕΣΠΑ, Τέλος Ταφής) και πόρους που θα χρηματοδοτηθούν από τα ΣΣΕΔ για τις περιπτώσεις συλλογής ρευμάτων μέρος των οποίων εμπίπτουν στη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού. Από αυτό, ποσό 66.928.768 ευρώ θα καλυφθεί από πόρους του ΕΣΠΑ και του Τέλους Ταφής, προς τον ΦΟΔΣΑ, ενώ ποσό 33.973.762 ευρώ, αφορά πόρους που θα καλυφθούν από ΣΣΕΔ ή άλλους χρηματοδοτικούς πόρους που δεν θα επιβαρύνουν το ΦΟΔΣΑ.
  • Το συνολικό ετήσιο λειτουργικό κόστος από την πλήρη εφαρμογή του Ολιστικού Σχεδίου Χωριστής Συλλογής (συμπεριλαμβανομένης της τεχνικής βοήθειας) υπολογίζεται να ανέλθει σε 64.963.306 ευρώ το οποίο θα καλυφθεί από ίδιους πόρους των Δήμων και του ΦΟΔΣΑ και πόρους των ΣΣΕΔ, για τις περιπτώσεις συλλογής ρευμάτων μέρος των οποίων εμπίπτουν στη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού. Ειδικότερα προϋπολογίζεται ότι ποσό 38.782.905 ευρώ θα επιβαρύνει τους Δήμους και τον ΦΟΔΣΑ και ποσό 26.180.401 ευρώ θα επιβαρύνει τα ΣΣΕΔ.»

Δηλαδή, ο Γ.Γ. Μανώλης Γραφάκος αποφασίζει και βεβαιώνει ότι το ΣΣΕΔ της ΕΕΑΑ θα πληρώνει κάθε έτος για το ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας λειτουργικό κόστος 20.069.187 €, ενώ το ΣΣΕΔ για τα βιοαπόβλητα (που δεν υπάρχει ακόμα) θα πληρώνει, αντίστοιχα, λειτουργικό κόστος 6.111.213 € κάθε έτος, που οδηγεί στα 26.180.401 € κάθε έτος.

Επιπρόσθετα, ο Γ.Γ. αποφασίζει και βεβαιώνει ότι το ΣΣΕΔ της ΕΕΑΑ θα πληρώσει και για επενδύσεις 33.973.762 ευρώ.

Όμως και οι δύο αυτές παραδοχές είναι fake γιατί:

(α) Το ΣΣΕΔ της ΕΕΑΑ είχε συνολικά έσοδα 28.743.478 € με κερδοφορία μόλις 693.803 €, βάσει των δημοσιευμένων οικονομικών καταστάσεων στο ΓΕΜΗ για το έτος 2024. Είναι λοιπόν προφανές ότι δεν μπορεί να διαθέτει επιπρόσθετα 20.069.187 € το έτος για το ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας. Πόσο μάλλον να κάνει και επενδύσεις 33 εκ. € για τον ίδιο ΦΟΔΣΑ.

(β) Δεν υπάρχει κανένα ΣΣΕΔ για βιοαπόβλητα από παραγωγούς HORECA, για να πληρώνει περισσότερα από 6 εκ. € κάθε έτος για το ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας.

Βέβαια, πρέπει να τονίσουμε ότι οι ίδιες fake παραδοχές περιλαμβάνονται με υπογραφή Μανώλη Γραφάκου και στο υπ’ αριθμ. πρωτ. ΥΠΕΝ/ΔΔΑ/75036/1027/7.7.2025 έγγραφο του Μανώλη Γραφάκου με θέμα (Θετική) «Γνωμοδότηση επί της μελέτης οργάνωσης και λειτουργίας του ολιστικού συστήματος χωριστής συλλογής (ΟΣΧΣ) του ΦΟΔΣΑ Ηπείρου». Δηλαδή, το πρόβλημα δεν είναι μεμονωμένο αλλά συνολικό.

Άρα, όταν, μετά από 6 ολόκληρα χρόνια, η Κυβέρνηση δια του (μόνιμου) Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων σχεδιάζει πάλι με fake παραδοχές με σκοπό να κοροϊδέψει την Ε.Ε. για να λάβει χρηματοδότηση ΕΣΠΑ, ενώ η Ελλάδα θα παραμείνει τελευταία στην Ευρώπη στην ανακύκλωση, τότε σίγουρα πρέπει να αναζητηθούν ευθύνες.

Πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα και τα τεράστια προβλήματα που δημιουργούν οι συνεχιζόμενες αποφάσεις του Γ.Γ. κ. Γραφάκου αναμένουν την παρέμβαση του υπουργού Περιβάλλοντος κι Ενέργειας, κ. Σταύρου Παπασταύρου. Ο υπουργός ο οποίος είναι και έγκριτος νομικός μπορεί να μελετήσει τα θέματα των fake παραδοχών σε επίσημα έγγραφα του γενικού γραμματέα του υπουργείου του αλλά και να λάβει σημαντικές αποφάσεις, ώστε να πάψει η Ελλάδα να είναι ουραγός στην ανακύκλωση συσκευασιών.

Δείτε εδώ την Γνωμοδότηση επί της μελέτης οργάνωσης και λειτουργίας του ολιστικού συστήματος χωριστής συλλογής (ΟΣΧΣ) του ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας