Η Οστεοπόρωση αποτελεί παγκόσμιο νόσημα, συνοδευόμενο ορισμένες φορές από κατάγματα οστών, που μπορεί δυνητικά να οδηγήσουν σε σοβαρή επιδείνωση της ανθρώπινης υγείας. Η πλέον συχνή εμφάνιση της νόσου είναι η μεταεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση. Ωστόσο πρέπει να γνωρίζουμε ότι συστηματικές επιστημονικές μελέτες καταλήγουν στα εξής συμπεράσματα.

Περισσότερο από το 30% των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών, πάνω από το 50% των προ εμμηνοπαυσιακών γυναικών και ποσοστό 50–80% των ανδρών που εμφανίζουν οστεοπόρωση πάσχουν από δευτεροπαθή οστεοπόρωση.

1

Η διερεύνηση πιθανής δευτεροπαθούς αιτιολογίας είναι αναγκαία σε όλα τα άτομα με χαμηλή οστική μάζα, καθώς η αναγνώριση και η αντιμετώπιση του υποκείμενου αιτίου είναι καθοριστικής σημασίας για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Η απουσία τέτοιας διερεύνησης μπορεί να οδηγήσει σε αποτυχία της αγωγής για οστεοπόρωση, εφόσον δεν αντιμετωπίζεται το πρωτογενές παθολογικό αίτιο.

Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό να αναγνωρίζονται τα αίτια της δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης, καθώς και οι περιπτώσεις όπου απαιτείται περαιτέρω έλεγχος.

Ένδειξη ελέγχου για δευτεροπαθή οστεοπόρωση

• Όλοι οι ασθενείς με χαμηλή οστική πυκνότητα
• Ασθενείς μικρότερης ηλικίας των 50 ετών και σοβαρή οστεοπόρωση
• Ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας με σοβαρή οστεοπόρωση, χωρίς την ύπαρξη κλασσικών παραγόντων κινδύνου οστεοπόρωσης.

Αίτια Δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης

Ενδοκρινικά Αίτια

Υπερπαραθυρεοειδισμός
Άτομα με οριακά αυξημένα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα και υψηλή ή δυσανάλογα αυξημένη παραθορμόνη σε σχέση με το ασβέστιο, παρά τη φυσιολογική τιμή της βιταμίνης D₃, πρέπει να διερευνώνται περαιτέρω. Ιστορικό νεφρολιθίασης και υπέρτασης, καθώς και χρόνια κόπωση με κακή ψυχολογική διάθεση αποτελούν στοιχεία που συνιστούν έλεγχο.

Οστεοπόρωση λόγω ενδογενούς υπερκορτιζολαιμίας

(σ Cushing) η εξωγενούς χρήσης κορτικοειδών
Τα κορτικοειδή είναι η πιο συχνή αιτία δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης. Η δράση τους στα οστά είναι συσσωρευτική και εξαρτάται από τη δόση, την διάρκεια και την υποκείμενη νόσο. Αυξημένη έκθεση σε κορτικοειδή οδηγεί σε ελάττωση του MBD και αυξημένο κίνδυνο κατάγματος.

Υπερθυρεοειδισμός

Η οστεοπόρωση εμφανίζεται συχνά σε παρατεταμένη θυρεοτοξικόση, καθώς και σε μη θεραπευμένο υπερθυρεοειδισμό.

Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1

Τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1, έχουν αυξημένο κίνδυνο κατάγματος. Οι αίτιες είναι πολλαπλές και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες που έχουν σχέση με την νόσο.

Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2

Παρατηρείται συνεχής αύξηση της επίπτωσης του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, και τα κατάγματα αποτελούν μια σοβαρή, πολυπαραγοντική επιπλοκή της νόσου. Μεταξύ των αιτιών ενοχοποιούνται οι συχνές πτώσεις και η συσσώρευση προϊόντων τελικής προχωρημένης γλυκοζυλίωσης, τα οποία διαταράσσουν τη δομή των οστών.

Άλλα αίτια

Νοσήματα Γαστρεντερικού

Κυρίως αφορά σε νοσήματα που υπάρχει δυσαπορρόφηση, όπως η φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, Κοιλιοκάκη, χολοστατική νόσο ήπατος, μη χολοστατική νόσος ήπατος, χρόνια ηπατική νόσος (ηπατίτης).

Νευρογενής ανορεξία

Συνοδεύεται από χαμηλή οστική μάζα, χαμηλή μυϊκή μάζα και διαταραχή της οστικής δομής.

Χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα

Ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι χρόνια, προοδευτικά εξελισσόμενη φλεγμονώδης νόσος που προσβάλλει κυρίως τις μικρές αρθρώσεις και μπορεί να προκαλέσει εξωαρθρικές πολυοργανικές επιπλοκές. Πρόκειται για αυτοάνοσο νόσημα. Η οστεοπόρωση εμφανίζεται περίπου στο ένα τρίτο των ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα, διπλασιάζοντας τον κίνδυνο κατάγματος σε σύγκριση με υγιή άτομα της ίδιας ηλικίας.

Σπανιότερα αίτια

• Παχυσαρκία
• Κυστική ίνωση
• Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
• Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
• Ιδιοπαθής υπερασβεστιουρία
• Νευρομυικά νοσήματα
• Νόσος Parkinson
• Καταστάσεις που παρουσιάζονται μετά από εγκεφαλικά επεισόδια, και παρατεταμένη ακινητοποίηση.

Η απώλεια οστικής μάζας, σε συνδυασμό με την ακινησία, τη διαταραχή της ισορροπίας και τις συχνές πτώσεις, συμβάλλει σημαντικά στην αυξημένη συχνότητα καταγμάτων.

Για τον λόγο αυτό, πριν από την έναρξη οποιασδήποτε θεραπευτικής αγωγής για οστεοπόρωση, είναι απαραίτητη η λεπτομερής λήψη ιατρικού ιστορικού και η διερεύνηση υποκείμενων νοσημάτων που ενδέχεται να υποδηλώνουν δευτεροπαθή οστεοπόρωση.

Διαβάστε επίσης:

Πρωτοπορία και καινοτομία στην Ενδοσκοπική Καρδιοχειρουργική

Metropolitan Hospital: Το μοναδικό κέντρο μαστού στην Ελλάδα με πιστοποίηση από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Μαστολογίας

Μαγνητική Τομογραφία Μαστών: Γιατί είναι η πιο αξιόπιστη για τον αποκλεισμό του καρκίνου του μαστού